Χωριστές φορολογικές δηλώσεις εισοδήματος θα μπορούν να υποβάλλουν από το 2019 (εισοδήματα 2018) οι σύζυγοι υπό την προϋπόθεση ότι θα υποβάλουν αίτημα μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.

Σύμφωνα με τη διάταξη που συμπεριλήφθηκε στο σχέδιο νόμου που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, το εισόδημα των ανήλικων τέκνων προστίθεται στο εισόδημα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και φορολογείται στο όνομά του. Αν οι γονείς έχουν ίσο ποσό εισοδήματος, το εισόδημα των ανήλικων τέκνων προστίθεται στο εισόδημα του πατέρα. Σε περίπτωση που ένας εκ των γονέων έχει τη γονική μέριμνα το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται σε αυτόν.

Όσα ζευγάρια επιλέξουν τη χωριστή δήλωση θα πρέπει να κάνουν και τους απαραίτητους υπολογισμούς, καθώς δεν αποκλείεται να πέσουν στην παγίδα των τεκμηρίων. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:

1. Όσοι επιθυμούν να υποβάλουν χωριστή δήλωση θα πρέπει να το δηλώσουν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2019.

2. Αυτόματα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα ενημερώσει και τον/τη σύζυγο για την επιλογή αυτή.

3. Η εκκαθάριση του φόρου θα γίνεται ξεχωριστά για κάθε σύζυγο και στη δήλωση του καθενός θα υπολογίζονται αποκλειστικά και μόνο τα περιουσιακά στοιχεία που είναι στο όνομά του. Δηλαδή, με χωριστό υπολογισμό των στοιχείων εισοδήματος, δαπανών και τεκμηρίων και χωριστή βεβαίωση του φόρου ή της απαίτησης για επιστροφή.

Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος κάποιος εκ των δύο συζύγων να κληθεί να πληρώσει υψηλότερο φόρο εξαιτίας των τεκμηρίων. Δηλαδή περιουσιακών στοιχείων που δεν μπορούν να συντηρηθούν από το εισόδημα που θα δηλώνεται.

4. Για όσους υποβάλουν κοινή δήλωση τα περιουσιακά στοιχεία θα υπολογίζονται στο σύνολό τους και για τους δύο φορολογούμενους, όπως γίνεται και σήμερα. Ωστόσο θα εκδίδονται διαφορετικά εκκαθαριστικά σημειώματα. Δηλαδή μπορεί ο σύζυγος να κληθεί να καταβάλει φόρο και η σύζυγος να έχει επιστροφή φόρου. Επί της ουσίας δεν θα γίνεται συμψηφισμός μεταξύ των δηλωθέντων εισοδημάτων από το ζευγάρι.

5. Εφόσον δεν δηλωθεί η βούληση υποβολής χωριστής δήλωσης από κανέναν εκ των δύο συζύγων, θα υποβάλλεται κοινή δήλωση με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς.

Στη δυνατότητα να υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις από τα ζευγάρια φθάσαμε μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο είχε επισημάνει στην απόφασή του ότι «δεν συντρέχει λόγος, και μάλιστα προφανής λόγος δημοσίου συμφέροντος, που να δικαιολογεί την υποχρεωτική υποβολή κοινής δήλωσης φόρου εισοδήματος των συζύγων». Μέχρι σήμερα ξεχωριστή φορολογική δήλωση μπορούσαν να υποβάλλουν τα ζευγάρια που ήταν σε διάσταση καθώς και εάν ένας εκ των συζύγων βρισκόταν επισήμως σε κατάσταση πτώχευσης.

Η απόφαση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική δεδομένου ότι τα έγγαμα ζευγάρια ή τα ζευγάρια με σύμφωνο συμβίωσης μπορούν να υποβάλλουν ξεχωριστά δήλωση και να πληρώνουν ξεχωριστά τους φόρους ή να εισπράττουν την επιστροφή φόρου. Σήμερα για παράδειγμα μετά την εκκαθάριση της κοινής δήλωσης προκύπτει για τον σύζυγο φόρος 1.000 ευρώ και για τη σύζυγο επιστροφή φόρου 1.000 ευρώ. Το εκκαθαριστικό θα έχει μηδενικό αποτέλεσμα, αφού η εφορία συμψηφίζει το ποσό. Με την απόφαση του ΣτΕ ο σύζυγος θα λάβει χρεωστικό σημείωμα πληρώνοντας τον φόρο σε 3 διμηνιαίες δόσεις, ενώ η σύζυγος θα λάβει την επιστροφή φόρου κανονικά.

Ωστόσο με την ξεχωριστή δήλωση δεν θα μεταφέρεται τίποτα από τον ένα σύζυγο στον άλλο. Συγκεκριμένα, εάν για παράδειγμα η σύζυγος έχει μερικές αποδείξεις λιγότερες για το χτίσιμο του αφορολόγητου ορίου μπορεί να «πάρει» από τις αποδείξεις του συζύγου. Στην ξεχωριστή δήλωση αυτό δεν θα επιτρέπεται.