Εντείνονται οι απειλές κατά της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ευρωζώνη, προειδοποίησε χθες σε έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, παραθέτοντας ως κυριότερους αποσταθεροποιητικούς παράγοντες τις πολιτικές αλλαγές σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Οι εκλογικές αναμετρήσεις σε πολλές σημαντικές χώρες της Ευρωζώνης τούς επόμενους μήνες και η ενδεχόμενη υιοθέτηση μέτρων προστατευτισμού από τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους δανεισμού και σε αναζωπύρωση της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης.

Η πρώτη δοκιμασία θα είναι το ιταλικό δημοψήφισμα στις 4 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις, ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι είναι πιθανόν να χάσει το δημοψήφισμα, εξέλιξη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραίτησή του και σε προκήρυξη πρόωρων εκλογών το 2017.

Η πιθανότητα αυτή έχει ανησυχήσει τους επενδυτές, με αποτέλεσμα η απόδοση των ιταλικών δεκαετών ομολόγων να έχει αυξηθεί στο διάστημα του τελευταίου μήνα κατά 73 μονάδες βάσης στο 2,12%.

Ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Βίτορ Κονστάνσιο δήλωσε χθες πως η κεντρική τράπεζα είναι έτοιμη να αντιδράσει στο όποιο «οικονομικό σοκ» θα μπορούσε να προκύψει από το δημοψήφισμα. Ο κ. Κονστάνσιο δήλωσε στο Reuters ότι οι επενδυτές δεν προβλέπουν διάλυση της Ευρωζώνης, παρά την πρόσφατη άνοδο των αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων που παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Ωστόσο, η ΕΚΤ ανησυχεί σοβαρά για το ενδεχόμενο η πολιτική αβεβαιότητα και ο οικονομικός προστατευτισμός να μεταφραστούν σε σημαντική άνοδο του κόστους δανεισμού, ιδίως στην περιφέρεια της Ευρωζώνης. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων έχουν αυξηθεί σχεδόν σε όλο τον κόσμο μετά την εκλογή Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ στις 8 Νοεμβρίου, διότι οι επενδυτές προβλέπουν υψηλότερο πληθωρισμό και ανάπτυξη στις ΗΠΑ.

Η ΕΚΤ προειδοποιεί πως θα είναι επιζήμια ενδεχόμενη συνέχιση της ανόδου των αποδόσεων στην Ευρωζώνη, ως αποτέλεσμα των πολιτικών επιλογών Τραμπ. Η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας που προκαλούν οι πολλές εκλογικές αναμετρήσεις σε σημαντικές χώρες της Ευρωζώνης τους επόμενους μήνες.

Επέκταση του QE

Η ΕΚΤ ενδέχεται να μην αποφασίσει στη συνεδρίαση της 8ης Δεκεμβρίου την επέκταση του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων κατά έξι μήνες μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg. Σύμφωνα με αξιωματούχους της Ευρωζώνης, που επικαλείται το πρακτορείο, η πρόσφατη άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων δίνει το περιθώριο στην ΕΚΤ να καθυστερήσει την απόφασή της μέχρι τις αρχές του 2017. Ολες οι πρόσφατες δηλώσεις κεντρικών τραπεζιτών της Ευρωζώνης υποδεικνύουν πως η ΕΚΤ θα αποφασίσει την επέκταση της ποσοτικής χαλάρωσης και ότι θα εξακολουθήσει να εφαρμόζει επεκτατική νομισματική πολιτική. Ακόμη και ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης Γενς Βάιντμαν, ο οποίος δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των υποστηρικτών της χαλαρής νομισματικής πολιτικής, δήλωσε χθες στη Handelsblatt ότι η ποσοτική χαλάρωση «ασφαλώς δεν θα διακοπεί απότομα». Δεδομένου ότι οι αγορές περιουσιακών στοιχείων ύψους 80 δισ. ευρώ τον μήνα είναι προγραμματισμένες μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο, είναι αναπόφευκτο να δοθεί παράταση στο πρόγραμμα, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα έχουμε απότομη διακοπή του QE.