Εν μέσω πανδημίας και εν γένει  άρση της αδειοδότησης της χρήσης απορριμματογενών καυσίμων έως την μετεγκατάστασή της

Σε συνέχεια των δύο προηγούμενων επιστολών που απέστειλαν πρόσφατα στον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη   απευθύνονται στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας  προκειμένου να της επικοινωνήσουν  τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει στο ζήτημα της αέριας ρύπανσης στον Βόλο και το αίτημα για αναστολή της λειτουργίας της τσιμεντοβιομηχανίας που λειτουργεί κυριολεκτικά σε απόσταση αναπνοής από τον οικιστικό ιστό  εν καιρώ καραντίνας και πανδημίας και εν γένει την αναστολή αδειοδότησης για καύση απορριμματογενών καυσίμων.

Στην επιστολή αναφέρεται: “Γνωρίζουμε και μας ανησυχεί το γεγονός των ανεξήγητων πρόωρων θανάτων που κατατάσσει την πόλη μας στην πρώτη θέση πανελλαδικά. Διεκδικούμε αρχικά την άμεση απαγόρευση χρήσης των σκουπιδιών και του πετ κoκ ως καύσιμης ύλης από το εργοστάσιο τσιμέντου που λειτουργεί παραδόξως μέσα στα διοικητικά όρια του Δήμου Βόλου και την αντικατάστασή τους με φυσικό αέριο και τελικά την μεσοπρόθεσμη απομάκρυνσή του, όπως προβλέπει το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Βολου του 2016.

Λυπούμαστε, που οι δύο επιστολές μας δεν έτυχαν της δέουσας προσοχής του κ. Πρωθυπουργού. Κατανοούμε ότι οι υποχρεώσεις ενός πρωθυπουργού εν καιρώ πανδημίας είναι πολλαπλές, αλλά πιστεύουμε ότι η επιδημιολογική ευαισθησία μιας κυβέρνησης δεν πρέπει να επισκιάζει την περιβαλλοντική ευαισθησία ειδικά όταν διεθνείς έρευνες καταδεικνύουν την ατμοσφαιρική ρύπανση ως παράγοντα διάδοσης του ιού Covid-19 και θνησιμότητας, όπως συζητήθηκε και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής (https://bit.ly/3cbxTYe) και ιδιαίτερα για τα παιδιά με άσθμα που ζουν κοντά σε βαριά ατμοσφαιρική ρύπανση αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο από κοροναϊό (https://bit.ly/2VavffA).

Η αγωνία επιβίωσης των Βολιωτών πολιτών είναι διαρκής και ακατάπαυστη ειδικά για τους παρακάτω λόγους:

1. Ο Βόλος διεκδικεί την πρωτιά σε εγκεφαλικά, καρκίνο του ήπατος και άλλες σοβαρές ασθένειες, όπως αποκάλυψε πρόσφατα η μελέτη νοσηρότητας και θνησιμότητας (Επισυναπτόμενο 5, αποτελέσματα μελέτης)

2. Ο Βόλος εξ' αιτίας της γεωμορφολογικής του ιδιαιτερότητας παρουσιάζει το φαινόμενο της ατμοσφαιρικής αναστροφής, αποτέλεσμα του οποίου είναι οι ρύποι να εγκλωβίζονται στην πόλη. Το φαινόμενο αυτό επιδεινώνεται από το γεγονός ότι στις δύο διόδους, που θα μπορούσαν να αποτελούν πνεύμονα ανανέωσης του αέρα βρίσκονται οι δύο βιομηχανίες, της LAFARGE-HOLCIM (ΑΓΕΤ) ανατολικά και μόλις 150 μέτρα από τον πρώτο οικισμό και της Χαλυβουργίας δυτικά σε απόσταση όμως 17 χλμ από την πόλη.

3. Η ΑΓΕΤ-LAFARGE που κυριολεκτικά βρίσκεται μια ανάσα από τον οικιστικό ιστό εκτός από το ρυπογόνο πετ κοκ τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιεί νόμιμα απορριμματογενή καύσιμα (συναποτεφρώνει), μια πρακτική που επιβαρύνει ιδιαίτερα το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής, εφόσον απελευθερώνει τις “διαβολικές” διοξίνες, τα επικίνδυνα μικροσωματίδια και βαρέα μέταλλα. Συγκεκριμένα, οι διοξίνες, άκρως καρκινογόνες και μεταλλαξιογόνες ουσίες, επανασχηματίζονται στις τσιμεντοβιομηχανίες λόγω του τρόπου που λειτουργούν και μη διαθέτοντας την τεχνολογία που ψύχουν τα απαέρια κάτω από την επικίνδυνη ζώνη των 400-300οC σε λιγότερα από 4 δευτερόλεπτα (Prof. Connett, P. University of New York, Χριστόλης κ.α 2011, Δρ. Χημικός Μηχανικός, Δημ.Κουτσονικόλας στο https://bit.ly/3ckbSq9). Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος αποτίμησε τις οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης των εγκαταστάσεων της ΑΓΕΤ στο Βόλο την 5ετία 2008-2012 σε 103 – 373 εκατομμύρια ευρώ. Φανταστείτε πόσο έχει ανέβει ή θα ανέβει το κόστος λόγω της καύσης απορριμμάτων (πρόωροι θάνατοι, κόστη νοσηλείας, χαμένες εργατοημέρες, επιπτώσεις στην υγεία, ζημιές σε κτίρια, μειωμένη αγροτική παραγωγή, υποτίμηση της γης και των ακινήτων της περιοχής κλπ) Πηγή: https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/daviz/industrial-facilities-causing-the-highest-damage. Ο Ιατρικός Σύλλογος Μαγνησίας δημοσίευσε σχετική έρευνα για τις επιπτώσεις της καύσης RDF/SRF στην υγεία (https://bit.ly/2KiqRFj)

4. Πρόσφατες επιστημονικές έρευνες δημοσιευμένες σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά υψηλού impact factor δείχνουν ότι α. Παιδιά που ζούσαν κοντά σε αποτεφρωτήρες βρέθηκαν με βαρέα μέταλλα στο σώμα τους (Ciaula et al., 2020), β. Σε περιοχές κοντά σε αποτεφρωτήρες βρέθηκαν υψηλότερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων στο έδαφος, ενώ τα μικροσωματίδια PM1, PM 2.5 και PM10 ήταν σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στον αέρα όχι μόνο σε κοντινή αλλά και σε πιο μακρινή απόσταση από αποτεφρωτήρες σε σχέση με τον γενικό αέρα και τα μικροσωματίδια έφεραν βαρέα μέταλλα όπως υδράργυρο (Hg), μόλυβδο (Pb), αρσενικό (As) και κάδμιο (Cd) (Xu et al., 2019a). Να επισημανθεί ότι τα βαρέα μέταλλα προκαλούν εκτός των άλλων βλαβών και επιγενετικές βλάβες σε παιδιά (Xu et al., 2019b). Nα αναφερθεί εδώ ότι σύμφωνα με δικές μας μετρησεις για βαρέα μέταλλα βρέθηκε το Αρσενικό στο έδαφος κοντά στην τσιμεντοβιομηχανία υπέρμετρα υψηλό (https://bit.ly/2ygv4Xf). Επίσης, πολλές διεθνείς έρευνες καταδεικνύουν την σύνδεση των μικροσωματιδίων με σοβαρές ασθένεις όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφαλικά, αναπνευστικά προβλήματα και πρόσφατα με καρκίνο (Tsiamitas, C, Mamo, J. & Calleja, N., 2018). Σε όλες αυτές τις ασθένειες ο Βόλος κατέχει πρωταθλητική θέση, όπως προαναφέρθηκε.

5. Οι μετρήσεις για διοξίνες αφ' ενός είναι πλημμελείς, ενώ θα έπρεπε να γίνονται διαρκείς δειγματοληψίες αφ' ετέρου δεν πραγματοποιούνται από ανεξάρτητο φορέα αλλά από την ίδια την εταιρεία στην περίπτωση της τσιμεντοβιομηχανίας LAFARGE-HOLCIM (ΑΓΕΤ), ενώ για την Χαλυβουργία να τονιστεί ότι προέκυψε σοβαρό πρόβλημα το 2007, λόγω των διοξινών που συσσωρεύτηκαν, ενώ οι μετρήσεις που έδινε η βιομηχανία ήταν πάντα κάτω του ορίου. Γιατί ως γνωστόν, οι διοξίνες δρουν βιοσυσωρευτικά και κατ' ουσίαν δεν υπάρχουν ασφαλή όρια.

6. Δεν υπάρχει δίκτυο μετρητών στην πόλη, παρόλο που η Περιφέρεια έχει την υποχρέωση βάσει της Νομοθεσίας να εγκαταστήσει δίκτυο μετρητών εδώ και χρόνια υπάρχει μόνο ένας και μοναδικός σταθμός ο οποίος και ήταν ανενεργός μέχρι το 2019 και από τότε που επισκευάσθηκε μετράει μόνο 2 (PM 2.5 και PM 10) εκ των 8 ρύπων που προβλέπει ρητά τόσο η Ευρωπαϊκή, όσο και η Ελληνική νομοθεσία. Ακόμη, δεν υπάρχει online σύστημα καταγραφής των ρύπων και σε real time για την άμεση ενημέρωση των πολιτών (Επισυναπτόμενο 6, screenshot μετρήσεις Περιφέρειας)

Σε όλα τα παραπάνω δεδομένα θα θέλαμε να προσθέσουμε τα νεώτερα στοιχεία που έχουν προκύψει αναφορικά με το επίμαχο ζήτημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην πόλη μας, που καταστούν αναγκαία και επιβλητική την αναστολή λειτουργίας της τσιμεντοβιομηχανίας LAFARGE-HOLCIM (ΑΓΕΤ) στον Βόλο. Πιο συγκεκριμένα:

1. Υπήρξε επεισόδιο ρύπανσης στις 28 Μαρτίου 2020, το οποίο κατέγραψε το ΜΕΤΕΟ και έγινε γνωστό μέσω σχετικού βίντεο που δημοσιεύθηκε, το οποίο η Επιτροπή είχε αναδείξει μέσα από οπτικοακουστικό υλικό πολιτών που δημοσίευσε στην ιστοσελίδα της (https://www.facebook.com/epitropiAgonaVolou/) και το οποίο εκ των υστέρων παραδέχτηκε η εταιρεία. Παρόλα αυτά, δύο σοβαρά παραπτώματα μας κινούν την ανησυχία, αγανάκτηση και θυμό. Το γεγονός ότι δεν καταγράφησαν υπερβάσεις σε ρύπους ούτε στο σύστημα καταγραφής της εταιρείας (Επισυναπτόμενο 7, screenshot Lafarge στο https://www.heracles-footprint.gr/proigoymenes-metriseis-er…), ούτε στο κείμενο που μετά από 24 έως 72 ώρες ανεβάζει η Περιφέρεια Θεσσαλίας στην σελίδα της (thessaly.gov.gr)

2. Η Χαλυβουργία αποφάσισε την αναστολή λειτουργίας των δύο εργοστασίων της στο Βόλο από τις 14 Απριλίου, το ένα που απέχει 17 χλμ και το άλλο που απέχει 34 χλμ από τον Βόλο (https://magnesianews.gr/volos/anastellei-ti-leitoyrgia-tis-i-chalyvoyrgia.html)

3. Εκτός του παραπάνω συμβάντος έχουν υποπέσει στην αντίληψή μας άλλα δύο σοβαρότατα παραπτώματα, για τα οποία έχουμε καταθέσει μήνυση στην Εισαγγελία Βόλου. Συγκεκριμένα, στις 3 Απριλίου 2020 μας στάλθηκε φωτογραφία από πολίτη που ακολουεί τη σελίδα μας, η οποία αποτυπώνει το σύννεφο καπνού που κατευθύνεται από το φουγάρο της βιομηχανίας προς την πόλη. Επισκεφθήκαμε την επίσημη σελίδα της Ε.Ε (eea.europa ), που ενημερώνεται από τον επίσημο σταθμό της Περιφέρειας και διαπιστώσαμε ότι καταγράφονται υψηλές υπερβάσεις ρύπων. Σε λίγες μέρες που την ξαναεπισκεφθήκαμε οι εν λόγω τιμές είχαν εξαφανιστεί για την συγκεκριμένη μέρα και ώρα, ενώ μετά από λίγο εμφανίστηκε μία άλλη τιμή χαμηλή (Επισυναπτόμενο 8, screenshots και φωτογραφίες).

Στις 13 Απριλίου 2020 οι τιμές που καταγράφει ο μετρητής της Περιφέρειας και αποτυπώνονται στην διεθνή πλατφόρμα waqi.info (η οποία κατηγορήθηκε από την κ. Κολυνδρίνη ως πεκινουά ΜΚΟ χωρίς να γνωρίζει προφανώς ότι δίνει στοιχεία για μετρητές που ανήκουν και στο ΥΠΕΝ και στο Πανεπιστήμιο, πρόσφατα και για τον μετρητής της Περιφέρειας) ήταν πολύ υψηλές για τα μικροσωματίδια, ενώ στο κείμενο που ανεβάζει η Περιφέρεια στη σελίδα της δεν υπήρχαν τιμές για την επίμαχη ώρα (Επισυναπτόμενο 9, screenshots).

4. Την ώρα που η Χαλυβουργία ανέστειλε τη λειτουργία της, τα αυτοκίνητα δεν κυκλοφορούν, τα τζάκια δεν ανάβουν, η περιοχή της Ν.Δημητριάδας, που γειτνιάζει στην ΑΓΕΤ-Lafarge, είναι σαν τοπίο στην ομίχλη στο δρόμο με τις λεύκες και οι πολίτες διαμαρτύρονται για έντονη μυρωδιά (σχετικό δημοσίευμα με φωτογραφίες στο: https://bit.ly/2XD3spU).

5. O Καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, κ. Φυτιάνος στην επιστολή του προς εσάς περιγράφει από την επιστημονική του θέση ως γνώστης των θεμάτων την τραγική κατάσταση στον Βόλο ως ¨Το έγκλημα που συντελειται στον Βόλο από την ΑΓΕΤ ”

6. Το βίντεο που δημιούργησε μετά από σχετική έρευνα η μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Κοπεγχάγης μαρτυρά ότι 61 μόνο από τις 365 ημέρες καταγράφονται τιμές στην επίσημη ιστοσελίδα της Ε.Ε για τον Βόλο και από αυτές οι μισές σχεδόν καταγεγραμμένες δείχνουν κακή ποιότητα του αέρα (περισσότερα για επιπτώσεις καύσης RDF και οδηγίες Ε.Ε στο βίντεο: https://youtu.be/zX1GtPgpfL0)

7. Ο κ. Σαχαρίδης, Αν.Καθηγητής στο Τμ. Μηχανολόγων Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ανακοίνωσε τα έως τώρα ευρήματα της έρευνας που διεξάγει μαζί με τον κ Γουργουλιάνη, Καθηγητή Πνευμονολογίας στο Π.Θ σύμφωνα με τα οποία όταν υπάρχουν υπερβάσεις στα μικροσωματίδια PM 2.5 και PM10, τα οποία μετρούν με 12 μετρητές σε όλη την πόλη, φαίνεται να γίνονται περισσότερες εισαγωγές στο Νοσοκομείο Βόλου 24 με 48 ώρες από την καταγραφή (https://bit.ly/2V6SpUa). Το στοιχείο αυτό πιστοποιεί την κρίσιμη σημασία των ωριαίων ή ημερησίων υπερβάσεων των μικροσωματιδίων ακόμα και αν ο μέσος ετήσιος όρος τους είναι μέσα στα επιτρεπτά όρια βάσει νομοθεσίας.

8. Η Εισαγγελία Βόλου, όπως μάθαμε από δημοσίευμα σε τοπική εφημερίδα (https://bit.ly/34qtEp5), διέταξε προκαταρτική εξέταση. Αρχικά χαρήκαμε για το γεγονός ότι υπάρχει Εισαγγελία στο Βόλο και ασχολείται με τα ζητήματα του περιβάλλοντος. Στην συνέχεια, η έκπληξη ήταν δυσάρεστη, γιατί, αν το δημοσίευμα απηχεί την πραγματικότητα, φάνηκε ότι αντί να ασχοληθεί με το ζήτημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που αρρωσταίνει τους Βολιώτες αποδεδειγμένα, σύμφωνα και με την μελέτη νοσηρότητας και θνησιμότητας της Περιφέρειας, στόχος είναι οι ενεργοί πολίτες της Επιτροπής, που αποκαλύπτουν αυτό το τεράστιο σκάνδαλο, εκθέτοντας και τους αρμόδιους όπως τις κρατικές υπηρεσίες και τον Δήμο Βόλου και φυσικά κάποια ΜΜΕ, που όλοι μαζί δυστυχώς, συμμαχούν ενάντια στο δημόσιο συμφέρον και υγεία.

Εύλογη ήταν η απορία μας γιατί δεν παρενέβη αυτεπάγγελτα η Εισαγγελία Βόλου όταν υπήρξε η ανεπίσημη παραδοχή από την ίδια την εταιρία για βλάβη και “Επεισόδιο Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης” το Σάββατο 28-03-2020. Θυμίζουμε ότι εξαιτίας τέτοιων “Επεισοδίων” έχουν πεθάνει χιλιάδες άνθρωποι στην ιστορία, πιο πρόσφατο αυτό που συνέβη στο Μποπάλ της Ινδίας με το ατύχημα στην πολυεθνική βιομηχανία Union Carbide. Γιατί δεν παρενέβη αυτεπάγγελτα όταν το υλικό που κατάσχαμε την 1η Απριλίου 2018 αποδείχτηκε ότι περιείχε υδράργυρο σε υπέρβαση.
Και τέλος, γιατί δεν παρεμβένει αυτεπάγγελτα κάθε φορά που ο Δήμαρχος Βόλου βρίζει δημόσια στην τηλεόραση πολίτες του Βόλου (https://www.facebook.com/epitropiAgonaVolou/videos/2529367993997309/).

Σε μια δημοκρατική κοινωνία η συμμετοχή των πολιτών της στα κοινά είναι μέγιστη αρετή και πρέπει να ενθαρρύνεται από τους θεσμούς της. Ο Περικλής στον περίφημο Επιτάφιο λόγο του αποκαλεί τους αμέτοχους και ιδιωτεύοντες πολίτες ως “αχρείους”.

Εξαιτίας της συγκεκριμένης κατάστασης παραβιάζεται το συνταγματικό δικαίωμα στην υγεία, όπως ορίζεται στο άρθρο 21, παρ.3, εδαφ. α' του Ελληνικού Συντάγματος. Παρακαλούμε, όπως λάβετε τα απαραίτητα μέτρα για την διασφάλιση της δημόσιας υγείας, όπως κάνετε έως τώρα για την αντιμετώπιση του ιού Covid-19. Όταν αποδεδειγμένα η βιομηχανική ρύπανση βοηθάει στην εξάπλωση του ιού και της θνητότητας, περιμένουμε να αναστείλετε τη μόνη βιομηχανία που έμεινε να λειτουργεί μέσα στην πόλη και να προκαλεί ρύπανση, όπως φαίνεται από τα παραπάνω νέα δεδομένα. Σκεφτείτε τους 32.300 πολίτες που έχουν έως τώρα υπογράψει στο Avaaz ΚΑΤΑ της καύσης σκουπιδιών στην ΑΓΕΤ και συνεχώς αυξάνονται (https://bit.ly/2XzMloQ) και που περιμένουν να αξιολογήσουν τη στάση της Κυβέρνησής σας για να σας επιβραβεύσουν με την ψήφο τους στις επόμενες εκλογές ή να σας τιμωρήσουν.”