Ιδιαίτερα δημοφιλής προορισμός αποδεικνύεται ο πλανήτης Άρης, ο οποίος τον Φεβρουάριο θα κατακλυσθεί από «επισκέπτες». Τρεις διαστημικές αποστολές από διαφορετικά κράτη προσεγγίζουν αυτές τις ημέρες την ατμόσφαιρά του, ενώ τους επόμενους μήνες δύο ρομποτικά οχήματα θα προσεδαφιστούν προκειμένου να πραγματοποιήσουν έρευνες. Κάθε μία από τις τρεις αποστολές είναι ιδιαίτερη και ιστορική.

Μία εβδομάδα αργότερα, στις 18 Φεβρουαρίου, φτάνει στην πλανητική γειτονιά το ρομποτικό όχημα «Perseverance» (Επιμονή) της nasa, που θα προσεδαφιστεί σε περιοχή όπου εκτιμάται ότι στο παρελθόν αφθονούσε μικροβιακή ζωή. Οι τρεις αποστολές ξεκίνησαν σχεδόν ταυτόχρονα το μακρύ ταξίδι τους τον περασμένο Ιούλιο, όταν υπήρχε η επιθυμητή ευθυγράμμιση Γης και Άρη.

Η «Αλ Αμάλ» είναι ιστορική, επειδή είναι η πρώτη διαπλανητική αποστολή του αραβικού κόσμου και η πρώτη στον Κόκκινο Πλανήτη. Εκτοξεύθηκε από το διαστημικό κέντρο Τανεγκασίμα της Ιαπωνίας. Στόχος της είναι η μελέτη της πλανητικής ατμόσφαιράς του. Η «Αλ Αμάλ» θα πραγματοποιεί τροχιά επί τουλάχιστον ένα αρειανό έτος, δηλαδή περίπου δύο γήινα χρόνια. Η διαστημική βολίδα είναι εξοπλισμένη με ψηφιακή κάμερα που θα «απαθανατίσει» την επιφάνεια του πλανήτη καθώς και τις αμμοθύελλες και τα νέφη κρυστάλλων πάγου. Επίσης, διαθέτει φασματόμετρα, προκειμένου να μετρήσει τα συστατικά στοιχεία σε διαφορετικά επίπεδα της ατμόσφαιράς του. Η κινεζική αποστολή «Tianwen-1» είναι συγκριτικά πιο πολύπλοκη και έχει πιο φιλόδοξους ερευνητικούς στόχους. Στην πραγματικότητα, είναι τρεις αποστολές σε μία. Όλα τα επιμέρους στοιχεία της είναι επιτεύγματα της κινεζικής Ακαδημίας Διαστημικής Τεχνολογίας (CΑSΤ). Ο επικεφαλής του προγράμματος, Λι Ζενκάι, τόνισε την εβδομάδα που πέρασε ότι «το “Tianwen-1” βρίσκεται στην τελική φάση προετοιμασίας προτού τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Την περασμένη Δευτέρα πραγματοποιήθηκε ένας τελευταίος διορθωτικός ελιγμός, ώστε να είναι βέβαιο ότι η διαστημική βολίδα βρίσκεται στη σωστή πορεία».

Aναμφίβολα, η αποστολή «Tianwen-1» σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο στην προσπάθεια της Κίνας να αναδειχθεί σε παγκόσμια διαστημική δύναμη. Ο πρόεδρος Σι Τζιπίνγκ, άλλωστε, έχει καταστήσει την πλανητική εξερεύνηση πυλώνα της αναπτυξιακής πορείας της χώρας του κατά τις επόμενες δεκαετίες. Η κατάκτηση του Κόκκινου Πλανήτη είναι ταυτόχρονα για την Κίνα μείζον ζήτημα εθνικού κύρους, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που το Πεκίνο βρίσκεται στο στόχαστρο διεθνούς κριτικής για τη διαχείριση της πανδημίας.

Η… σιωπή της Mars 3

Μέχρι σήμερα, στον Άρη έχουν καταφέρει να φτάσουν ακέραια μόνο αμερικανικά και σοβιετικά διαστημόπλοια. Η σοβιετική άκατος Mars 3, η πρώτη που προσεδαφίστηκε επιτυχώς στον Κόκκινο Πλανήτη, το 1971, δεν επικοινώνησε ποτέ ξανά με το κέντρο ελέγχου.

To αμερικανικό «Perseverance» (Eπιμονή), γνωστό με το χαϊδευτικό «Ρercy», θα προσεδαφιστεί στον Κόκκινο Πλανήτη πολύ ταχύτερα από την κινεζική αποστολή επειδή η nasa ήδη διαθέτει πλούσια εμπειρία σε τέτοιες αποστολές. Το εξάτροχο ρομποτικό όχημα θα προσεδαφιστεί στον κρατήρα Γιεζέρο, τοποθεσία όπου, σύμφωνα με τους ειδικούς, στο παρελθόν υπήρχε μια λίμνη και έτσι εκτιμάται πως εκεί πιθανώς να εντοπιστούν κάποια αρχέγονα ίχνη ζωής. Από εκεί θα συγκεντρώσει δείγματα ορυκτών, που, ωστόσο, θα παραμείνουν στον πλανήτη, μέχρι να επιστρέψουν στη Γη με κάποια μελλοντική αποστολή.

Ανάμεσα στα άλλα πραγματοποίησαν δοκιμαστικές πτήσεις σε περιβάλλον με παρόμοια βαρύτητα και ατμοσφαιρική πίεση με τον Άρη. Ακόμα και τώρα, όμως, οι μηχανικοί που το σχεδίασαν δεν είναι απολύτως βέβαιοι ότι τα έχουν καταφέρει. Η επικεφαλής του προγράμματος, Μίμι Αούνγκ, επισημαίνει πως η πτήση του ελικοπτέρου θα είναι ανάλογης ιστορικής σημασίας με την πρώτη πτήση των αδελφών Ράιτ στη Γη, το 1903.

Πρωτόγνωρο εγχείρημα

Η απόκτηση ύψους από ένα πτητικό μέσο πάνω από την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη είναι ανάλογη με την πτήση ενός ελικοπτέρου σε 100.000 πόδια από την επιφάνεια της Γης, κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ.

Ουραγός στον αγώνα κατάκτησης του Άρη φαίνεται ότι, αυτή τη φορά, έμεινε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος(ESA) η οποία, σε συνεργασία με τη ρωσική RosCosmos, είχε προγραμματίσει την εκτόξευση της δικής της αποστολής, ExoMars, τον Ιούλιο. Εξαιτίας όμως προβλήματος στα αλεξίπτωτα του ρομποτικού οχήματος, η αποστολή αναβλήθηκε μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου του 2022, όταν θα υπάρξει ξανά η επιθυμητή ευθυγράμμιση των δύο πλανητών. Το ρομποτικό όχημα, που έλαβε ύστερα από ψηφοφορία της κοινής γνώμης το όνομα Ρόζαλιντ Φράνκλιν, της Βρετανίδας χημικού που συνέβαλε στην ανακάλυψη της διπλής αλυσίδας του DNA χωρίς να αναγνωριστεί ποτέ, αφού προσεδαφιστεί στον Άρη θα αναζητήσει ίχνη ζωής.