Την περασμένη Δευτέρα ο Μάθιου Στάικος, ο 36χρονος Ελληνοκαναδός επιχειρηματίας, τελείωσε σχετικά νωρίς με τις δουλειές στο γραφείο του.

Αργά το απόγευμα βρέθηκε με έναν γνωστό του για επαγγελματικό ραντεβού. Έφαγαν κάτι, συζήτησαν για αρκετή ώρα και αποφάσισαν να περπατήσουν μαζί. Ο Μάθιου θα περνούσε να δει λίγο τους γονείς του που έμεναν στη συγκεκριμένη γειτονιά στο κέντρο του Τορόντο. Ήταν αργά, ήταν κουρασμένος και σκεπτόταν πως ίσως θα έμενε μαζί τους εκείνο το βράδυ. Λίγα μέτρα από το διαμέρισμά τους, ένας άγνωστος άνδρας βγήκε από ένα αυτοκίνητο, τον πλησίασε και πυροβόλησε τρεις φορές. Ο Μάθιου έπεσε την ίδια στιγμή νεκρός.

Η είδηση του θανάτου του ταξίδεψε μέσα σε λίγες ώρες σε όλο τον κόσμο. Στις τεχνολογικές εταιρείες που ο Μάθιου είχε στηρίξει οικονομικά, στη δική του ομάδα που είχε στήσει στη Λάρισα, αλλά και σε όλους εμάς που τον είχαμε γνωρίσει και είχαμε εντυπωσιαστεί από το ταλέντο, το πάθος και την αγάπη που είχε για την Ελλάδα.

Η πρώτη φορά που επικοινώνησα μαζί του ήταν στις αρχές του περασμένου έτους. Κάποιοι κοινοί μας γνωστοί, μου είχαν μιλήσει για έναν «τρελό» Ελληνοκαναδό που είχε αποφασίσει εν μέσω κρίσης να επενδύσει στην Ελλάδα φτιάχνοντας μια startup στην επαρχία. Μιλήσαμε τότε αρκετές φορές για να μου πει την ιστορία του αλλά και να οργανώσουμε τα γυρίσματα ενός τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ για τον ίδιο, τη διαδρομή και την ιδέα του.

Το βίντεο της συνέντευξης που είχε παραχωρήσει στην «Κ»

Πώς ξεκίνησε

Με καταγωγή από τη Λιβαδειά (ο πατέρας του μεγάλωσε εκεί), μεγάλωσε στο Τορόντο και αποφάσισε μετά το πανεπιστήμιο να τελειοποιήσει τα ελληνικά του. Ξεκίνησε μαθήματα και με κάθε ευκαιρία ταξίδευε στην Ελλάδα. Το ίδιο διάστημα, έφτιαχνε με τον αδερφό του ένα λογισμικό και το 2009 το πούλησαν στην Blackberry. O ίδιος δεν ήθελε να μιλάει για τα χρήματα που πήραν από εκείνη την εξαγορά, αλλά σύμφωνα με ρεπορτάζ της εποχής το τίμημα ήταν κάπου κοντά στα 100 εκατ. δολάρια.

Για τα επόμενα χρόνια έγινε αυτό που λένε «άγγελος επενδυτής», δηλαδή επένδυε χρήματα σε διάφορες εταιρείες, λειτουργώντας και ως σύμβουλος στις ομάδες τους. Το ελληνικό οικοσύστημα των startups το παρακολουθούσε τότε από μακριά αλλά με ενδιαφέρον: «Έβλεπα πως κάτι συμβαίνει εκεί. Και ήταν αναμενόμενο με τόσους νέους με καλές σπουδές» μου είχε εξηγήσει. Έτσι, το καλοκαίρι του 2015, του δημοψηφίσματος και των capital controls, o Μάθιου Στάικος αποφάσισε να το τολμήσει: «Όταν είδα πως τα πράγματα έχουν δυσκολέψει πολύ, σκέφθηκα πως είναι σημαντικό ο καθένας να προσπαθήσει να κάνει κάτι καλό για τη χώρα. Nα δείξουμε πως δεν συμβαίνουν εκεί μόνο άσχημα πράγματα», μου είχε πει τότε.

Στην απόφασή του καθοριστική ήταν η γνωριμία με έναν έμπειρο προγραμματιστή από τη Λάρισα, τον Χάρη Καλογήρου. Όταν αποφάσισαν να συνεργαστούν, μία από τις πρώτες αποφάσεις που έπρεπε να πάρουν, ήταν το πού θα ήταν η βάση τους. Ο Καλογήρου ήταν ανένδοτος: «Το νέο facebook μπορεί να βγει από τη Λάρισα, δεν είναι ότι θέλει χώμα ειδικό για να φυτρώσει, άνθρωποι τα φτιάχνουν όλα αυτά, μπορούμε να το φτιάξουμε και εδώ» του είχε πει και ο Στάικος δεν έφερε καμία αντίρρηση.

Έφτιαξε γραφεία, νοίκιασε και ένα διαμέρισμα στη Λάρισα για να μπορεί να μένει όταν βρισκόταν στην πόλη και με μια μικρή ομάδα 11 ατόμων ξεκίνησε να δουλεύει για το vleepo (από το ελληνικό Βλέπω): μια εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης, μέσω της οποίας μπορεί κανείς να επικοινωνεί με φίλους αλλά και να γνωρίσει άλλους βάσει των χόμπι του.

Αυτό που μου είχε κάνει εντύπωση στον Μάθιου είναι ότι παρά τα προβλήματα που είχε αντιμετωπίσει εδώ στην Ελλάδα –και ήταν πολλά– δεν ήθελε καθόλου να εστιάσει σε αυτά. «Σίγουρα υπήρχαν δυσκολίες αλλά μπορώ να σου πω πως υπήρχε κάτι το υπέροχα αναζωογονητικό στο όλο αυτό εγχείρημα», μου είχε εξηγήσει. Όταν εγώ επέμενα να μοιραστεί στη συνέντευξή του και τα γραφειοκρατικά εμπόδια και τις αναποδιές, σχεδόν με το ζόρι μου μίλησε γι' αυτά. «Η αλήθεια είναι πως εάν δεν είχα μια δυνατή ομάδα δικηγόρων, λογιστών και συμβούλων δεν ξέρω τι θα είχα κάνει», είχε εξομολογηθεί στο τέλος της συνέντευξης.

Παρ' όλα αυτά, αν και γνώριζε καλά πως υπήρχαν καλύτερες επιλογές χωρών για κάποιον που θέλει να κάνει μια αντίστοιχη εταιρεία, ουδέποτε μετάνιωσε για την απόφαση να επενδύσει στην Ελλάδα. Ήταν αισιόδοξος και θεωρούσε πως το φιλότιμο και η ευρηματικότητα των Ελλήνων έκαναν τη χώρα μοναδική στις ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρουν σε όποιον επιμείνει.

Τον τελευταίο χρόνο επικοινωνήσαμε αρκετές φορές. Μου μιλούσε για τα σχέδιά του και την πορεία τους, ήταν χαρούμενος και πραγματικά ενθουσιασμένος για το μέλλον. Η δολοφονία του την περασμένη εβδομάδα ήταν πραγματικό σοκ για όλους όσοι τον γνώριζαν – άλλωστε μέχρι στιγμής το κίνητρο του εκτελεστή παραμένει άγνωστο. Οι δικοί του αποκλείουν να ήταν στοχευμένη επίθεση, ενώ η αστυνομία, εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο ο Μάθιου να ήταν ένα άτυχο θύμα σε μια διαδικασία ένταξης σε κάποιο καρτέλ – ο εκτελεστής δηλαδή να έπρεπε να σκοτώσει κάποιον τυχαίο για να αποδείξει πως είναι ικανός να εισχωρήσει σε κάποια συγκεκριμένη ομάδα της νύχτας.