Βρίσκεστε εδώ: ΚΕΝΤΡΙΚΗ » ΚΟΣΜΟΣ » Κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου: μεταρρύθμιση για μια αποτελεσματικότερη πολιτική ασύλου
Κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου: μεταρρύθμιση για μια αποτελεσματικότερη πολιτική ασύλου

Κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου: μεταρρύθμιση για μια αποτελεσματικότερη πολιτική ασύλου

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει σήμερα προτάσεις για την ολο της μεταρρύθμισης του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου με στόχο να επιτευχθεί μια πλήρως αποτελεσματική, δίκαιη και ανθρώπινη πολιτική ασύλου, η οποία θα μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά τόσο σε περιόδους κανονικής όσο και σε περιόδους υψηλής μεταναστευτικής πίεσης. Για τον σκοπό αυτό, και όπως συνάγεται από τη μέχρι σήμερα εμπειρία, για ένα πιο αποτελεσματικό και συνεκτικό σύστημα ασύλου απαιτείται μια κοινή και εναρμονισμένη δέσμη κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει, ως εκ τούτου, τη δημιουργία μιας κοινής διαδικασίας παροχής διεθνούς προστασίας, ενιαία πρότυπα για την προστασία και τα δικαιώματα των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, καθώς και την περαιτέρω εναρμόνιση των συνθηκών υποδοχής στην ΕΕ. Οι προτάσεις αυτές στο σύνολό τους θα απλουστεύσουν και θα συντομεύσουν τη διαδικασία χορήγησης ασύλου και τη λήψη των αποφάσεων, θα αποτρέψουν τις δευτερογενείς μετακινήσεις των αιτούντων άσυλο και θα αυξήσουν τις προοπτικές ένταξης όσων δικαιούνται διεθνή προστασία.

Ο πρώτος αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς δήλωσε τα εξής: «Η ΕΕ χρειάζεται ένα σύστημα ασύλου το οποίο να είναι αποτελεσματικό και παράλληλα προστατευτικό, και να βασίζεται σε κοινούς κανόνες, καθώς και στις αρχές της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής των ευθυνών. Οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις θα διασφαλίζουν ότι τα άτομα που έχουν πραγματική ανάγκη διεθνούς προστασίας θα υπάγονται γρήγορα στις σχετικές διαδικασίες, ενώ τα άτομα που δεν δικαιούνται αυτού του είδους την προστασία θα επιστρέφουν στις χώρες προέλευσης το ταχύτερο δυνατό. Οι σημερινές προτάσεις φέρουν προς συζήτηση στο και το Συμβούλιο όλα τα στοιχεία σχετικά με την μεταρρύθμιση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής στον τομέα του ασύλου.

Ο επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, Δημήτρης Αβραμόπουλος, δήλωσε σχετικά: «Οι προτάσεις που υποβάλλουμε σήμερα αποτελούν την τελική πράξη μιας συνολικής μεταρρύθμισης του κοινού συστήματος ασύλου της ΕΕ. Οι αλλαγές θα καθιερώσουν μια πραγματικά κοινή διαδικασία χορήγησης ασύλου και θα διασφαλίσουν ότι οι αιτούντες άσυλο θα αντιμετωπίζονται με τον κατάλληλο τρόπο χωρίς διακρίσεις, ανεξάρτητα από το κράτος μέλος στο οποίο υποβάλλουν την σχετική αίτηση. Ταυτόχρονα, επιβάλλουμε σαφείς υποχρεώσεις και καθήκοντα στους αιτούντες άσυλο, ώστε να αποτρέπονται οι δευτερογενείς μετακινήσεις και η καταχρηστική εφαρμογή των διαδικασιών. Στόχος μας είναι να υπάρχει ένα κοινό σύστημα, γρήγορο και αποτελεσματικό, που να βασίζεται σε εναρμονισμένους κανόνες και αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών.»

Οι νομοθετικές προτάσεις που υποβάλλονται σήμερα αποτελούν συνέχεια της πρώτης δέσμης προτάσεων που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 4 Μαΐου για τη μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για τη Μετανάστευση και την ανακοίνωση της Επιτροπής της 6ης Απριλίου. Αποσκοπούν στη δημιουργία ενός σταθερού, συνεκτικού και ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου με βάση κοινούς και εναρμονισμένους κανόνες, πλήρως ευθυγραμμισμένους με τα διεθνή πρότυπα προστασίας που περιέχονται στη Σύμβαση της Γενεύης και τα κείμενα θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Μια δίκαιη και αποτελεσματική κοινή διαδικασία στην ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να αντικατασταθεί η οδηγία για τις διαδικασίες ασύλου από κανονισμό που θα θεσπίζει μια πλήρως εναρμονισμένη κοινή διαδικασία διεθνούς προστασίας στην ΕΕ, ώστε να μειωθούν οι διαφορές στα ποσοστά ς από το ένα κράτος μέλος στο άλλο, να αποτρέπονται οι δευτερογενείς μετακινήσεις και να καθιερωθούν κοινές αποτελεσματικές διαδικαστικές εγγυήσεις για τους αιτούντες άσυλο. Σύμφωνα με την πρόταση:

· απλουστεύονται, αποσαφηνίζονται και συντομεύονται οι διαδικασίες χορήγησης ασύλου: η συνολική διαδικασία συντομεύεται και απλουστεύεται, καθώς οι αποφάσεις πρέπει κανονικά να λαμβάνονται εντός έξι μηνών το πολύ. Θεσπίζονται μικρότερες προθεσμίες (από έναν έως δύο μήνες) ιδίως για περιπτώσεις στις οποίες οι αιτήσεις κρίνονται απαράδεκτες ή προδήλως αβάσιμες, ή στις περιπτώσεις όπου εφαρμόζεται η διαδικασία ταχείας διεκπεραίωσης. Θεσπίζονται επίσης προθεσμίες για την άσκηση προσφυγών (από μία εβδομάδα έως έναν μήνα) και για αποφάσεις επί της πρώτης ς (από δύο έως έξι μήνες).

· καθιερώνονται κοινές εγγυήσεις για τους αιτούντες άσυλο: τα άτομα που ζητούν άσυλο θα έχουν δικαίωμα σε προσωπική συνέντευξη και δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση, ήδη από το στάδιο της διοικητικής διαδικασίας. Προβλέπονται ενισχυμένες εγγυήσεις για τους αιτούντες άσυλο με ειδικές ανάγκες καθώς και για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, για τους οποίους πρέπει να ορίζεται κηδεμόνας το αργότερο πέντε ημέρες μετά την υποβολή της αίτησης.

· εξασφαλίζονται αυστηρότεροι κανόνες για την καταπολέμηση της κατάχρησης: θεσπίζονται νέες υποχρεώσεις συνεργασίας με τις αρχές, καθώς και αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση μη τήρησης αυτών των υποχρεώσεων. Κυρώσεις για κατάχρηση της διαδικασίας, έλλειψη συνεργασίας και δευτερογενείς μετακινήσεις, οι οποίες σήμερα είναι προαιρετικές, γίνονται υποχρεωτικές και περιλαμβάνουν την απόρριψη της αίτησης ως ανακληθείσας σιωπηρά ή προδήλως αβάσιμης, ή την εφαρμογή της ταχείας διαδικασίας.

· εναρμονίζονται οι κανόνες για τις ασφαλείς χώρες: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διευκρινίζει και καθιστά υποχρεωτική την εφαρμογή της έννοιας της ασφαλούς τρίτης χώρας. Προτείνει επίσης να αντικατασταθούν πλήρως οι εθνικοί χαρακτηρισμοί ασφαλών χωρών καταγωγής και ασφαλών τρίτων χωρών από ευρωπαϊκούς καταλόγους ή χαρακτηρισμούς σε επίπεδο ΕΕ εντός πέντε ετών από την έναρξη ισχύος του κανονισμού.

Εναρμονισμένα πρότυπα και δικαιώματα προστασίας

Οι αιτούντες άσυλο πρέπει να έχουν την ίδια προστασία ανεξάρτητα από το κράτος μέλος στο οποίο υποβάλλουν αίτηση και για όσο χρονικό διάστημα τη χρειάζονται. Για να εναρμονιστούν τα πρότυπα προστασίας στην ΕΕ και να δοθεί τέλος στις δευτερογενείς μετακινήσεις και στην αναζήτηση του ευνοϊκότερου κράτους υποδοχής από τους αιτούντες άσυλο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να αντικατασταθεί η ισχύουσα οδηγία για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου από νέο κανονισμό. Η πρόταση θα διασφαλίσει τα εξής:

· Μεγαλύτερη σύγκλιση των ποσοστών ς και των μορφών προστασίας: η μορφή προστασίας και η διάρκεια ισχύος των τίτλων διαμονής που χορηγούνται στους δικαιούχους διεθνούς προστασίας θα εναρμονιστούν. Τα κράτη μέλη θα είναι υποχρεωμένα να λαμβάνουν υπόψη τις κατευθύνσεις που παρέχει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για το Άσυλο σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα προέλευσης του αιτούντος άσυλο, καθώς και να αξιολογούν τις πιθανές εναλλακτικές λύσεις εγχώριας προστασίας, σεβόμενα ταυτόχρονα την αρχή της μη επαναπροώθησης.

· Αυστηρότερες κυρώσεις για δευτερογενείς μετακινήσεις: η πενταετής περίοδος η οποία απαιτείται ώστε οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας να είναι επιλέξιμοι για το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος θα ξαναρχίζει κάθε φορά που το άτομο μεταβαίνει σε κράτος μέλος όπου δεν έχει δικαίωμα μόνιμης ή προσωρινής διαμονής.

· Χορήγηση προστασίας μόνο για όσο διάστημα χρειάζεται: θεσπίζεται ένα υποχρεωτικό καθεστώς επανεξέτασης ώστε να λαμβάνονται υπόψη, για παράδειγμα, οι μεταβολές στις χώρες προέλευσης, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ανάγκη προστασίας.

· Ενίσχυση των κινήτρων ένταξης: τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των ατόμων που δικαιούνται διεθνούς προστασίας όσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση και την κοινωνική πρόνοια θα αποσαφηνιστούν, και η πρόσβαση σε ορισμένες μορφές κοινωνικής πρόνοιας θα μπορεί να υπόκειται στην προϋπόθεση συμμετοχής σε μέτρα κοινωνικής ένταξης.

Αξιοπρεπείς και εναρμονισμένες συνθήκες υποδοχής σε ολόκληρη την ΕΕ

Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τη μεταρρύθμιση της οδηγίας για τις συνθήκες υποδοχής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι αιτούντες άσυλο θα μπορούν να επωφελούνται από εναρμονισμένους και αξιοπρεπείς κανόνες υποδοχής σε ολόκληρη την ΕΕ, και να περιοριστούν οι δευτερογενείς μετακινήσεις. Η μεταρρύθμιση περιλαμβάνει τα εξής:

· Διασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τα πρότυπα και τους δείκτες για τις συνθήκες υποδοχής, που αναπτύσσει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, και καταρτίζουν και επικαιροποιούν συνεχώς σχέδια έκτακτης ανάγκης, ώστε να εξασφαλίζουν επαρκή και κατάλληλη ικανότητα υποδοχής, ακόμη και σε περιπτώσεις δυσανάλογης πίεσης.

· Διασφαλίζει ότι οι αιτούντες άσυλο θα παραμένουν διαθέσιμοι και εμποδίζει την εξαφάνισή τους παρέχοντας στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να ορίζουν γι' αυτούς συγκεκριμένο τόπο διαμονής ή να τους υποχρεώνουν να εμφανίζονται στις αρχές. Σε περιπτώσεις όπου ο αιτών άσυλο δεν συμμορφώνεται με την υποχρέωση να διαμένει σε συγκεκριμένο τόπο, καθώς και όταν υφίσταται κίνδυνος διαφυγής, τα κράτη μέλη μπορούν να κάνουν χρήση της κράτησης.

· Διευκρινίζει ότι οι όροι υποδοχής θα εξασφαλίζονται μόνο στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την εξέταση της αίτησηςκαι θεσπίζει σαφέστερους κανόνες σχετικά με το πότε μπορούν να περιορίζονται τα πρότυπα όσον αφορά την παροχή υλικών μέσων υποδοχής, και πότε οι οικονομικές μπορούν να αντικαθίστανται από την παροχή υλικών μέσων υποδοχής σε είδος.

· Εξασφαλίζει ταχύτερη πρόσβαση στην αγορά εργασίας -το αργότερο έξι μήνες μετά την υποβολή της αίτησης ασύλου, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό την εξάρτηση, και προβλέπει ότι η πρόσβαση αυτή πρέπει να είναι απολύτως συμβατή με τα πρότυπα της αγοράς εργασίας.

· Παρέχει ενισχυμένες εγγυήσεις για τους αιτούντες άσυλο με ειδικές ανάγκες και για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, για τους οποίους πρέπει να ορίζεται κηδεμόνας το αργότερο πέντε ημέρες μετά την υποβολή της αίτησης.

Επανεγκατάσταση μεταναστών

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σήμερα ένα πλαίσιο της ΕΕ για την επανεγκατάσταση, προκειμένου να θεσπίσει μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική επανεγκατάστασης με σκοπό να διασφαλίσει εύρυθμες και ασφαλείς οδούς προς την Ευρώπη για τα άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας. Η πρόταση αποτελεί μέρος της μεταρρύθμισης του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου και της μακροπρόθεσμης πολιτικής της Επιτροπής για καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης, όπως ορίζει το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τη μετανάστευση. Επίσης, η πρόταση θα συμβάλει στην εφαρμογή του νέου, προσανατολισμένου στα αποτελέσματα, πλαισίου εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία με σημαντικές τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης, το οποίο παρουσίασε η Επιτροπή στις 7 Ιουνίου.

Ο πρώτος αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Πρέπει να επιταχύνουμε τις κοινές μας προσπάθειες για παροχή διεθνούς προστασίας, και σ΄ αυτό συμπεριλαμβάνεται η επανεγκατάσταση προσφύγων στην Ευρώπη με ασφαλή και ομαλό τρόπο. Τα ad-hoc προγράμματα λειτούργησαν ως ένα βαθμό μέχρι τώρα, αλλά οι νέες διαδικασίες που παρουσιάζονται σήμερα απαιτούν τη συνεργασία μας με τις εθνικές κυβερνήσεις σε προγενέστερο στάδιο, προκειμένου να βελτιώσουμε και να συνενώσουμε τις προσπάθειές μας για καλύτερα αποτελέσματα. Τα κράτη μέλη θα αποφασίζουν μόνα τους πόσα άτομα πρέπει να επανεγκαθίστανται κάθε χρόνο, και θα λαμβάνουν ενίσχυση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να μετατρέπουν τις αποφάσεις τους σε . Αυτός είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να κάνει πράξη η ΕΕ τη συλλογική της ευθύνη, να επιδείξει αλληλεγγύη προς τις τρίτες χώρες και να τις βοηθήσει να αντεπεξέλθουν στους μεγάλους αριθμούς προσφύγων που προσπαθούν να γλυτώσουν από τον πόλεμο και τις διώξεις.»

Ο επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, Δημήτρης Αβραμόπουλος, δήλωσε σχετικά: «Η σημερινή πρόταση συμβάλλει σημαντικά στις προσπάθειές μας να δημιουργήσουμε νόμιμες οδούς που θα παρέχουν σε όσους το χρειάζονται τη δυνατότητα να εισέλθουν με ασφάλεια και να λάβουν προστασία στην ΕΕ. Είναι αναπόσπαστο μέρος του ευρύτερου στόχου μας να διασφαλίσουμε την παροχή προστασίας σε όσους την έχουν ανάγκη, να μειώσουμε τα κίνητρα για παράνομη μετανάστευση και να προστατεύσουμε τους μετανάστες από την εκμετάλλευση που υφίστανται από τα δίκτυα λαθρομετανάστευσης αλλά και από τους κινδύνους του ταξιδιού τους προς την Ευρώπη. Καθιερώνοντας ένα μόνιμο πλαίσιο με εναρμονισμένες πρακτικές, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ταχύτερες διαδικασίες που θα μας επιτρέψουν να αυξήσουμε βαθμιαία τις κοινές μας δεσμεύσεις για την επανεγκατάσταση. Με τον τρόπο αυτό η ΕΕ ανοίγει ένα νόμιμο παράθυρο και κλείνει την παράνομη πίσω πόρτα.»

Με τις σημερινές προτάσεις θα δημιουργηθεί ένα μόνιμο πλαίσιο, το οποίο θα προβλέπει ενοποιημένη διαδικασία επανεγκατάστασης σε όλη την ΕΕ. Παρότι τα κράτη μέλη θα παραμείνουν τα ίδια αρμόδια να αποφασίζουν πόσα άτομα θα επανεγκαθίστανται κάθε χρόνο, συλλογικά η ΕΕ θα επιτύχει καλύτερα αποτελέσματα συντονίζοντας τις εθνικές προσπάθειες και ενεργώντας ως ένα σύνολο. Το μελλοντικό πλαίσιο επανεγκατάστασης θα εφαρμοστεί μέσω των ετήσιων σχεδίων της ΕΕ για την επανεγκατάσταση, τα οποία θα εγκριθούν από το Συμβούλιο και θα υλοποιηθούν μέσω στοχευμένων προγραμμάτων της ΕΕ για την επανεγκατάσταση, τα οποία θα εγκρίνει η Επιτροπή. Τα ετήσια σχέδια της ΕΕ για την επανεγκατάσταση θα καθορίζουν ευρείες γεωγραφικές προτεραιότητες όσον αφορά το από πού θα πραγματοποιείται η επανεγκατάσταση, τον μέγιστο συνολικό αριθμό των ατόμων που πρόκειται να επανεγκατασταθούν τον επόμενο χρόνο, ανάλογα με τη συμμετοχή και τη συμβολή των κρατών μελών και των συνδεδεμένων χωρών του χώρου Σένγκεν στο εκάστοτε ετήσιο σχέδιο επανεγκατάστασης.

Το πλαίσιο της ΕΕ για την επανεγκατάσταση ορίζει τα κριτήρια που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό των περιφερειών ή των τρίτων χωρών από τις οποίες θα πραγματοποιείται η επανεγκατάσταση, π.χ. τον αριθμό των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας σε τρίτες χώρες, τις συνολικές μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών, καθώς και την ουσιαστική τους συνεργασία στον τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων της παράτυπης μετανάστευσης, της επανεισδοχής και της επιστροφής.

Το νέο πλαίσιο της ΕΕ για την επανεγκατάσταση καθορίζει μια κοινή δέσμη τυποποιημένων διαδικασιών για την επιλογή και τη μεταχείριση των υποψηφίων για επανεγκατάσταση. Προσδιορίζει επίσης τα κοινά κριτήρια επιλεξιμότητας για επανεγκατάσταση στην ΕΕ, στο πλαίσιο των σχετικών στοχευμένων προγραμμάτων της ΕΕ, καθορίζει κοινά αίτια αποκλεισμού υποψηφίων καθώς και το είδος της διαδικασίας επανεγκατάστασης (συνήθης ή ταχεία διαδικασία) που πρέπει να εφαρμόζεται.

Για να στηρίξει τις προσπάθειες επανεγκατάστασης που καταβάλλουν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο των στοχευμένων προγραμμάτων της ΕΕ, η Επιτροπή θα χορηγεί 10.000 ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για κάθε άτομο που επανεγκαθίσταται. Τα κονδύλια θα διατεθούν από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) της ΕΕ. Οι επανεγκαταστάσεις που πραγματοποιούνται εκτός του πλαισίου της ΕΕ για την επανεγκατάσταση δεν θα στηρίζονται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

Το ΗΒ και η μπορούν να συμμετέχουν στην εφαρμογή του κανονισμού εφόσον το επιλέξουν, σύμφωνα με τα αντίστοιχα πρωτόκολλα που επισυνάπτονται στις Συνθήκες. Η Δανία δεν συμμετέχει στην του παρόντος κανονισμού και δεν δεσμεύεται από αυτόν, ούτε υπόκειται στην εφαρμογή του.

PagasitikosNews logo

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

    Dark Mode

    "Αλιεύοντας" την είδηση