Yπαίθριες δραστηριότητες, μασάζ και θεραπεία μέσω σωματικής επαφής είναι πιο αποτελεσματικά μέσα αντιμετώπισης από τα φάρμακα, όταν πρόκειται για ασθενείς με άνοια, που εμφανίζουν ψυχιατρικά συμπτώματα όπως επιθετικότητα και ανησυχία.

Μελέτη που εκπονήθηκε από το νοσοκομείο του Τορόντο Saint Michael's και το Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι, στον Καναδά, και δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Annals of Internal Medicine, έδειξε ότι οι υπαίθριες δραστηριότητες είναι πιο αποτελεσματικές από τη χορήγηση αντιψυχωτικών φαρμάκων για την αντιμετώπιση των ψυχιατρικών συμπτωμάτων που εμφανίζονται στο πλαίσιο της άνοιας. Αντίστοιχα, για τους ασθενείς που εμφάνιζαν φυσική υπερδιέγερση (ανησυχία), το μασάζ και η θεραπεία μέσω σωματικής επαφής παρουσίασαν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από τη συνήθη φροντίδα και υποστήριξη. «Η άνοια προσβάλλει περίπου 50 εκατ. ανθρώπους παγκοσμίως και περίπου τα τρία τέταρτα από αυτούς που ζουν με τη νόσο βρίσκονται αντιμέτωποι με νευροψυχιατρικά συμπτώματα, όπως άγχος, ανησυχία και επιθετικότητα», τονίζει η Τζένιφερ Βατ, ερευνήτρια του ιδρύματος ερευνών Li Ka Shung, του νοσοκομείου Saint Michael's.

Δύο τύποι παρεμβάσεων

Στην έρευνα έλαβαν μέρος 23.143 άτομα με άνοια και μελετήθηκαν φαρμακευτικές και μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις για την καταπολέμηση της επιθετικότητας και της ανησυχίας. Οι επιστήμονες, εξετάζοντας τους δύο τύπους παρεμβάσεων, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα νευροψυχιατρικά συμπτώματα της ασθένειας δεν έχουν κοινή αντιμετώπιση, αλλά εξειδικευμένη για κάθε ασθενή. Η δρ Σάρον Στράους, διευθύντρια του προγράμματος «Knowledge Translation» του Saint Michael's και γενετίστρια στο ίδιο νοσοκομείο, υποστηρίζει ότι «η θεραπεία πρέπει να προσαρμόζεται στον κάθε ασθενή και στην εμπειρία του».  Κατά την Τζένιφερ Βατ, η μελλοντική έρευνα πρέπει να θέσει ως στόχο τη διερεύνηση της επίδρασης των ατομικών χαρακτηριστικών των ασθενών στην ανταπόκρισή τους στη θεραπεία. Εχει, ίσως, νόημα να εκτιμηθεί και το διαφορετικό κόστος των δύο παρεμβάσεων (φαρμακευτικής και μη) ώστε να γίνει ανάλυση κόστους – οφέλους.

«Η μελέτη μάς δείχνει ότι η διεπιστημονική φροντίδα είναι αποτελεσματική και σύμφωνη προς μια θεραπευτική προσέγγιση, η οποία θέτει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο», σημειώνει η Βατ, ενώ προσθέτει ότι η έρευνα αναδεικνύει το όφελος της υποστήριξης των διεπιστημονικών ομάδων που παρέχουν φροντίδα σε ασθενείς με άνοια, είτε στο πλαίσιο της κοινότητας είτε στο νοσοκομείο. Είναι πάντως προφανές, επισημαίνουν οι ειδικοί, ότι πρέπει να εφαρμόζονται όλα εκείνα τα μέσα που ενδεχομένως θα αποτρέψουν την εμφάνιση γεροντικής άνοιας, όπως είναι η δημιουργία κοινωνικών συναναστροφών, η άμεση θεραπεία της έκπτωσης της ακοής –καθώς συνιστά παράγοντα απομόνωσης του ηλικιωμένου–, η διατήρηση των ενδιαφερόντων και η ανάπτυξη νέων, αλλά και τα παιχνίδια (sudoku, σταυρόλεξα, παζλ κ.λπ.) που ευνοούν τη διατήρηση και την όξυνση των διανοητικών ικανοτήτων.