Η δημοσίευση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της ετήσιας έκθεσης παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για το 2019, στην οποία αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται η εκπαίδευση και η κατάρτιση στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της συμπίπτει με τη δεύτερη ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής για την εκπαίδευση.

Η έκθεση για το 2019 δείχνει ότι έχει σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος προς την επίτευξη σημαντικών στόχων της ΕΕ στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, αλλά τονίζει παράλληλα την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη στήριξη στους εκπαιδευτικούς και να γίνει το επάγγελμά τους ελκυστικότερο.

 Η Επιτροπή στηρίζει τα κράτη μέλη για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών τους συστημάτων μέσω προγραμμάτων συνεργασίας σε θέματα πολιτικής, προγραμμάτων συγκριτικής αξιολόγησης και προγραμμάτων χρηματοδότησης όπως το Erasmus+. Η έκθεση παρακολούθησης, η οποία είναι η σημαντικότερη ετήσια έκδοση της ΕΕ σχετικά με την εκπαίδευση, αποτελεί σημαντικό μέρος του έργου αυτού. Με την παρουσίαση πληθώρας πολιτικών και την προώθηση του διαλόγου, βοηθά τα κράτη μέλη να αξιολογούν και να βελτιώνουν τα εκπαιδευτικά τους συστήματα.

Η φετινή όγδοη έκδοση της έκθεσης επικεντρώνεται στους εκπαιδευτικούς. Περιλαμβάνει και αναλύει τα πορίσματα μιας εκτενούς έρευνας μεταξύ των εκπαιδευτικών που πραγματοποίησε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Σ' αυτήν την τελευταία διεθνή έρευνα για τη διδασκαλία και τη μάθηση τονίζεται η ανάγκη κατάρτισης των εκπαιδευτικών για την καλύτερη αντιμετώπιση πιεστικών ζητημάτων όπως είναι η χρήση των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών, η διδασκαλία μαθητών με ειδικές ανάγκες και η διδασκαλία σε πολυπολιτισμικές τάξεις. Για την αντιμετώπιση του θέματος αυτού, η έκθεση συνιστά την εξασφάλιση του απαιτούμενου αριθμού εκπαιδευτικών στο σύστημα, για όλα τα μαθήματα και σε όλες τις αγροτικές και αστικές περιοχές. Ταυτόχρονα, τονίζει ότι απαιτούνται μεγαλύτερες προσπάθειες στον τομέα της πολιτικής για την προσέλκυση των καλύτερων υποψηφίων να διδάξουν, εξασφαλίζοντας παράλληλα την προσφορά ανάλογης κατάρτισης και κινήτρων ώστε να παραμείνουν στο επάγγελμα.

 Όσον αφορά τις επενδύσεις στην εκπαίδευση, από τα πιο πρόσφατα στοιχεία της έκθεσης προκύπτει ότι οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση στην ΕΕ παρέμειναν σε γενικές γραμμές σταθερές σε επίπεδο ΕΕ, ενώ τα κράτη μέλη εξακολουθούν να επενδύουν λιγότερο στην εκπαίδευση συγκριτικά με τις επενδύσεις τους πριν από την οικονομική κρίση του 2007-2008.

 Σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της έκθεσης τα κράτη μέλη έχουν πλέον σχεδόν επιτύχει τον στόχο τους για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Ωστόσο, ενώ το ποσοστό των μαθητών που εγκαταλείπουν το σχολείο μειώθηκε από 14,2 % το 2009 σε 10,6 % το 2018, η πρόοδος έχει επιβραδυνθεί από το 2016. Το ποσοστό των νέων που κατέχουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αυξήθηκε από 32,3 % το 2009 σε 40,7 % το 2018. Στην έκθεση διαπιστώνεται επίσης ότι το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο αντιστοιχεί σε υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης όσων τελείωσαν πρόσφατα τις σπουδές τους και σε μεγαλύτερη συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων.

 Το ποσοστό των παιδιών που γράφτηκαν σε προσχολική εκπαίδευση αυξήθηκε από 90,8 % το 2009 σε 95,4 % το 2017. Παρά το γεγονός ότι η συμμετοχή στην εκπαίδευση αυξάνεται στην Ευρώπη, ένας στους πέντε 15χρονους μαθητές εξακολουθεί να μην μπορεί να ανταποκριθεί σε απλές ασκήσεις ανάγνωσης, μαθηματικών και θετικών επιστημών, ενώ πάρα πολλά παιδιά εξακολουθούν να διατρέχουν  κίνδυνο εκπαιδευτικής φτώχειας.

Τα βασικά ευρήματα για την Ελλάδα

Ειδικά για την Ελλάδα, τα βασικά ευρήματα της έρευνας έχουν ως εξής:

• Το επάγγελμα του εκπαιδευτικού είναι πολύ ελκυστικό, αλλά παρατηρείται έλλειψη ευκαιριών και κινήτρων για τη βελτίωση του επαγγελματισμού των εκπαιδευτικών.
• Οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση είναι χαμηλότερες από τις αντίστοιχες των περισσότερων χωρών της ΕΕ και αφορούν σε μεγάλο βαθμό τους μισθούς των εκπαιδευτικών.
• Η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου έχει σημειώσει περαιτέρω μείωση, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές.
• Η εξεύρεση απασχόλησης μετά την εκπαίδευση εξακολουθεί να είναι δύσκολη, και για τα άτομα υψηλής ειδίκευσης. Εφαρμόζονται μέτρα για την καταπολέμηση της διαρροής εγκεφάλων όσον αφορά τους αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά η διεθνοποίηση των ελληνικών πανεπιστημίων δεν έχει αναπτυχθεί επαρκώς.

Οι βασικοί δείκτες που καταγράφονται στην έρευνα για τη χώρα μας έχουν ως εξής:

Παράλληλα, άλλα μεγέθη που καταγράφη η έκθεση παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Δείτε το infographic της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: