Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να μην καταχωριστεί μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών με τίτλο «Πανενωσιακό δημοψήφισμα σχετικά με το κατά πόσον οι Ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν να παραμείνει ή να αποχωρήσει το Ηνωμένο Βασίλειο!».

Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι δεν πληρούνταν οι όροι για την καταχώριση της πρωτοβουλίας αυτής, δεδομένου ότι το ζήτημα δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιότητας της ΕΕ.

Η πρωτοβουλία ορίζει ότι: «Όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν την πολιτική γνώμη τους, σχετικά με το κατά πόσον επιθυμούν να παραμείνει το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.» Οι διοργανωτές ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να «υποστηρίξει αυτήν την έρευνα της κοινής γνώμης που δίνει σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, και στα 28 κράτη μέλη, τη δυνατότητα να εκφράσουν τη γνώμη τους για το αν επιθυμούν να συμβεί το Brexit ή όχι.» Το άρθρο 50 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) επιτρέπει ρητά σε κάθε κράτος μέλος να αποχωρήσει από την Ένωση σύμφωνα με τους εσωτερικούς συνταγματικούς του κανόνες. Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σέβεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Ιστορικό

Οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών θεσπίστηκαν με τη Συνθήκη της Λισαβόνας ως ένα μέσο για να μπορούν οι πολίτες να συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ατζέντας της ΕΕ. Εγκαινιάστηκαν τον Απρίλιο του 2012, όταν άρχισε να ισχύει ο κανονισμός για την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, ο οποίος θέτει σε εφαρμογή τις διατάξεις της Συνθήκης. Το 2017, στο πλαίσιο της ομιλίας του προέδρου Γιούνκερ για την κατάσταση της Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε προτάσεις για τη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών, ώστε αυτή να καταστεί ακόμη πιο εύχρηστη.

Αφού καταχωριστεί επίσημα, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών δίνει τη δυνατότητα σε ένα εκατομμύριο πολίτες από το ένα τέταρτο τουλάχιστον των κρατών μελών της ΕΕ να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει νομική πράξη σε τομείς στους οποίους έχει τη σχετική αρμοδιότητα.

Σύμφωνα με τις προϋποθέσεις για το παραδεκτό μιας πρωτοβουλίας, όπως προβλέπονται στον κανονισμό για την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, η προτεινόμενη δράση δεν πρέπει να ευρίσκεται καταφανώς εκτός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής όσον αφορά την υποβολή πρότασης για την έκδοση νομικής πράξης και δεν πρέπει να είναι κατάφωρα καταχρηστική, επιπόλαιη ή κακόβουλη ούτε να αντίκειται προφανώς στις αξίες της Ένωσης.

Κατά τα τελευταία δύο έτη, η Επιτροπή καταχώρισε τέσσερις πρωτοβουλίες σχετικά με το «Brexit»:

• «Μόνιμη Ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης»
• «Διατήρηση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας»
• H ιθαγένεια της ΕΕ για τους Ευρωπαίους: Ενωμένοι στην πολυμορφία παρά το δίκαιο του εδάφους και το δίκαιο του αίματος»
• European Free Movement Instrument

Ενώ δύο πρωτοβουλίες σχετικές με το Brexit δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για καταχώριση και κρίθηκαν απαράδεκτες:

• Stop Brexit
• British friends-stay with us in EU