Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της ΕΕ, ενέκρινε την πρώτη εκταμίευση ύψους 500 εκατ. ευρώ από το νέο πρόγραμμα μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ) προς την Ουκρανία.

Με αυτήν την εκταμίευση, η συνολική μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή της ΕΕ προς την Ουκρανία από το 2014 θα ανέλθει σε €3,3 δισ., το μεγαλύτερο ποσό παρόμοιας βοήθειας που έχει δοθεί σε οποιαδήποτε τρίτη χώρα.

Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα ΜΧΣ που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2018, διατίθεται ποσό έως €1 δισ. για την Ουκρανία. Το πρόγραμμα βοηθά την Ουκρανία να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της και υποστηρίζει την εφαρμογή ενός προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ευρείας κλίμακας. Τα κεφάλαια της ΜΧΣ διατίθενται με τη μορφή μακροπρόθεσμων δανείων με χαμηλό επιτόκιο, με προϋπόθεση την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων πολιτικής που έχουν συμφωνηθεί στο μνημόνιο συμφωνίας.

Η Ουκρανία έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις πολιτικής που είχε συμφωνήσει με την ΕΕ για την καταβολή της πρώτης δόσης του προγράμματος. Σε αυτές περιλαμβάνονταν σημαντικά μέτρα για να ενταθεί η καταπολέμηση της διαφθοράς, να αυξηθεί η διαφάνεια των εταιρικών μητρώων, να βελτιωθεί η προβλεψιμότητα του φορολογικού περιβάλλοντος και να ενισχυθεί η διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων. Η Ουκρανία έχει συνάψει επίσης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) μια νέα συμφωνία stand-by, η οποία θα αντικαταστήσει το προηγούμενο πρόγραμμα στο πλαίσιο της διευρυμένης πιστωτικής διευκόλυνσης του ΔΝΤ, ανανεώνοντας με τον τρόπο αυτό τη δέσμευση της χώρας έναντι του ΔΝΤ. Η κοινοβουλευτική έγκριση, στις 23 Νοεμβρίου, του προϋπολογισμού για το 2019, τον οποίο το ΔΝΤ θεωρεί ικανοποιητικό, ήταν ένα σημαντικό βήμα για την επικύρωση του νέου προγράμματος από το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, που αναμένεται τον Δεκέμβριο.

Η ΕΕ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις ουκρανικές αρχές για το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της χώρας, μεταξύ άλλων στους τομείς που συνδέονται με την εκταμίευση της επόμενης δόσης του προγράμματος ΜΧΣ. Αυτά περιλαμβάνουν περαιτέρω μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς, όπως η επίτευξη προόδου στη λειτουργία του Ανώτατου Δικαστηρίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς της Ουκρανίας, τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στον ενεργειακό και στον τραπεζικό κλάδο, καθώς και στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και να επιτηρεί την εφαρμογή των μέτρων.

Ιστορικό

Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (MΧΣ) αποτελεί μέρος της ευρύτερης δέσμευσης της ΕΕ έναντι των γειτονικών της χωρών και έχει σχεδιαστεί ως έκτακτο μέσο της ΕΕ για την αντιμετώπιση κρίσεων. Διατίθεται προς τις γειτονικές χώρες της ΕΕ που αντιμετωπίζουν προβλήματα ισοζυγίου πληρωμών. Συμπληρώνει τη συνδρομή που παρέχεται από το ΔΝΤ. Τα δάνεια της ΜΧΣ χρηματοδοτούνται με δανειοληπτικές πράξεις της ΕΕ στις κεφαλαιαγορές. Στη συνέχεια, τα κεφάλαια επαναχορηγούνται με παρόμοιους οικονομικούς όρους στις δικαιούχες χώρες. Οι επιχορηγήσεις ΜΧΣ προέρχονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Τον Μάρτιο του 2018, σε απάντηση αιτήματος της Ουκρανίας, η Επιτροπή πρότεινε νέο πρόγραμμα ΜΧΣ ύψους έως €1 δισ. Η πρόταση αυτή εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2018. Το μνημόνιο συμφωνίας υπεγράφη από την Ουκρανία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της ΕΕ, τον Σεπτέμβριο του 2018 και στη συνέχεια επικυρώθηκε από το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας.

Από τις αρχές του 2014, η ΕΕ έχει χορηγήσει στην Ουκρανία δάνεια ΜΧΣ συνολικού ύψους €2,8 δισ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει €1,6 δισ. που εκταμιεύθηκαν το διάστημα 2014-2015 στο πλαίσιο δύο προηγούμενων προγραμμάτων ΜΧΣ και €1,2 δισ. το διάστημα 2015-2017 στο πλαίσιο ενός τρίτου προγράμματος. Εκτός από τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή, η ΕΕ στηρίζει την Ουκρανία με διάφορα άλλα μέσα, μεταξύ άλλων με ανθρωπιστική βοήθεια, δημοσιονομική στήριξη, τεχνική βοήθεια και συνδυαστικούς μηχανισμούς στήριξης των επενδύσεων. Συνολικά, η ΕΕ και τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν διαθέσει πάνω από €12 δισεκατομμύρια σε δάνεια και 1 δισ. σε επιχορηγήσεις από το 2014, προκειμένου να βοηθήσουν την Ουκρανία να σταθεροποιήσει την οικονομία της, να πραγματοποιήσει ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών της.