Aύριο Κυριακή 22 Νοεμβρίου και ώρα 12.00 το μεσημέρι στο Μουσείο της πόλης στα Παλιά (Φερών 17) θα πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια της ιστορικής έκθεσης «Συναγωνιστής: Έλληνες Εβραίοι στην Εθνική Αντίσταση», που οργανώνεται από τη Δ/νση Αρχείων, Μουσείων και Βιβλιοθηκών του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ του Δήμου Βόλου σε συνεργασία με το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδας και την Ισραηλιτική Κοινότητα Βόλου.

Στην έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, πλήθος φωτογραφιών, έγγραφα, επιστολές, προκηρύξεις, αντιστασιακές εφημερίδες, αυθεντικά αντικείμενα, οπλισμός και άλλο σχετικό υλικό. Επίσης, μια ταινία ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Ντάβιντ Γαβριηλίδη θα βρίσκεται σε συνεχή προβολή στο χώρο της, ενώ υπάρχουν και ειδικά σχεδιασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για το μαθητικό κοινό.

Στην εισαγωγή της έκθεσης ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί για τη συμμετοχή των εβραίων του Βόλου στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, στην οποία αναφέρεται το ακόλουθο απόσπασμα από το βιβλίο του Ραφαήλ Φρεζή «Η Ισραηλιτική Κοινότητα Βόλου» (Βόλος 1994): «Από τις πρώτες μέρες της Ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν και στο Βόλο οι πρώτοι πυρήνες Εθνικής Αντίστασης ενάντια στον κατακτητή. Στις οργανώσεις αυτές προσχώρησαν και πολλοί Εβραίοι, μετέχοντας σε όλες τις εκδηλώσεις αντίστασης.

 

Από τους πιο γνωστούς ήταν οι: Πέπος και Έλλη Σακκή, Λέων Σακκής, Μωυσής Σακκής, Βίκτωρ και Σαλώμ Αβδελάς, Θεόφιλος Βιτάλης, Ζάχος Λεβής, Ηλίας Σακκής, Σόλων Γκανής, Μίνως Oββαδίας, Ισραήλ Σαδεκάριος, Ηλίας Χ. Πολίτης, Αλβέρτος Μωυσής, Ζακίνος Μιζάν, Ισαάκ Αζάρ, Πέπος Σαμαρίας, Βίκτωρ και Αλβέρτος Αμών, Μάρκος Φελούς, Αλβέρτος Αλαλούφ, Ραφαήλ Μ. Σαμπεθάι, Δαβίδ Λεβής, Μωυσής, Ηλίας και Μισέλ Κονές, Νησίμ Κοέν, Μωυσής Πολίτης, Δαβίδ Πέσαχ, Ζαχαρίας Τουρών, Αλβέρτος Ιεσουλάς, Ζουλύ Καλδερών, Ανσέλμος και Αλίκη Μουρτζούκου, Νέλλος Λεβής, Σάββας Ιακώβου, τα αδέλφια Χαΐμ, Μηνάς Ζακ και Σαρίνα Μιζραχή, Ραφαήλ και Κάρμεν Φρεζή, Ααρών και Μηνάς Σαμπεθάι, Ρένα Αζούζ, τα αδέλφια Σαλβατόρ, Άννα, Ραχήλ Ροζίτα και Χαΐμ Κοέν, Σολομών Κάστρο, Μανώλης Φραντζής και άλλοι.

Από τους παραπάνω, ο Δαβίδ Λεβής, συνεργαζόταν στην έκδοση της παράνομης εφημερίδας «Αναγέννηση», που εκδιδόταν στο Μοναστήρι της Σουρβιάς. Επίσης οι Μωυσής Μόρδος και Ηλίας Καπέτας εργάστηκαν στο πολεμικό εργοστάσιο του ΕΛΑΣ στο χωριό «Τουρνάζ» της Όθρυος.

Μεγάλη ήταν η προσφορά στον Αγώνα των παιδιών του Σαμουήλ Κοέν. Η Άννα εργάστηκε ως νοσοκόμα, από τον Οκτώβρη του 1943, προσφέροντας υπηρεσίες στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο του ΕΛΑΣ μέχρι την απελευθέρωση και μετά συνέχισε στο Νοσοκομείο Βόλου. Η αδελφή της Ραχήλ ήταν στην Εθνική Αλληλεγγύη, η Ροζίτα εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ, ενώ ο νεαρότερος Χαΐμ δραστηριοποιήθηκε στην «Πνευματική Πρωτοπορία Νέων» και αργότερα εντάχθηκε στο 54ο  Σύνταγμα του ΕΛΑΣ. Ο μεγαλύτερος αδελφός, Σαλβατόρ, ήταν ο πιο δυναμικός αντιστασιακός και καταζητούνταν από τα στρατεύματα Κατοχής. Έφυγε στο Πήλιο και υπηρέτησε στην Υποδειγματική Ομάδα της ΕΠΟΝ που ανήκε στο 54ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ και έδωσε πολλές μάχες.

Μια άλλη αγωνίστρια ήταν η ‘Ελλη Σακκή, που εργάστηκε ως νοσοκόμα στα νοσοκομεία του ΕΛΑΣ, που βρίσκονταν στην Κερασιά, το Πουρί και το Μούρεσι.  Δεν ήταν μικρότερη η προσφορά της Ρένας Αζούζ που αρχικά εντάχθηκε στην Εθνική Αλληλεγγύη, όπου μαζί με άλλες συναγωνίστριες οργάνωσε λαϊκά συσσίτια για τα παιδιά. Με το διωγμό έφυγε στο βουνό, πέρασε στο ΕΑΜ και ήταν σύνδεσμος της Οργάνωσης Πηλίου με τις οργανώσεις των Αγράφων. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε και τη δράση του Αρχιραββίνου Πέσαχ, ο οποίος διέσωσε πολλούς σύμμαχους αξιωματικούς και στρατιώτες, αμέσως μετά την κατάρρευση του μετώπου (Απρίλιος 1941) και βοήθησε τη διαφυγή τους από την Ελλάδα. Για τη δράση του αυτή το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής του απένειμε τιμητικό δίπλωμα.

Μια ξεχωριστή ιστορία θα μπορούσε να γραφτεί για τον καθένα που, από τις πρώτες μέρες της σκλαβιάς, έδωσε τα πάντα για τη λευτεριά της πατρίδας. Σε πολύ νεαρή ηλικία, 17 ετών, ο Σάββας Ιακώβου του Σέμου και της Ρεβέκκας, σκοτώθηκε στις μάχες με τους Γερμανούς στη Ρεντίνα Καρδίτσας (1944). Ο Λέων Σακκής του Ισαάκ και της Λέας, σε ηλικία 19 ετών, σκοτώθηκε στις μάχες που έγιναν στο χωριό Ελευθέριο, κοντά στην Αγιά Λαρίσης, τη νύχτα 28 προς 29.6.44, προσπαθώντας να σώσει έναν τραυματία συναγωνιστή του.

Η Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας απένειμε στην Κοινότητα Βόλου δίπλωμα τιμής, για τους επώνυμους και ανώνυμους αγωνιστές της περιόδου 1940 – 45 (25.10.1987)».

Στην εκδήλωση των εγκαινίων συμμετέχουν φιλικά οι μουσικοί Άννα Βογιατζή-Οικονόμου – πιάνο, Χριστίνα Μαργαρίτου – τραγούδι, Πέπο Σάλεμ – φλάουτο.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τα τέλη Φεβρουαρίου του 2016, με ώρες επίσκεψης πρωί Τρίτη έως Κυριακή 10.30 έως 13.30 και απόγευμα Τετάρτη &  Παρασκευή 18.00 έως 21.00, ενώ τη Δευτέρα το Μουσείο είναι κλειστό. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με το Μουσείο της Πόλης του Βόλου, Φερών 17 στα Παλιά, τηλ.: 24210298787, e-mail: museum.volos@gmail.com.