Ένα τεστ αίματος που αποκαλύπτει αν κάποιος κοιμάται αρκετά, αναπτύσσουν Ιταλοί επιστήμονες, με δεδομένες τις σοβαρές συνέπειες της αϋπνίας στην υγεία των ανθρώπων. Το τεστ θα βοηθήσει, μεταξύ άλλων, τους γονείς να γνωρίζουν κατά πόσον το παιδιά τους πάσχουν από χρόνια στέρηση ύπνου.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Φάμπιο Λάουρα του Ινστιτούτου Επιστημών της Διατροφής του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνών της Ιταλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό πειραματικής φυσιολογίας Experimental Physiology, βασίζουν το τεστ στην ανακάλυψη ότι μικροσκοπικά τμήματα του RNA (του «ξαδέρφου» μορίου του dna, το οποίο μεταφράζει τον γενετικό κώδικα σε πρωτεΐνες) μεταβάλλονται στο αίμα των ανθρώπων που δεν κοιμούνται αρκετά.

«Η μελέτη μας δείχνει για πρώτη φορά ότι τα επίπεδα συγκεκριμένων microRNA που κυκλοφορούν στο αίμα, είναι διαφορετικά σε όσους κοιμούνται λίγο, σε σχέση με όσους κοιμούνται φυσιολογικά. Αυτό θα επιτρέψει στους γιατρούς να προσδιορίζουν εύκολα κατά πόσον τα παιδιά κοιμούνται αρκετά, χρησιμοποιώντας ένα απλό τεστ αίματος, που θα παρέχει ενδείξεις και για άλλες όψεις της υγείας», δήλωσε ο δρ Λάουρα. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι ο ύπνος είναι ουσιώδης για την υγεία και τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών, ενώ αργότερα στη ζωή η έλλειψή του σχετίζεται με διάφορα προβλήματα υγείας. Οι ερευνητές μελέτησαν δείγματα αίματος από 111 υγιή παιδιά και εφήβους από οκτώ ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων η Κύπρος), που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, του επαρκούς και του ανεπαρκούς ύπνου. Ως ανεπαρκής για τα παιδιά θεωρήθηκε ο ύπνος κάτω των εννέα ωρών και για τους εφήβους κάτω των οκτώ ωρών. Διαπιστώθηκε ότι –άσχετα με τη χώρα προέλευσης– είναι δυνατό, αναλύοντας τα microRNA στο αίμα, να διακρίνει κανείς με αρκετή αξιοπιστία αν κάποιος κοιμάται αρκετά ή όχι. Θα χρειαστεί πάντως κάποιος χρόνος έως ότου υπάρξει διαθέσιμο ένα κανονικό κλινικό τεστ.

Το τεστ έχει σημασία διότι, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, μία και μόνο νύχτα αϋπνίας αρκεί για να αυξηθούν τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης στο αίμα των νέων ανδρών, που συνδέονται με τη νόσο Αλστχάιμερ. Αυτό σημαίνει ότι οι καλές συνήθειες ύπνου από νεαρή ηλικία βοηθούν στην πρόληψη της νόσου. Οι άνθρωποι με Αλτσχάιμερ έχουν δύο όγκους από κολλώδεις πρωτεΐνες (βήτα-αμυλοειδή και ταυ) στον εγκέφαλό τους. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουψάλα στη Σουηδία κάλεσαν 15 νέους και υγιείς άνδρες με μέσο όρο ηλικίας 22 ετών σε μια κλινική ύπνου. Μέτρησαν τα επίπεδα της πρωτεΐνης ταυ στο αίμα των ανδρών μετά μια νύχτα καλού ύπνου και ύστερα από μία νύχτα αϋπνίας. Στη δεύτερη περίπτωση τα επίπεδά της είχαν αυξηθεί κατά 17%, ενώ στην πρώτη μόλις κατά 2%. Είναι μια μικρή έρευνα με περιορισμένο δείγμα, που έχει πραγματοποιηθεί μόνο σε άνδρες. Είναι ενδεικτική όμως της σχέσης αϋπνίας και Αλτσχάιμερ. Αν η ταυ πράγματι συγκεντρώνεται στον εγκέφαλο νεαρών ανθρώπων ύστερα από έλλειψη ύπνου, οι κλινικές δοκιμές θα πρέπει να μελετήσουν κατά πόσον η βελτίωση του ύπνου βοηθάει ή επιβραδύνει αυτήν την ανάπτυξη και γι' αυτό μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ. Η ταυ σχετίζεται επίσης με το Πάρκινσον και την Creutzfeldt-Jakob, αν και δεν είναι ακριβώς γνωστός ο ρόλος της στην εξέλιξη των ασθενειών.