του
Δημήτρη Μάρδα
καθηγητή Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Β΄ Θεσσαλονίκης

Η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι μια επίπονη και κοπιώδης προσπάθεια, καθώς στα υπό διαμόρφωση άρθρα του συγκρούονται ποικιλόμορφες αντιλήψεις, ως έκφραση διαφορετικών τρόπων σκέψης.

Στο πλαίσιο του διαλόγου που ήδη άρχισε, μια ομάδα νομικών και οικονομολόγων διαμορφώσαμε ένα σύνολο προτάσεων, δίνοντας έμφαση σε συγκεκριμένα άρθρα του. Αναλυτικότερη παρουσίαση των αλλαγών που εκτίθενται ακολούθως, ανά παράγραφο και ενότητα των Άρθρων του Συντάγματος, δίνεται στο http://www.mardas.eu/PDF/Articles/2017/Protaseis_gia_tin_anatheorisi_t_Suntagmatos.pdf

Ειδικότερα, αρχίζοντας από τα προσόντα εκλογιμότητας, υποστηρίζουμε ότι προϋπόθεση για την εκλογή στο αξίωμα του βουλευτή πρέπει να αποτελεί η αποδεδειγμένη εργασιακή εμπειρία τουλάχιστον τεσσάρων ετών συνολικά. Στοιχείο που αποδεικνύει το ανωτέρω είναι οι καταβολές των προβλεπομένων χρηματικών ποσών σε Ταμεία της Κοινωνικής Ασφάλισης. Τα προαναφερθέντα αποτελούν προσθήκη στο Άρθρο 55 του Συντάγματος.

Έχοντας ως δεδομένο ότι δύσκολα κάποιος μπορεί να εκπληρώσει στο έπακρο ταυτόχρονα,τόσο τα βουλευτικά όσο και τα υπουργικά του καθήκοντα –και μιλούμε εκ πείρας– θεωρούμε ότι οι Υπουργοί πρέπει να είναι εξωκοινοβουλευτικοί. Από την άλλη όμως, δε θα έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι στην αμέσως επόμενη εκλογική αναμέτρηση, για ευνόητους λόγους. Τα ανωτέρω αλλάζουν μέρος του Άρθρου 83.

Ως προς την ποινική ευθύνη των υπουργών (Άρθρο 86) προτείνεται να προστεθεί το ακόλουθο: «Δεν παραγράφονται οι αξιόποινες πράξεις οι οποίες τελέστηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας μέλους της κυβέρνησης ή υφυπουργού και σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων τους».

Εξαιτίας αυτού εύλογα διαγράφονται όλοι οι περιοριστικοί όροι που οδηγούν στην παραγραφή των όποιων αδικημάτων, σύμφωνα με το συγκεκριμένο Άρθρο.

Αναφορικά με το θέμα της βουλευτικής ασυλίας προστίθεται νέα παράγραφος στο Άρθρο 62 κατά την οποία, για όσο χρόνο διαρκεί η ασυλία του παρόντος άρθρου, δεν τρέχει ο χρόνος παραγραφής των αδικημάτων.

Ισχυροποιούνται οι διατάξεις που δε διακόπτουν την τετραετή θητεία μιας κυβέρνησης. Έτσι, ανάμεσα στα άλλα, προτείνεται η κατάργηση της παραγράφου εκείνης του Άρθρου 41, που αναφέρει ως αιτία τη διάλυση της Βουλής κάθε εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας. Κατ' εξαίρεση του εξεταζόμενου κανόνα, προστίθεται στο Άρθρο 84 μια νέα παράγραφος. Σύμφωνα με αυτήν η κυβέρνηση έχει δικαίωμα παραίτησης κατά τη διάρκεια της θητείας της, στην περίπτωση που παρατηρηθεί απώλεια της πλειοψηφίας κατά την ψήφιση νόμων στη Βουλή.

Επίσης, στο ίδιο θέμα, αλλάζει το Άρθρο 32,όπου σημειώνεται το ακόλουθο ως προς την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας : «Αν δεν επιτευχθεί ούτε κατά την τρίτη ψηφοφορία η αυξημένη απαιτούμενη ψηφοφορία, τότε προβλέπεται η άμεση εκλογή του Προέδρου από το εκλογικό σώμα. Δεν παραιτείται η κυβέρνηση και ο ήδη πρόεδρος εξακολουθεί να εκτελεί τα καθήκοντα του μετά τη λήξη της θητείας του έως την εκλογή του νέου προέδρου».

Για να περιοριστούν οι όποιες σχέσεις διαπλοκής ανάμεσα σε δικαστικούς, που κρίνονται για την κατοχή θέσης μέλους του Διδακτικού και Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΔΕΠ) στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα από τα υφιστάμενα μέλη ΔΕΠ, τα οποία είναι εν πολλοίςκαι δικηγόροι (κρινόμενοι από τους δικαστικούς), σημειώνεται το εξής στο Άρθρο 89 : «Οι δικαστικοί λειτουργοί έχουν απόλυτο κώλυμα διορισμού τους σε θέσεις διδακτικού προσωπικού Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων».

Στο όνομα ανεφάρμοστων διατάξεων του Συντάγματος περί της προστασίας της φύσης, έχουν αποτεφρωθεί και εκχερσωθεί χιλιάδες στρέμματα, εξέλιξη που οδηγεί στην άναρχη οικοπεδοποίηση της φύσης. Αυτή είναι η πραγματική κατάσταση των τελευταίων σαράντα ετών. Καθώς αποδεικνύεται ότι είναι αδύνατη η σύλληψη ενός εμπρηστή, αλλά είναι σχετικά εύκολη η αντιμετώπιση ενός ατόμου που ωφελείται από τη φύση, προτείνονται συγκεκριμένες παρεμβάσεις στις υφιστάμενες διατάξεις του Άρθρου 24 του Συντάγματος.

Αναλυτικότερα σημειώνεται ότι: «…Χωροθετούνται δάση που θεωρούνται ως εθνικοί δρυμοί της χώρας. Εκεί ρητά απαγορεύεται η κάθε μορφή οικοδομικής δραστηριότητας πλην των ορειβατικών καταφυγίων. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική ή η τουριστική ή η οικιστική εκμετάλλευση, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον και με τους όρους που επιβάλλει η νομοθεσία. Φορείς που οδηγούν στη μεταβολή του προορισμού των δασών για τους ανωτέρω λόγους υποχρεούνται να καλύψουν το κόστος δάσωσης, στο τριπλάσιο της προς εκμετάλλευση έκτασης, σε περιοχές που κάηκαν ή αποψιλώθηκαν. Προτεραιότητα δάσωσης δίνεται σε περιοχές πλησίον αστικών κέντρων».

O τριπλασιασμός της προς δάσωση έκτασης αναφέρεται στη συνολική στρεμματική έκταση και όχι μόνο αυτής, όπου κτίσθηκαν εγκαταστάσεις. Επιπλέον, η ανωτέρω ρύθμιση θα ακολουθεί κι άλλους κανόνες, βάσει νόμου, οι οποίοι θα προβλέπουν, ανάμεσα στα άλλα, την ύπαρξη δένδρων στο 85% της συνολικής προς οικιστική εκμετάλλευση έκτασης, όπως και συγκεκριμένη αρχιτεκτονική και κατασκευαστική δομή των οικιών (κτισμένες με πέτρες, ξύλα κ.λπ.) συμβατή με το φυσικό περιβάλλον. Όλα αυτά δεν αίρουν φυσικά την προαναφερθείσα υποχρέωση για δάσωση στο τριπλάσιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα συνύπαρξης της φύσης με οικιστική εκμετάλλευση, δίνεται από το συνεταιρισμό καθηγητών στη Βουρβουρού της Χαλκιδικής, όπως και από αρκετά παραδείγματα άλλων αναπτυγμένων χωρών του πλανήτη.