Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας ανακοίνωσαν σήμερα τους βασικούς άξονες της επανεξέτασης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ), στην οποία καθορίζεται η ανανεωμένη προσέγγιση της ΕΕ ως προς τους ανατολικούς και νότιους γείτονές της.

Η επανεξέταση πραγματοποιείται μετά από ευρείες διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη, τις χώρες εταίρους, τους διεθνείς οργανισμούς, τους κοινωνικούς εταίρους, την κοινωνία των πολιτών και τους πανεπιστημιακούς.

«Η ενίσχυση της εταιρικής σχέσης με τους γείτονές μας είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη στιγμή που αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις εντός και εκτός των συνόρων μας.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι την Παρασκευή, αλλά και οι πρόσφατες επιθέσεις στον Λίβανο, την Αίγυπτο, την Τουρκία και το Ιράκ απέδειξαν ακόμη μια φορά ότι αντιμετωπίζουμε απειλές που είναι παγκόσμιες και πρέπει να καταπολεμηθούν από κοινού με τη διεθνή κοινότητα.

Πρέπει να οικοδομήσουμε μαζί ένα ασφαλέστερο περιβάλλον, να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε τις πολλές κρίσεις της κοινής μας γειτονιάς, να υποστηρίξουμε την ανάπτυξη των φτωχότερων περιοχών και να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης.

Αυτός είναι ακριβώς ο σκοπός της παρούσας επανεξέτασης της ΕΠΓ, η οποία θα προωθεί τις κοινές μας αξίες και τα κοινά μας συμφέροντα, καθώς και θα επιδιώκει την ενίσχυση της συνεργασίας με τους εταίρους σε θέματα ασφαλείας.

Με τα μέτρα που καθορίζονται σήμερα επιζητούνται τρόποι για να ενισχυθούν, αφενός, η ανθεκτικότητα των κοινωνιών μας και των κοινωνιών των εταίρων μας και, αφετέρου, η ικανότητά μας να συνεργαζόμαστε αποτελεσματικά για τους κοινούς μας στόχους» δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος κα Federica Mogherini.

«Η πιο πιεστική πρόκληση είναι η σταθεροποίηση των γειτονικών μας χωρών. Οι συγκρούσεις, η τρομοκρατία και η ριζοσπαστικοποίηση συνιστούν απειλές για όλους μας. Ωστόσο, η φτώχεια, η διαφθορά και η κακή διακυβέρνηση αποτελούν επίσης πηγές ανασφάλειας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα επικεντρώσουμε εκ νέου τις σχέσεις με τους εταίρους μας, όπου χρειάζεται, στα πραγματικά κοινά μας συμφέροντα.

Ειδικότερα, η οικονομική ανάπτυξη με μεγάλη έμφαση στην απασχόληση και τις δεξιότητες των νέων θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα» προσέθεσε ο Επίτροπος για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και τις διαπραγματεύσεις για τη Διεύρυνση, κ. johannes hahn.

Σταθεροποίηση, διαφοροποίηση και ανάληψη ευθύνης

Η σταθεροποίηση θα αποτελέσει την κύρια πολιτική προτεραιότητα κατά τη διάρκεια της θητείας της παρούσας Επιτροπής. Η διαφοροποίηση και η μεγαλύτερη αμοιβαία ανάληψη ευθύνης θα αποτελέσουν περαιτέρω βασικά στοιχεία της νέας ΕΠΓ, ενώ θα αναγνωρίζεται ότι δεν επιδιώκουν όλοι οι εταίροι να συμμορφωθούν με τους κανόνες και τα πρότυπα της ΕΕ, και θα αντικατοπτρίζονται οι επιθυμίες κάθε χώρας σχετικά με τη φύση και την έκταση της εταιρικής της σχέσης με την ΕΕ.

Η ΕΕ θα υπερασπίζεται και θα συνεχίσει να προωθεί τις οικουμενικές αξίες μέσω της ΕΠΓ, με την αναζήτηση αποτελεσματικότερων τρόπων για την προώθηση της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου.

Βασικοί τομείς

Στο πλαίσιο της νέας ΕΓΠ θα καταβληθούν προσπάθειες για την υποστήριξη της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς. Η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης για τους νέους θα συγκαταλέγεται στα βασικά μέτρα της οικονομικής σταθεροποίησης. Θα δοθεί νέα έμφαση στην ενίσχυση της συνεργασίας με χώρες εταίρους στον τομέα της ασφάλειας, κυρίως όσον αφορά τις πολιτικές πρόληψης των συγκρούσεων, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της ριζοσπαστικοποίησης.

Η ασφαλής και νόμιμη κινητικότητα, αφενός, και η καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, της εμπορίας ανθρώπων και της λαθραίας διακίνησης, αφετέρου, αποτελούν επίσης προτεραιότητες. Τέλος, θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στη συνεργασία με τους εταίρους όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και τη δράση για το κλίμα.

Μεγαλύτερη ευελιξία, αποτελεσματικότητα και νέα προσέγγιση εταιρικής σχέσης

Η ΕΕ προτίθεται να επανεξετάσει το κέντρο βάρους των σχέσεων με τους γείτονές της, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πολιτικές προτεραιότητες που θεωρούνται και από τις δύο πλευρές ως βάση της εταιρικής σχέσης.

Η επιλογή αυτή θα συζητηθεί με τους εταίρους και αποτελεί κλειδί για την αύξηση του αισθήματος ανάληψης ευθύνης από αυτούς. Επίσης, στόχο συνιστά η εντατικότερη συμμετοχή των κρατών μελών στον καθορισμό και την εφαρμογή της πολιτικής στις γειτονικές χώρες.

Η νέα ΕΠΓ θα καθιερώσει ορισμένες νέες μεθόδους εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης της παραδοσιακής ετήσιας δέσμης εκθέσεων ανά χώρα. Η υποβολή εκθέσεων θα είναι τώρα περισσότερο προσαρμοσμένη στη φύση και στο χρονοδιάγραμμα εργασίας κάθε εταιρικής σχέσης.

Η νέα ΕΠΓ θα επιχειρεί να κατανέμει τους διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους με πιο ευέλικτο τρόπο, έτσι ώστε η ΕΕ να μπορεί να αντιδρά ταχύτερα στις νέες προκλήσεις στις γειτονικές χώρες. Προβλέπεται στενότερη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, τους κοινωνικούς εταίρους και τη νεολαία.

Σε περιφερειακό επίπεδο, η Ανατολική Εταιρική Σχέση θα ενισχυθεί περισσότερο σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν κατά τη σύνοδο κορυφής στη Ρίγα το 2015. Η Ένωση για τη Μεσόγειο μπορεί να διαδραματίσει αυξημένο ρόλο στην υποστήριξη της συνεργασίας μεταξύ των νότιων γειτόνων. Η νέα ΕΠΓ θα επιδιώξει επίσης τη συμμετοχή άλλων περιφερειακών παραγόντων, πέραν των γειτονικών χωρών, όπου κρίνεται σκόπιμο, για την αντιμετώπιση των περιφερειακών προκλήσεων.

Κατά τους προσεχείς μήνες, οι προτάσεις που παρουσιάστηκαν σήμερα στην κοινή ανακοίνωση, θα συζητηθούν με τα κράτη μέλη και τις χώρες εταίρους, με σκοπό τον από κοινού καθορισμό των νέων προτεραιοτήτων και τη διαμόρφωση των μελλοντικών σχέσεων.