Το διαζύγιο έχει πολλά κοινά στοιχεία με το πένθος τόσο για το ζευγάρι όσο και για τα παιδιά: την απώλεια της κοντινής σχέσης με ένα αγαπημένο πρόσωπο, την μοναξιά, τις ενοχές, τον θυμό, την θλίψη, την ανασυγκρότηση και την αποδοχή της νέας πραγματικότητας / νέας εικόνας για τον εαυτό και τις σχέσεις με τους σημαντικούς άλλους.

Αυτή η διαδικασία μπορεί να έχει ποικίλλη διάρκεια και να προχωρήσει μέσα από όλα τα παραπάνω στάδια ή να σταματήσει προσωρινά ή μόνιμα σε κάποιο από αυτά.

Για παράδειγμα ο θυμός μεταξύ των δυο πρώην ερωτικών συντρόφων μπορεί να τους καθηλώσει σε μεταξύ τους διαμάχες σχετικά με την ανατροφή των παιδιών. Οι διαμάχες αυτές μπορεί να αφορούν τον μεταξύ τους – πληγωμένο πλέον – έρωτα και τα μη πραγματοποιημένα κοινά όνειρα. Στις διαμάχες αυτές, πριν ή και μετά τον χωρισμό, μπορεί να εμπλέκονται τα παιδιά και έτσι να κρατούνται  ζωντανά – με ένα παράδοξο και συνήθως τραυματικό για όλους τρόπο – ο πληγωμένος έρωτας και τα χαμένα όνειρα.

Τότε είναι που οι γονείς έχουν να αντιμετωπίσουν την πρόκληση να δουν πέρα από τον πληγωμένο τους έρωτα και τα χαμένα τους όνειρα ώστε να συνεργαστούν ως γονείς γιατί γονείς των παιδιών τους θα είναι για πάντα.

Σε μια ανασυνθεμένη οικογένεια υπάρχει μεγάλη πολυπλοκότητα σχέσεων αφού συνήθως εμπλέκονται τουλάχιστον 3 ή περισσότεροι ενήλικες σε γονεϊκούς ρόλους, τουλάχιστον 6 ή περισσότεροι ενήλικες σε ρόλους βιολογικών και θετών παππούδων και γιαγιάδων, και σε μερικές περιπτώσεις, ένα ή περισσότερα παιδιά σε ρόλους βιολογικών και θετών παιδιών και αδερφών. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχουν περισσότερες τριβές αλλά και μεγαλύτερες δυνατότητες αλληλεπίδρασης σε επίπεδο επικοινωνίας, συναισθημάτων και συμπεριφορών στην ζωή της ανασυνθεμένης οικογένειας.

Η αίσθηση ευθύνης είναι πολύ έντονη για τους γονείς σε ανασυνθεμένες οικογένειες καθώς: α) οι συμπεριφορές και απαιτήσεις  των παιδιών μπορεί να είναι  δύσκολες και πιεστικές σε κάθε αλλαγή που γίνεται στη ζωή τους, β) υπάρχει και το προηγούμενο του ‘αποτυχημένου γάμου' και η ανάγκη να πετύχει η παρούσα σχέση μεταξύ του ζευγαριού και μεταξύ γονιών και παιδιών…

‘Έχουμε αναλάβει δεσμεύσεις, η δέσμευση των παιδιών είναι βαριά και συνήθως δεν έχουμε εναλλακτικές λύσεις. Δεν θα το άντεχα αν αποτύγχανα και σε αυτό το γάμο' λένε συχνά οι γονείς ανασυνθεμένων οικογενειών.

Στη  νέα οικογένεια οι ρόλοι είναι πιο περίπλοκοι και διαφορετικοί και λιγότερο ξεκάθαροι από τους ‘παραδοσιακούς' όσον αφορά: το ποιος παίρνει αποφάσεις για την οικογένεια (ποια οικογένεια;), τα παιδιά (ποιανού παιδιά;), το πως αποκαλούν ο ένας τον άλλον (είναι εντάξει να αποκαλεί ο θετός γονιός το βιολογικό παιδί του/της συζύγου ‘γιό μου' ή ‘κόρη μου', πως θα αντιδράσει ο άλλος βιολογικός γονιός του παιδιού αν το πληροφορηθεί;) κλπ.

Τα παιδιά που ζουν σε μια ανασυνθεμένη οικογένεια είναι συχνά σε σύγχιση και έχουν απορίες και αγωνίες όπως:

• Ρωτάνε τον θετό πατέρα: «Μπορώ να σε λέω μπαμπά;» ή «Είναι εντάξει να σε λέω μπαμπά μπροστά στον μπαμπά μου;»
• Ρωτάνε την μητέρα τους: «Το αδερφάκι μου που έκανες με τον Ψ (δεύτερο σύζυγο) το έχω κανονικό αδερφό όπως και την/τον Χ (αδερφή/ός) με τον/την οποίο/α έχουμε τον ίδιο μπαμπά; Αυτά τα ερωτήματα των παιδιών απαιτούν όσο πιο ξεκάθαρες και ειλικρινείς απαντήσεις γίνεται από τους γονείς. Απαντήσεις που αναγνωρίζουν τις δυσκολίες που οδήγησαν στον χωρισμό και την προσωπική ευθύνη του κάθε γονιού. Απαντήσεις που βοηθούν το παιδί να διατηρήσει μια όσο πιο συνεκτική, καλή αλλά και ρεαλιστική εικόνα για τον κάθε γονιό και για τη μεταξύ των γονιών σχέση. Απαντήσεις που θα δοθούν στο παιδί όταν τις ζητήσει και που θα είναι κατάλληλες για την ηλικία και το επίπεδο ωριμότητας και κατανόησής του.
• Συχνά ακούμε: ‘Πως να μην έχει προβλήματα, είναι παιδί χωρισμένων γονιών.'  ‘Σε αυτό το σπίτι ζούνε μαζί δυο διαλυμένες οικογένειες.'

Τέτοιες προκαταλήψεις-επικρατούσες ιδέες-στερεότυπα μπορεί να εντείνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό των ανασυνθεμένων οικογενειών.

Όμως ποιος μπορεί να κρίνει με ευκολία τι είναι προτιμότερο για ένα παιδί εκτός από τους ίδιους τους γονείς του που αποφάσισαν να χωρίσουν; Τι είναι καλύτερο, να ζει μέσα σε συγκρούσεις ή σε κλίμα αποξένωσης μεταξύ των γονιών ή να είναι αυτοί χώρια και να προστατεύεται το παιδί από τη μεταξύ τους διαμάχη;

Τι κάνει μια οικογένεια λειτουργική και τα μέλη της ευτυχισμένα και ικανά να πραγματώσουν το δυναμικό τους;