Βρίσκεστε εδώ: ΚΕΝΤΡΙΚΗ » FEATURED » Σε απέραντο δικαστήριο κινδυνεύει να μετατραπεί το ασφαλιστικό
Σε απέραντο δικαστήριο κινδυνεύει να μετατραπεί το ασφαλιστικό

Σε απέραντο δικαστήριο κινδυνεύει να μετατραπεί το ασφαλιστικό

Υπό προϋποθέσεις η μη περικοπή συντάξεων

Φόβους μετατροπής του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας σε ένα απέραντο εκφράζουν ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, με αφορμή τις πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις περί αντισυνταγματικότητας των περικοπών στις συντάξεις, κύριες και επικουρικές, που επιβλήθηκαν το 2012.

Ηδη, αυξάνονται ανησυχητικά οι νέες προσφυγές στη Δικαιοσύνη από συνταξιούχους που διεκδικούν την των δώρων καθώς και ποσών που αναδρομικά μπορεί να φθάσουν έως και τις 22.000 με 25.000 ευρώ ανά άτομο. Σωρευτικά, για το σύνολο των συνταξιούχων το κόστος εκτιμάται σε περισσότερα από 8 με 9 δισ. ευρώ, γεγονός που καθιστά απαγορευτική την όποια πρόθεση για εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ.

Παράλληλα, δημιουργείται ένα νέο, μαζικό κύμα υποβολής αιτήσεων προς τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ από τους συνταξιούχους, που προκαλεί αφενός σύγχυση αφετέρου ουρές ς τόσο για τους συνταξιούχους όσο και για τους εργαζομένους στα Ταμεία.

Και βέβαια, βρισκόμαστε εν αναμονή μιας νέας απόφασης του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου που αφορά τον νόμο Κατρούγκαλου και δη αν είναι ή όχι συνταγματικός ο τρόπος απορρόφησης των μειώσεων του 2012 στις συντάξεις, μέσα από τη διαδικασία του επανυπολογισμού και της καταγραφής της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς, που θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2019. Μια πιθανή κρίση αντισυνταγματικότητας ενδέχεται να πυροδοτήσει νέο κύκλο δικαστικών διεκδικήσεων. Αναλυτικά, στον τομέα των συντάξεων, οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης ξεκαθαρίζουν στην «Κ» ότι οι συνταξιούχοι μπορούν να διεκδικήσουν δικαστικά τις περικοπές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας το 2015. Μάλιστα, καθώς αναγνωρίζουν ότι το κόστος ενδέχεται να είναι σημαντικό, ίσως και ίσο με τα ποσά που κάποια στιγμή θα δικαιωθούν, συμβουλεύουν ότι όποιος τελικά επιλέξει τη δικαστική οδό θα είναι καλύτερο να προσφύγει με ομαδικές αγωγές. Οι οποίες, εφόσον γίνουν εντός του 2018, θα καθυστερήσουν σημαντικά, καθώς αναμένεται τόσο ο ΕΦΚΑ όσο και το ΕΤΕΑΕΠ να ασκήσουν εφέσεις.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η απόφαση του ΣτΕ που εκδόθηκε στις 10 Ιουνίου του 2015 ξεκαθαρίζει ρητά ότι δεν προβλέπει αναδρομική ισχύ. Παράλληλα, επισημαίνουν ότι έως ότου κριθεί η συνταγματικότητα και του νόμου Κατρούγκαλου, οι διεκδικήσεις αφορούν το διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 έως και τον Δεκέμβριο του 2018. Μόνον όσοι είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη πριν από την απόφαση του ΣτΕ μπορούν να διεκδικούν ποσά από την 1η/1/2012 και έως 5 χρόνια, καθώς στη συνέχεια προβλέπεται παραγραφή των διεκδικήσεων.

Προσοχή όμως. Αιτήσεις προς τον ΕΦΚΑ ή και το ΕΤΕΑΕΠ μπορούν και συστήνεται από τους ειδικούς να υποβάλουν μόνον όσοι διεκδικούν την ποσών δικαστικά. Η αίτηση έχει στόχο όχι την καταγραφή του δικαιώματος, αλλά τη διακοπή της παραγραφής, καθώς, όπως όλα δείχνουν, τα Ταμεία δεν προσανατολίζονται σε καθολική εκτέλεση των αποφάσεων του ΣτΕ. Ολες οι υπόλοιπες αιτήσεις, παρότι δεν έχουν –ή δεν θα έπρεπε να έχουν– κόστος για τους συνταξιούχους, δεν αναμένεται να έχουν και κανένα αποτέλεσμα.

Οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν ότι το ελληνικό Δημόσιο οφείλει να συμμορφώνεται με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Επισημαίνουν όμως ότι καθώς το κόστος της συμμόρφωσης ενδέχεται να αγγίζει ή και να ξεπερνάει τα 9 δισ. ευρώ, η λύση που πρέπει να αναζητηθεί οφείλει να είναι πολιτική, ώστε να μπορεί να την αντέξει και η χώρα και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης… χωρίς να μετατραπούν σε ένα απέραντο δικαστήριο. Πολλώ δε μάλλον όταν τις τελευταίες ημέρες αιτήσεις υποβάλλουν προς τις τους και οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο, καθώς πρόσφατες αποφάσεις Ειρηνοδικείων έκριναν παράνομη και τη μη καταβολή του 13ου και 14ου μισθού στο Δημόσιο, ενώ το… πουλόβερ ξηλώνεται και εξαιτίας της κυβερνητικής πρόθεσης να επιστρέψει αναδρομικά ποσά ύψους περίπου 1,2 δισ. ευρώ σε εν ενεργεία ενστόλους, δικαστικούς και πανεπιστημιακούς, εφαρμόζοντας παλαιότερες αποφάσεις του ΣτΕ για τους μισθούς.

Υπό προϋποθέσεις η μη περικοπή συντάξεων

Στις 3 Ιουλίου, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Πιερ Μοσκοβισί είχε ανοίξει «παράθυρο» για τη μη περικοπή των συντάξεων λέγοντας ότι «οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρούνται, αλλά δεν είναι ανελαστικές». Πάνω από τρεις μήνες και μία ιταλική κρίση αργότερα, ο χρησμός Μοσκοβισί γέρνει σαφώς προς το δεύτερο σκέλος του, αφού οι πληροφορίες συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι οι προοπτικές για να μη δουν οι συνταξιούχοι τις ψηφισμένες περικοπές στις συντάξεις τους από τον Δεκέμβριο είναι θετικές.

Σύμφωνα με πληροφορίες, όχι μόνο η , στις Βρυξέλλες, έχει πλέον καταλήξει υπέρ της μη περικοπής, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το κλίμα διαμορφώνεται σε μια τέτοια κατεύθυνση. Ακόμη και το ΔΝΤ φέρεται να έχει σιωπηλώς αποδεχθεί τη μη μείωση, αν και στο εσωτερικό του, σύμφωνα με πληροφορίες, παραμένουν έντονες οι διαφωνίες για μια τέτοια κίνηση, κυρίως ως προς τις επιπτώσεις της στη μακροπρόθεσμο βιωσιμότητα του ασφαλιστικού. Σε κάθε περίπτωση, το ΔΝΤ σε αυτή τη φάση φαίνεται πως περιορίζεται σε ρόλο Ποντίου Πιλάτου, παραπέμποντας τις αποφάσεις στην .

Όσον αφορά το Eurogroup, από την κρίση του οποίου θα περάσει τελικά η όποια απόφαση, πηγές της ποντάρουν στη συναίνεση, αλλά υπό προϋποθέσεις. Ο πιο δύσκολος παίκτης παραμένει η , για την οποία αναμένεται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο αφ' ενός η στάση του ΔΝΤ και αφ' ετέρου οι διασφαλίσεις που θα δοθούν ότι δεν θα υπάρξει υπαναχώρηση ως προς τις δεσμεύσεις της χώρας και ειδικότερα ως προς την επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, τα εξής σενάρια είναι πιθανά:

• Να ζητηθεί από την κυβέρνηση να αναλάβει τη δέσμευση διεξαγωγής νέας αναλογιστικής μελέτης για το ασφαλιστικό εντός του 2019 και σε περίπτωση που αποδειχθεί ανάγκη περικοπής συντάξεων, να την κάνει.

• Να αποφασιστεί τελικά όχι η ακύρωση του μέτρου, αλλά η αναστολή του και η επαναξιολόγηση της κατάστασης σε μεταγενέστερο στάδιο το 2019, για να αποφασιστεί αν θα γίνουν οι περικοπές ή όχι.

Παρότι σενάρια αναβολής της απόφασης για τις συντάξεις είχαν προκαλέσει το προηγούμενο διάστημα την έντονη ενόχληση της Νέας Δημοκρατίας, στον βαθμό που μεταφέρουν το κόστος στην επόμενη κυβέρνηση, στις Βρυξέλλες και στις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θεωρούν ότι η διατήρηση του θέματος ανοικτού είναι μια πιθανή συμβιβαστική λύση, ώστε να καθησυχαστούν οι προβληματισμοί όσων δεν έχουν πειστεί ότι το ασφαλιστικό είναι βιώσιμο μακροπρόθεσμα.

Οι διασφαλίσεις ως προς την επίτευξη του στόχου του 3,5% του ΑΕΠ είναι ακόμη ένα ανοικτό θέμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Κομισιόν εκτιμά ότι το πρωτογενές πλεόνασμα, με βάση τα μέτρα που περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός (χωρίς περικοπή συντάξεων και με τμήμα των αντιμέτρων, ύψους 765 εκατ. ευρώ), υπολείπεται κατά περίπου 0,2% του ΑΕΠ (300-400 εκατ. ευρώ) του στόχου για 3,5% του ΑΕΠ, εν αντιθέσει με την κυβέρνηση που υπολογίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει στο 3,56% του ΑΕΠ, εξασφαλίζοντας και μια μικρή υπέρβαση. Μια πρώτη εικόνα των νεότερων εκτιμήσεων της Κομισιόν για το πρωτογενές πλεόνασμα θα έχουμε τις επόμενες ημέρες, στο πλαίσιο της δημοσίευσης των φθινοπωρινών της προβλέψεων.

Πηγές από ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εκτιμούν ότι η κυβέρνηση θα κληθεί να θυσιάσει επιπλέον αντίμετρα, έτσι ώστε τα μεγέθη που θα παρουσιαστούν στους υπουργούς Οικονομικών να είναι αρκετά πειστικά. Οι περικοπές δε ίσως να μην είναι και τόσο ανώδυνες, αν ληφθεί υπόψη ότι η σημερινή διαφορά των 300-400 εκατ. ευρώ που χωρίζει κυβέρνηση και Κομισιόν αντιστοιχεί σχεδόν στο μισό των παρεμβάσεων του προϋπολογισμού (για επιδότηση ενοικίου, μείωση ΕΝΦΙΑ, μείωση ασφαλιστικών εισφορών κ.ά.).

Με άλλα λόγια, ο προς τη μη περικοπή των συντάξεων δεν θα είναι ακριβώς περίπατος, αφού κατά πάσα πιθανότητα και θυσίες σε κάποια μέτρα κοινωνικού χαρακτήρα θα απαιτήσει και υπό όρους θα συνοδευτεί, κρατώντας ζωντανή την απειλή της περικοπής σε μεταγενέστερο χρόνο.

Η συζήτηση θα ξεκινήσει στο Euroworking Group, στο τέλος της ερχόμενης εβδομάδας, και πιθανώς θα απασχολήσει και το Eurogroup της 5ης Νοεμβρίου, αλλά η έκθεση της Κομισιόν για τον προϋπολογισμό θα δημοσιοποιηθεί στο τέλος Νοεμβρίου και θα παρουσιαστεί στους υπουργούς Οικονομικών στη σύνοδό τους της 3ης Δεκεμβρίου. Τότε θα ξεκαθαρίσει το τοπίο.

 

Πηγή: kathimerini.gr
PagasitikosNews logo

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

    Dark Mode

    "Αλιεύοντας" την είδηση