Σύμφωνα με τον πίνακα επιδόσεων των καταναλωτικών αγορών για το 2018

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε σήμερα τον πίνακα επιδόσεων των καταναλωτικών αγορών για το 2018, που παρακολουθεί τον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές της ΕΕ βαθμολογούν τις επιδόσεις 40 τομέων αγαθών και υπηρεσιών.

Ενώ η συνολική εμπιστοσύνη στις αγορές ακολουθεί θετική πορεία από το 2010, η έκθεση αποκαλύπτει ότι μόνο το 53 % των καταναλωτών έχουν τη βεβαιότητα ότι οι επιχειρήσεις στους τομείς των υπηρεσιών συμμορφώνονται με τους κανόνες προστασίας των καταναλωτών.

Για τα αγαθά, το ποσοστό είναι ελάχιστα υψηλότερο, μόλις 59 %. Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών δεν έχει βελτιωθεί σε σύγκριση με τον πίνακα επιδόσεων του 2016. Οι τηλεπικοινωνίες, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (νερό, φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια, ταχυδρομικές υπηρεσίες) παραμένουν ιδιαίτερα προβληματικοί τομείς για τους καταναλωτές στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ.

Ένα θετικό στοιχείο είναι το συμπέρασμα της έκθεσης σύμφωνα με το οποίο οι διαφορές Ανατολής-Δύσης σε θέματα εμπιστοσύνης των καταναλωτών σιγά-σιγά μειώνονται. Επίσης, για υπηρεσίες όπως οι υπηρεσίες προσωπικής φροντίδας (κομμωτήρια, σπα), τα καταλύματα διακοπών και οι οργανωμένες διακοπές, το επίπεδο εμπιστοσύνης των καταναλωτών είναι υψηλό.

«Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών αυξάνεται, αλλά είναι ακόμη πάρα πολλοί οι καταναλωτές που έχουν αρνητικές εμπειρίες σε ορισμένες αγορές, για παράδειγμα όταν αγοράζουν ακίνητο ή μεταχειρισμένο αυτοκίνητο», δήλωσε η Βιέρα Γιούροβα, επίτροπος αρμόδια για τη δικαιοσύνη, τους καταναλωτές και την ισότητα των φύλων. «Τον Απρίλιο του 2018 παρουσιάσαμε μια ‘Nέα συμφωνία για τους καταναλωτές που έχει σκοπό να ενισχύσει την επιβολή των δικαιωμάτων των καταναλωτών και να προσφέρει στους καταναλωτές νέα μέσα για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους. Η δυνατότητα συλλογικής δράσης αναμένεται να ενισχύσει τη βεβαιότητα των καταναλωτών ότι μπορούν να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους και να ωθήσει τις επιχειρήσεις να τηρούν περισσότερο τους κανόνες.»

Bασικές διαπιστώσεις του πίνακα επιδόσεων των καταναλωτικών αγορών για το 2018

Σε σύγκριση με το 2016 η βελτίωση ήταν μικρή, αν και η πορεία παραμένει θετική από το 2010. Οι υποθήκες, οι υπηρεσίες υδροδότησης, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας έχουν βελτιωθεί πολύ την τελευταία διετία, αλλά παραμένουν (με την εξαίρεση των υπηρεσιών φυσικού αερίου) μεταξύ των αγορών με τη λιγότερη εμπιστοσύνη από πλευράς καταναλωτών.

Οι αγορές στη Δυτική Ευρώπη εξακολουθούν να λειτουργούν καλύτερα για τους καταναλωτές, ενώ, κατά μέσο όρο, οι μεγαλύτερες βελτιώσεις των επιδόσεων καταγράφηκαν και πάλι εφέτος στην Ανατολική Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι το χάσμα μεταξύ Ανατολής-Δύσης σε ό,τι αφορά τον τρόπο λειτουργίας των αγορών για τους καταναλωτές κλείνει σιγά-σιγά. Οι τρέχουσες δραστηριότητες της Επιτροπής και των κρατών μελών στο ζήτημα των τροφίμων δύο ποιοτήτων αναμένεται να βελτιώσουν περαιτέρω την κατάσταση σχετικά με το θέμα αυτό.

Οι υπηρεσίες διαδικτύου και οι υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας εξακολουθούν να είναι οι πλέον προβληματικές για τους καταναλωτές, καθώς, αντίστοιχα, το 20,3 % και το 17,5 % των καταναλωτών αντιμετώπισαν προβλήματα σε αυτούς τους τομείς το περασμένο έτος. Άλλοι τομείς τους οποίους ανέφερε τουλάχιστον το 10 % των καταναλωτών περιλαμβάνουν τα εξής: τηλεοπτικές συνδρομές, υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας, πωλήσεις ΤΠΕ και ηλεκτρονικών προϊόντων, σιδηροδρομικές και αστικές συγκοινωνίες, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, ακίνητα, ταχυδρομικές υπηρεσίες, καινούργια αυτοκίνητα, υπηρεσίες ενοικίασης και επισκευής αυτοκινήτων.

Οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες είναι ο τομέας στον οποίο οι καταναλωτές υφίστανται μεγαλύτερη βλάβη (οικονομική ζημία ή απώλεια χρόνου) σε περίπτωση προβλημάτων. Τουλάχιστον το 35 % των καταναλωτών που αντιμετώπισαν προβλήματα στην ασφάλιση σπιτιών, σε ενυπόθηκα δάνεια, σε δάνεια και πιστώσεις, σε υπηρεσίες ηλεκτροδότησης και υδροδότησης, αναφέρουν ότι το αποτέλεσμα ήταν να υποστούν σοβαρή βλάβη. Άλλοι τομείς στους οποίους οι καταναλωτές που αντιμετώπισαν προβλήματα αναφέρουν υψηλά επίπεδα πρόκλησης βλάβης είναι οι αεροπορικές εταιρείες, τα επενδυτικά προϊόντα και οι ασφάλειες αυτοκινήτων.
Τα ακίνητα και τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα είναι οι τομείς που συγκεντρώνουν τη χαμηλότερη εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Μόνο το 38 % των καταναλωτών έχουν τη βεβαιότητα ότι οι πάροχοι υπηρεσιών ακινήτων συμμορφώνονται με τους κανόνες προστασίας των καταναλωτών και το 36 % των καταναλωτών έχουν αυτή τη βεβαιότητα όσον αφορά τον τομέα των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων.

Δράσεις της Επιτροπής για τη βελτίωση της προστασίας και της εμπιστοσύνης των καταναλωτών

Η βελτίωση της προστασίας των καταναλωτών βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της Επιτροπής Γιούνκερ. Τον Απρίλιο του 2018 η Επιτροπή πρότεινε μια νέα συμφωνία για τους καταναλωτές, που θα καθιστά δυνατό σε ειδικευμένους φορείς να ασκούν αντιπροσωπευτικές αγωγές εξ ονόματος των καταναλωτών και θα εισάγει αυξημένες εξουσίες επιβολής κυρώσεων για τις αρχές προστασίας των καταναλωτών των κρατών μελών. Η συμφωνία, επίσης, θα επεκτείνει την προστασία των καταναλωτών στο διαδίκτυο και θα καταστήσει σαφές ότι απαγορεύονται οι πρακτικές δύο ποιοτήτων οι οποίες παραπλανούν τους καταναλωτές.

Στο πλαίσιο του κανονισμού για τη συνεργασία όσον αφορά την προστασία των καταναλωτών (ΣΠΚ), η Επιτροπή, σε συνεργασία με τις αρχές προστασίας των καταναλωτών, έχει δρομολογήσει διάφορες δράσεις για την επιβολή της νομοθεσίας προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι επιχειρήσεις σέβονται πλήρως τους κανόνες της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών. Ένα πρόσφατο παράδειγμα μιας τέτοιας δράσης περιλαμβάνει τη βελτίωση των όρων και προϋποθέσεων της εταιρείας Airbnb.