Του Δανιήλ Δανιλόπουλου

Παιδοψυχιάτρου  (daniildan@gmail.com)

Όλα τα ανθρώπινα συστήματα περνάνε περιόδους σταθερότητας και αλλαγής.  Για τις παραδοσιακές οικογένειες (με βιολογικούς γονείς και παιδιά) η ιστορία αρχίζει συνήθως με τη γνωριμία των γονιών και την έναρξη της ερωτικής τους σχέσης και συνεχίζεται με τη γέννηση και το μεγάλωμα των παιδιών, το πέρασμα από την παιδική ζωή στην εφηβεία, την ενηλικίωση και την έξοδό τους από το σπίτι μέσω των σπουδών και της εργασίας. Το ερωτικό ζευγάρι γίνεται και γονεϊκό ζευγάρι με την γέννηση των παιδιών. Αν η ερωτική σχέση αντέξει στις δοκιμασίες της ζωής, οι γονείς συνεχίζουν να είναι μαζί και μετά την έξοδο των παιδιών από το σπίτι.

Άλλα ζευγάρια γίνονται γονείς μέσω της υιοθεσίας ενός ή περισσότερων παιδιών και άλλα γίνονται ανάδοχοι γονείς. Ενώ το ερωτικό/συζυγικό κομμάτι της σχέσης μπορεί κάποια στιγμή να τελειώσει, το γονεϊκό υπάρχει όσο ζούν οι γονείς και τα παιδιά.

Οι οικογένειες περνάνε κρίση αν διαλυθεί το ερωτικό ζευγάρι, ή αν φύγει από την ζωή ο ένας ή και οι δυο γονείς ή αν οι γονείς δεν μπορούν να φροντίσουν τα παιδιά (πχ. λόγω ασθένειας, οικονομικής δυσχέρειας κλπ).

Πολλοί γονείς αρχίζουν μια νέα ερωτική σχέση σε μικρό ή μεγάλο διάστημα μετά την απώλεια της / του συζύγου και μερικοί ξαναπαντρεύονται και κάνουν και άλλα παιδιά.

Οι οικογένειες που αποτελούνται από ένα ερωτικό ζευγάρι ενηλίκων και o ένας ή και οι  δυο έχουν τουλάχιστον ένα παιδί από προηγούμενο γάμο ή σχέση, ονομάζονται ανασυνθεμένες. Αυτές διαφέρουν από τις παραδοσιακές στο ότι οι δεσμοί ανάμεσα στα μέλη τους δεν είναι αμιγώς δεσμοί βιολογικής συγγένειας. Στις οικογένειες με θετούς ή ανάδοχους γονείς δεν υπάρχει συνήθως βιολογική συγγένεια.

Οι ανασυνθεμένες οικογένειες περνάνε από διαφορετικές φάσεις του κύκλου ζωής σε σχέση με τις παραδοσιακές όσον αφορά την δομή τους:

Μετά την γέννηση του/των παιδιού /παιδιών έρχεται η απώλεια του ενός γονιού ή ο χωρισμός του ζευγαριού και η αναχώρηση του ενός από τους δυο γονείς, οπότε η οικογένεια είναι μονογονεϊκή.  Στη συνέχεια μπορεί να ακολουθήσει η έναρξη της σχέσης του ενός ή και των δυο γονιών με νέο/α σύντροφο.

Η κάθε μία από αυτές τις φάσεις έχει ξεχωριστές δυσκολίες και θέματα για την κάθε οικογένεια και για το κάθε μέλος της, όπως για παράδειγμα αυτό εκφράζεται από μια μητέρα που έμενε μόνη στο σπίτι με τα δυο της παιδιά όταν γνώρισε τον δεύτερο σύζυγό της: «Τότε ένιωθα ανασφαλής που ήμουν μόνη με 2 παιδιά».

Οι εμπειρίες  από προηγούμενες σχέσεις των νέων συντρόφων/συζύγων επιδρούν στην παρούσα τους σχέση με τρόπο που μπορεί να τους δυσκολεύει:

• «Η σχέση του συζύγου μου με την πρώην του έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα που στέκονται εμπόδιο και στη δική μας σχέση».

Ένα διαζύγιο ή μια χηρεία είναι μεγάλη δοκιμασία για ένα γονιό και του δημιουργεί μεγάλη αγωνία σχετικά με το μεγάλωμα των παιδιών, την κοινωνική απομόνωση, τον κοινωνικό στιγματισμό και την μοναξιά που μπορεί να βιώνει ο ίδιος και το παιδί.

Από την άλλη μεριά τον φέρνει αντιμέτωπο με την πρόκληση να μπορέσει να επιτύχει ως γονιός παρά το ότι απέτυχε ή ατύχησε ως σύζυγος ή ακόμη και με την πρόκληση να ξαναδοκιμάσει να επιτύχει ως σύζυγος/σύντροφος και γονιός.