Ο Μπόρις Τζόνσον ηττήθηκε χθες Τρίτη στην ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων επί του σχεδίου νόμου για την αποτροπή της αποχώρησης χωρίς συμφωνία του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που εξώθησε τον πρωθυπουργό να ανακοινώσει ότι θα ζητήσει σήμερα να προκηρυχθούν πρόωρες βουλευτικές εκλογές.

Το κείμενο εγκρίθηκε με 328 ψήφους (301 κατά) από μέλη των κομμάτων της αντιπολίτευσης και 21 στελέχη των Συντηρητικών του Τζόνσον, παρότι είχαν προειδοποιηθεί ότι εάν αψηφούσαν την κομματική γραμμή, θα αποπέμπονταν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα των Τόρις και θα στερούνταν τη δυνατότητα να θέσουν εκ νέου υποψηφιότητα να εκλεγούν. Η Ντάουνινγκ Στριτ επιβεβαίωσε ότι θα τεθούν εκτός Συντηρητικού κόμματος.

Τρία χρόνια και πλέον αφότου οι ψηφοφόροι ενέκριναν στο δημοψήφισμα την αποχώρηση από την ΕΕ, η ήττα του Τζόνσον διατηρεί τον γόρδιο δεσμό του Brexit άλυτο. Όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν πάντα ανοικτά, από τη θυελλώδη έξοδο χωρίς συμφωνία ως την πλήρη εγκατάλειψη του εγχειρήματος.

Nέα «μάχη» σήμερα στο Κοινοβούλιο

Πάντως η χθεσινή έκβαση ήταν απλά το πρώτο εμπόδιο που καλούνταν να ξεπεράσουν σε αυτόν τον αγώνα οι κοινοβουλευτικοί, που ανέκτησαν τον έλεγχο της νομοθετικής ατζέντας, πράγμα όχι ασήμαντο.

Σήμερα, θα ψηφίσουν επί σχεδίου νόμου που θα αναγκάσει τον Τζόνσον να ζητήσει από την Ε.Ε. αναβολή του Brexit για τρίτη φορά, ως την 31η Ιανουαρίου 2020, εκτός εάν εγκριθεί συμφωνία για τους όρους και τον τρόπο της αποχώρησης νωρίτερα.

Σε περίπτωση έγκρισης του κειμένου αυτού, ο Τζόνσον θα βρεθεί σε θέση όμοια με εκείνη της προκατόχου του, Τερέζα Μέι, η οποία δεν κατάφερε σε καμία από τις τρεις προσπάθειές της να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Βουλής των Κοινοτήτων που απαιτείτο για να εγκριθεί η Συμφωνία Αποχώρησης που η κυβέρνησή της διαπραγματευόταν επί δυόμισι χρόνια με την Ε.Ε.

Ο Τζόνσον τη διαδέχθηκε πριν από έξι εβδομάδες, διαβεβαιώνοντας ότι η πιο δυναμική προσέγγισή του θα ανάγκαζε τις Βρυξέλλες να κάνουν παραχωρήσεις, κι άρα η νέα συμφωνία θα ικανοποιούσε το βρετανικό κοινοβούλιο. Σε διαφορετική περίπτωση, διεμήνυε ότι θα προχωρούσε στο σενάριο του no-deal Brexit, του διαζυγίου χωρίς συμφωνία.

Ανάμεσα στους 21 αντάρτες των Συντηρητικών που είναι πλέον αντιμέτωποι με την αποπομπή τους από τις τάξεις του κόμματος είναι ο Νίκολας Σόουμς, ο εγγονός του ηγέτη της Βρετανίας την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Ουίνστον Τσόρτσιλ, καθώς και δύο πρώην υπουργοί Οικονομικών, οι Φίλιπ Χάμοντ και Κένεθ Κλαρκ, σημειώνει το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.

«Δεν θέλω εκλογές, αλλά εάν τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων ψηφίσουν αύριο (σ.σ. σήμερα) υπέρ της αναστολής των διαπραγματεύσεων και ακόμη μιας ανούσιας αναβολής του Brexit, πιθανόν για χρόνια, τότε αυτός είναι ο μόνος τρόπος να λυθεί αυτό», είπε ο Τζόνσον μετά την ψηφοφορία. «Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι καταθέτουμε απόψε πρόταση» για την προκήρυξη εκλογών, συμπλήρωσε.

Σ' αυτή την ιστορική αναμέτρηση ανάμεσα στον Βρετανό πρωθυπουργό και το κοινοβούλιο της χώρας, οι αντίπαλοι του Τζόνσον τονίζουν πως θέλουν να τον εμποδίσουν να παίξει ρώσικη ρουλέτα με την οικονομία μιας χώρας που χαρακτηριζόταν άλλοτε πυλώνας και υπόδειγμα οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας στη Δύση.

Επιχειρηματολογούν ότι τίποτε δεν δικαιολογεί την ανάληψη των κινδύνων που συνεπάγεται το no-deal Brexit, δηλαδή της διακοπής μέσα σε μια νύχτα όλων των δεσμών με τη μεγαλύτερη αγορά για τις βρετανικές εξαγωγές και της εξάρθρωσης της βρετανικής οικονομίας.

Ο Τζόνσον, από την πλευρά του, υποστηρίζει πως οι πολέμιοι της προσέγγισής του θέλουν η Βρετανία να παραδοθεί στην Ε.Ε., την ώρα που προσπαθεί να εξασφαλίσει καλύτερους όρους για το διαζύγιο απειλώντας ότι η χώρα θα φύγει χωρίς συμφωνία. Πριν από την ψηφοφορία, ξεκαθάρισε πως δεν θα αποδεχθεί «ποτέ» το να ζητηθεί νέα αναβολή.

«Το κοινοβούλιο είναι στα πρόθυρα του να καταστρέψει όποια συμφωνία μπορεί να καταφέρναμε να κλείσουμε με τις Βρυξέλλες», κατήγγειλε, καθώς «η αυριανή [σημερινή] ψηφοφορία θα παραδώσει τον έλεγχο των διαπραγματεύσεων στην Ε.Ε.».

Η κυβέρνηση του Τζόνσον θα ζητήσει να διεξαχθεί ψηφοφορία για την πρότασή της να προκηρυχθούν πρόωρες βουλευτικές εκλογές, πιθανότατα την 14η Οκτωβρίου. Αν πράγματι διεξαχθούν, ο νέος ηγέτης των Συντηρητικών θα αναμετρηθεί σε αυτές με τον ηγέτη των Εργατικών (αξιωματική αντιπολίτευση), τον Τζέρεμι Κόρμπιν, βετεράνο πολιτικό.

Ολοένα πιο διχασμένο το Ηνωμένο Βασίλειο

Εν μέσω της πολιτικής θύελλας του Brexit, ωστόσο, είναι κάθε άλλο παρά σαφές το εάν η αντιπολίτευση θα εγκρίνει την προκήρυξη εκλογών. Για να περάσει η πρόταση χρειάζεται πλειοψηφία δύο τρίτων στη Βουλή των Κοινοτήτων των 650 μελών.

Ο Κόρμπιν αξίωνε καιρό εκλογές, που θεωρεί τον καλύτερο δρόμο για να αρθεί το αδιέξοδο, ωστόσο πολλοί μεταξύ όσων επιδιώκουν να αποτραπεί το διαζύγιο χωρίς συμφωνία προειδοποιούν πως ο Τζόνσον θα επιδιώξει οι εκλογές να γίνουν σε χρόνο που θα εμποδίζει το κοινοβούλιο να αποτρέψει το Brexit την 31η Οκτωβρίου με ή χωρίς συμφωνία.

Μετά τη χθεσινή ψηφοφορία, ο Κόρμπιν τόνισε πως εάν ο Τζόνσον θέλει εκλογές, είναι υποχρεωμένος να εξασφαλίσει πρώτα την αναβολή του διαζυγίου, η συζήτηση και η ψηφοφορία επί της οποίας θα διεξαχθεί σήμερα.

Το δημοψήφισμα του 2016 αποκάλυψε ένα Ηνωμένο Βασίλειο βαθιά διχασμένο για πολλά περισσότερα πράγματα από την Ε.Ε., βάζοντάς το σε διαδικασία ενδοσκόπησης σχεδόν για τα πάντα: από τη μετανάστευση ως τον καπιταλισμό, την αυτοκρατορία, την Ένωση, το τι σημαίνει σήμερα η βρετανική ταυτότητα.

Πυροδότησε επίσης σφοδρές εμφύλιες συγκρούσεις και στα δύο μεγάλα κόμματα, με δεκάδες κοινοβουλευτικούς να ορκίζονται ότι θα βάλουν τις τύχες της χώρας πάνω από την πίστη τους στο κόμμα τους.

Νωρίτερα χθες, ο Τζόνσον απώλεσε την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Κοινοτήτων: ο Φίλιπ Λι, ως τώρα βουλευτής των Τόρις, μεταπήδησε στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες.

Η λίρα, η συναλλαγματική ισοτιμία της οποίας εκτιμάται ότι θα υποστεί βαρύ πλήγμα σε περίπτωση διαζυγίου με την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία, υποχώρησε σε επίπεδο ως και 1:1,1959 δολάρια πριν από την ψηφοφορία. Επρόκειτο για νέο ιστορικό χαμηλό μετά το 1985, εξαιρουμένης μιας πολύ μικρής χρονικής περιόδου τον Οκτώβριο του 2016 —μερικά λεπτά, στην πραγματικότητα— όταν είχε καταγραφεί το λεγόμενο «flash crash», η στιγμιαία κατάρρευση της ισοτιμίας της.

Οι φόβοι για το Brexit χωρίς συμφωνία κλιμακώνονται στην Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε πως είναι ολοένα περισσότερο «ευκρινής πιθανότητα». Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν προεξόφλησε πως είναι το πιθανότερο σενάριο.

Σε έγγραφό της που περιήλθε σε γνώση του Reuters, η Κομισιόν εισηγείται να προσφερθεί οικονομική βοήθεια σε επιχειρήσεις, εργαζόμενους και αγρότες σε περίπτωση που το σενάριο γίνει πραγματικότητα. Επαναλαμβάνει την εκτίμησή της πως το Brexit χωρίς συμφωνία θα πλήξει πολύ πιο σκληρά την οικονομία της Βρετανίας από ό,τι αυτή της Ε.Ε..

Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (ΔΗΕΕΑ) υπολογίζει ότι αυτή η εξέλιξη θα στοίχιζε σχεδόν 15 δισ. ευρώ στη Βρετανία άμεσα, λόγω απολεσθέντων εσόδων από τις εξαγωγές της στην ΕΕ, ενώ θα είχε επίσης μεγάλα έμμεσα κόστη. Το σενάριο αυτό χαρακτηρίζεται εφιάλτης στους οικονομικούς κύκλους, που προβλέπουν απογείωση του πληθωρισμού, κατάρρευση της λίρας και ύφεση.

Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα JP Morgan σημείωσε ότι η προκήρυξη εκλογών θα καθιστούσε πιθανότερο το Brexit χωρίς συμφωνία.

Κοντά στο Ουέστμινστερ χθες, εκατοντάδες αντίπαλοι του Brexit διαδήλωσαν απαιτώντας να «σταματήσει το πραξικόπημα» του Τζόνσον, που αποφάσισε αναστολή των εργασιών της Βουλής των Κοινοτήτων για πέντε εβδομάδες, ως την 14η Οκτωβρίου, ώστε να μειωθεί ο διαθέσιμος χρόνος συζήτησης από τα μέλη του κοινοβουλίου και άρα να επιβληθεί το δικό του όραμα για το διαζύγιο.

Από την πλευρά του, το υπουργείο Οικονομικών της Βρετανίας ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει επιπλέον δύο δισ. λίρες για την προετοιμασία και την αντιμετώπιση των συνεπειών του Brexit την περίοδο 2020-2021, αυξάνοντας το συνολικό κονδύλι στα 8,3 δισ. στερλίνες.

Μεγάλη ήττα για τον Μπόρις Τζόνσον στο Κοινοβούλιο – Ζητεί πρόωρες εκλογές

Μεγάλη ήττα υπέστη το βράδυ της Τρίτης στη Βουλή των Κοινοτήτων ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον, καθώς 328 βουλευτές έναντι 301 τάχθηκαν υπέρ της πρωτοβουλίας να εμποδίσουν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία, με την αναβολή του διαζυγίου.

Ειδικότερα, 21 βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος τάχθηκαν στο πλευρό των κομμάτων της αντιπολίτευσης, που είχαν σαν στόχο να οδηγήσουν σε ήττα την κυβέρνηση και σύμφωνα με όσα μεταδίδει δημοσιογράφος του BBC, που επικαλείται πηγές προσκείμενες στην κυβέρνηση, αποπέμπονται από τις τάξεις του κόμματος.

Στους 21 αντάρτες συγκαταλέγονται ο πρώην υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ αλλά και ο Νίκολας Σόουμς, ο εγγονός του Ουίνστον Τσόρτσιλ.

Πλέον οι βουλευτές έχουν τη δυνατότητα να εισαγάγουν στη Βουλή ένα νομοσχέδιο, που θα αναγκάσει τον πρωθυπουργό να ζητήσει παράταση του Brexit έως την 31η Ιανουαρίου εκτός κι αν οι βουλευτές εγκρίνουν μια νέα συμφωνία ή ψηφίσουν υπέρ μιας εξόδου χωρίς συμφωνία το αργότερο έως τις 19 Οκτωβρίου.

Ως απάντηση ο Μπόρις Τζόνσον είπε ότι θα καταθέσει πρόταση για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών και πρόσθεσε ότι η απόφαση αυτή σημαίνει πως το κοινοβούλιο βρίσκεται στα πρόθυρα του να ακυρώσει οποιαδήποτε συμφωνία για το Brexit, προκαλεί περισσότερη σύγχυση και καθυστέρηση. Κατηγόρησε επίσης τον ηγέτη των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν ότι θα υποκλινόταν σε οτιδήποτε απαιτούσαν οι Βρυξέλλες και πρόσθεσε ότι ο ίδιος μπορεί να αποσπάσει καλύτερη συμφωνία από τις Βρυξέλλες.

Επανέλαβε ότι η Βρετανία θα αποχωρήσει την 31η Οκτωβρίου από την ΕΕ χωρίς συμφωνία εάν απαιτείται.

Ο Κόρμπιν από την πλευρά του αντέτεινε ότι είναι καθαρό πως σε αυτό το κοινοβούλιο δεν υπάρχει συναίνεση για αποχώρηση χωρίς συμφωνία.

Είχε προηγηθεί η έκτακτη τρίωρη συζήτηση που ενέκρινε ο πρόεδρός της Τζον Μπέρκοου έπειτα από πρόταση βουλευτών που αναζητούσαν τρόπους να μπλοκάρουν την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. χωρίς μια συμφωνία.

Οι Βρετανοί βουλευτές είχαν σήμερα την τελευταία ευκαιρία για να αποτρέψουν ένα Brexit χωρίς συμφωνία στα τέλη Οκτωβρίου, προειδοποιούσε νωρίτερα ο Συντηρητικός βουλευτής Όλιβερ Λέτουιν, κατά την έναρξη της κατεπείγουσας συζήτησης.

«Αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία του κοινοβουλίου να μπλοκάρει μια έξοδο χωρίς συμφωνία στις 31 Οκτωβρίου. Αν η Βουλή ψηφίσει απόψε αυτήν την πρόταση, θα δώσει στον εαυτό της τη δυνατότητα να ψηφίσει την Τετάρτη για το νομοσχέδιο που θα αναγκάσει τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον να καθυστερήσει το Brexit για τρεις μήνες αύριο (…) Είναι ώρα αποφάσεων», τόνισε ο Λέτουιν.

Δείγμα των προθέσεων του Τζόνσον είχε δώσει από το απόγευμα της Τρίτης ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού ανακοινώνοντας ότι «ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει δηλώσει με σαφήνεια ότι αν οι βουλευτές ψηφίσουν σήμερα το βράδυ ενάντια στην κυβέρνησή του, τότε ο βρετανικός λαός θα πρέπει να αποφασίσει, με εκλογές, ποιος διαπραγματεύεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Είχε αποσαφηνίσει δε ότι όσοι Συντηρητικοί ψηφίσουν ενάντια στην κυβέρνηση ή δηλώσουν αποχή στην ψηφοφορία επί του νομοσχεδίου, τότε θα διαγραφούν από την κοινοβουλευτική ομάδα των Τόρις.

Νωρίτερα το απόγευμα, η κυβέρνηση του Βρετανού πρωθυπουργού απώλεσε την οριακή πλειοψηφία που διέθετε στη Βουλή των Κοινοτήτων, μετά την απόφαση του Συντηρητικού βουλευτή Φίλιπ Λι να ενταχθεί στο φιλοευρωπαϊκό Φιλελεύθερο-Δημοκρατικό κόμμα.

Ο Φίλιπ Λι σηκώθηκε και κάθισε με τους Φιλελεύθερους μόλις ξεκίνησε ο Τζόνσον την ομιλία του στο κοινοβούλιο.

«Η συντηρητική κυβέρνηση επιδιώκει με επιθετικό τρόπο ένα Brexit με επιβλαβείς (συνέπειες). Θέτει σε κίνδυνο ζωές (…) και απειλεί με αδικαιολόγητο τρόπο την ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου», ανέφερε ο βουλευτής σε ανακοίνωση που εξέδωσε.

«Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν είναι δυνατόν να υπηρετήσω τους ψηφοφόρους μου και τα συμφέροντα της χώρας ως μέλος του κοινοβουλίου με τους Συντηρητικούς», πρόσθεσε.

Ο Φίλιπ Λι συγκαταλεγόταν μεταξύ των «ανταρτών» των Τόρις, που διαφωνούσαν κάθετα με το ενδεχόμενο Brexit χωρίς συμφωνία με την ΕΕ.