Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, μαζί με Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών, δρομολόγησε σήμερα στη Βαλέτα το καταπιστευματικό ταμείο (Trust Fund) έκτακτης ανάγκης για τη σταθερότητα και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης στην Αφρική.

Με την ευκαιρία αυτή, ο πρόεδρος Γιούνκερ δήλωσε: «Μέσω της μακροχρόνιας αναπτυξιακής συνεργασίας της, η ΕΕ έχει συνεισφέρει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της φτώχειας και της μετανάστευσης. Σήμερα, κάνουμε ακόμη ένα βήμα.

Αυτό το καταπιστευματικό ταμείο έκτακτης ανάγκης για την Αφρική, που δημιουργήθηκε σε χρόνο ρεκόρ, δείχνει ακόμη μια φορά την αποφασιστικότητα της ΕΕ να ανταποκρίνεται αμέσως στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στην περιοχή.

Για να επιτύχουμε, πρέπει να συνεργαστούμε με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και τις χώρες εταίρους μας στην Αφρική προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια της παράτυπης μετανάστευσης και να προωθήσουμε οικονομικές και ίσες ευκαιρίες, ασφάλεια και ανάπτυξη. Για την αξιοπιστία του καταπιστευματικού ταμείου για την Αφρική, αλλά και τη δική μας, θέλω να δω περισσότερα κράτη μέλη να συνεισφέρουν και να συμπληρώνουν τα 1,8 δισ. ευρώ που έχει διαθέσει η ΕΕ.»

Το καταπιστευματικό ταμείο έκτακτης ανάγκης έχει συσταθεί με 1,8 δισ. ευρώ από τα χρηματοδοτικά μέσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και με συνεισφορές των κρατών μελών της ΕΕ και άλλων δορητών. Μέχρι στιγμής, 25 κράτη μέλη της ΕΕ και 2 δορητές εκτός ΕΕ (Νορβηγία και Ελβετία) έχουν ανακοινώσει συνολική συνεισφορά περίπου 78,2 εκατ. ευρώ.

Το καταπιστευματικό ταμείο έκτακτης ανάγκης αποτελεί μια καινοτόμο απάντηση στο πώς η ΕΕ επιταχύνει τη συλλογική της ανταπόκριση στις σημερινές προκλήσεις επιτόπου και είναι ένα συμπληρωματικό εργαλείο της αναπτυξιακής συνεργασίας που εφαρμόζει ήδη η ΕΕ στην περιοχή για να βοηθήσει τις πλέον ευάλωτες χώρες της Αφρικής.

Είναι επίσης ένα σημαντικό εργαλείο για την αποτελεσματική εφαρμογή του σχεδίου δράσης που πρόκειται να εγκριθεί στη διάσκεψη κορυφής της Βαλέτα και θα είναι επωφελές για την περιοχή του Σαχέλ, την περιοχή της Λίμνης Τσαντ, το Κέρας της Αφρικής και τη Βόρειο Αφρική.

Οι περιοχές αυτές στο σύνολό τους περιλαμβάνουν τις κυριότερες μεταναστευτικές οδούς προς την Ευρώπη. Οι γειτονικές χώρες στις περιοχές αυτές μπορούν επίσης να ωφεληθούν από τα σχέδια του καταπιστευματικού ταμείου για την αντιμετώπιση των περιφερειακών μεταναστευτικών ροών και των συναφών διασυνοριακών προκλήσεων.

Η πρώτη συνεδρίαση του στρατηγικού διοικητικού συμβουλίου του καταπιστευματικού ταμείου έκτακτης ανάγκης θα πραγματοποιηθεί ήδη σήμερα στη Βαλέτα για να διασφαλιστεί η άμεση εκκίνηση των δραστηριοτήτων. Το διοικητικό συμβούλιο του ταμείου προεδρεύεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και απαρτίζεται από εκπροσώπους κρατών μελών και άλλων δορητών. Χώρες εταίροι και περιφερειακές οργανώσεις έχουν επίσης προσκληθεί να συμμετάσχουν.

 

Διάσκεψη κορυφής της Βαλέτας για τη μετανάστευση

Η μετανάστευση αποτελεί ανέκαθεν κεντρικό στοιχείο των σχέσεων ΕΕ-Αφρικής. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν προ πολλού επενδύσει στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης, χορηγώντας κάθε χρόνο πάνω από 20 δισ. ευρώ επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια (ΕΑΒ) στην Αφρική. Η σημερινή προσφυγική κρίση έχει ωστόσο δείξει ότι ήλθε η στιγμή να αυξηθεί αυτή η συνεργασία μεταξύ της Ευρώπης και της Αφρικής, με βάση μια εταιρική σχέση και την κοινή υπευθυνότητα. Και ο δύο ήπειροι ασπάζονται τη δέσμευση για μια καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης.

Η διάσκεψη κορυφής της Βαλέτα συγκλήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Απρίλιο του 2015 για να συζητηθούν θέματα μετανάστευσης, με την Αφρική και άλλες χώρες που τις απασχολεί το θέμα. Το καταπιστευματικό ταμείο έκτακτης ανάγκης για την Αφρική είναι ένα από τα κύρια αποτελέσματα αυτής της διάσκεψης κορυφής. Αναμένεται επίσης η έγκριση ενός σχεδίου δράσης για την επιτάχυνση της συνεργασίας στον τομέα της μετανάστευσης, το οποίο θα περιέχει συγκεκριμένες δράσεις με στόχο:

·         να μεγιστοποιηθούν τα αναπτυξιακά οφέλη της μετανάστευσης και να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια·

·         να οργανωθούν καλύτερα οι νόμιμοι οδοί μετανάστευσης και κινητικότητας·

·         να διασφαλιστεί διεθνής προστασία για τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο·

·         να ενταθεί η μάχη κατά των εγκληματικών δικτύων παράνομης διακίνησης μεταναστών και εμπορίας ανθρώπων, και

·         να επισπευσθεί η συνεργασία μας σε θέματα επιστροφής και επανεισδοχής.