Η αιφνιδιαστική επίσκεψη του Αρχηγού του Λιβυκού Εθνικού Στρατού Χαλίφα Χαφτάρ στην Αθήνα, το τηλεφώνημα «δυσαρέσκειας» στην Μέρκελ και η προειδοποίηση του Έλληνα πρωθυπουργού για  βέτο – τόσο σε επίπεδο ΥΠΕΞ όσο και στη Σύνοδο Κορυφής – αν η Σύνοδος του Βερολίνου  δεν απρρίψει το μνημόνιο Τουρκίας -Λιβύης είναι  οι διπλωματικές κινήσεις που έκανε μέσα σε σχεδόν ένα 24ωρο η ελληνική κυβέρνηση λίγο πριν την Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη την Κυριακή 19 Ιανουαρίου, στην οποία η Ελλάδα δεν προσεκλήθη.

Αρχικά, σε τηλεοπτική συνέντευξή του το βράδυ της Πέμπτης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προειδοποίησε ότι προτίθεται να ασκήσει βέτο αν οι όποιες αποφάσεις της Συνόδου του Βερολίνου, δεν απορρίπτουν κατηγορηματικά το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης.

«Η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να δεχθεί καμία πολιτική λύση για τη Λιβύη που δεν θα έχει προϋπόθεση την ακύρωση των μνημονίων. Θα βάλουμε βέτο» είπε ο πρωθυπουργός ο οποίος τόνισε ότι έχει στείλει επιστολές σε όλους τους ομολόγους του, στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στην πρόεδρο της Κομισιόν για να ενημερώσει για τις ελληνικές θέσεις.

Λίγη ώρα αργότερα κατέφθασε στην Αθήνα αιφνιδιαστικά και υπό άκρα μυστικότητα ο Λίβυος στρατάρχης Χαφτάρ για επαφές με την ελληνική ηγεσία, εν όψει της Διάσκεψης του Βερολίνου.

Στις επίσημες  συναντήσεις με τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη και τον Έλληνα ΥΠΕΞ Ν. Δένδια το πρωί της Παρασκευής, ο  ισχυρός άνδρας της Ανατολικής Λιβύης  κατήγγειλε ως άκυρα τα μνημόνια Σάρατζ (κυβέρνηση της Τρίπολης) – Τουρκίας ) και επανέλαβε τη δέσμευσή του για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα.

Από την πλευρά του, Ο Πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη εξεύρεσης πολιτικής λύσης στην λιβυκή κρίση και παρότρυνε τον Λίβυο στρατάρχη να τηρήσει εποικοδομητική στάση στη Διάσκεψη του Βερολίνου.

Επιπλέον, λίγο πριν τη συνάντησή του με τον Λίβυο στρατάρχη, Χαλίφα Χαφτάρ, ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την Αγκελα Μέρκελ, στην οποία εξέφρασε  δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει προσκληθεί στη Διάσκεψη του Βερολίνου και την ανησυχία του για την κατάσταση στη Λιβύη, μετά την υπογραφή των «άκυρων μνημονίων» μεταξύ Σάρατζ-Τουρκίας.

Λίγο αργότερα, ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι «η συμμετοχή της Ελλάδας στη Διάσκεψη για τη Λιβύη δεν ήταν ποτέ θέμα» καθώς αντικείμενο της Διάσκεψης δεν θα είναι οι «συμφωνίες» που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη, αλλά η προσπάθεια τερματισμού της στρατιωτικής αντιπαράθεσης στη χώρα.

Εκτός η «συμφωνία» Τουρκίας – Λιβύης από τη Διάσκεψη του Βερολίνου

«Η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν τη Διάσκεψη για τη Λιβύη δεν ήταν ποτέ θέμα», δήλωσε πριν από λίγο ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, διευκρινίζοντας ότι αντικείμενο της Διάσκεψης δεν θα είναι οι «συμφωνίες» που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη, αλλά η προσπάθεια τερματισμού της στρατιωτικής αντιπαράθεσης στη Λιβύη, η οποία, όπως είπε, κινδυνεύει να εξελιχθεί σε πόλεμο ξένων δυνάμεων «δι' αντιπροσώπων».

«Σε κάθε Διάσκεψη πρέπει να ληφθεί μια απόφαση για την μορφή της σύνθεσης και η κυβέρνηση, το υπουργείο Εξωτερικών, η Καγκελαρία, προσανατολίστηκαν στο αντικείμενο της Διάσκεψης. Και αυτό είναι ακριβώς που προσπάθησα να περιγράψω – οι άμεσοι διεθνείς παράγοντες με επιρροή στη λιβυκή διένεξη, αυτοί συμμετέχουν σε αυτήν τη Διάσκεψη και αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο της διοργάνωσης», δήλωσε ο Στέφεν Ζάιμπερτ και, απαντώντας σε αλλεπάλληλες ερωτήσεις σχετικά με τον αποκλεισμό της Ελλάδας, επισήμανε ότι η κυβέρνησή του κατανοεί την ελληνική ανησυχία σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, για την οποία ωστόσο, όπως είπε, το Βερολίνο έχει ήδη λάβει θέση.

«Για αυτό το θέμα έγινε συζήτηση και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και υπήρξαν σχετικά Συμπεράσματα, αλλά αυτό δεν είναι το θέμα το οποίο θα πραγματευτεί η Διάσκεψη της Κυριακής. Μπορώ μόνο να πω ότι βρισκόμαστε σε στενή διμερή ανταλλαγή –απόψεων- με την ελληνική κυβέρνηση», συνέχισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Διευκρίνισε, επιπλέον, ότι δεν είναι δική του αρμοδιότητα ο σχολιασμός της επίσκεψης του Στρατάρχη Χάφταρ στην Αθήνα, ενώ διέψευσε και δημοσίευμα της εφημερίδας bild, η οποία διερωτάται αν ο Ταγίπ Ερντογάν άσκησε πίεση στην Καγκελάριο, προκειμένου να μην συμπεριληφθεί η Ελλάδα στη Διάσκεψη και αν τελικά ήταν εκείνος που υπαγόρευσε την λίστα συμμετεχόντων.

«Οχι», απάντησε κατηγορηματικά ο κ. Ζάιμπερτ και εξήγησε ότι «η λίστα συμμετεχόντων καταρτίστηκε από την Γερμανία και τα Ηνωμένα έθνη σε στενή συνεννόηση, βάσει των εντυπώσεων οι οποίες αποκτήθηκαν από τις πολυάριθμες συναντήσεις εργασίας της Διαδικασίας του Βερολίνου».

Κληθείς μάλιστα να εξηγήσει με ποιο κριτήριο προσεκλήθη η Δημοκρατία του Κονγκό, διευκρίνισε ότι ο Πρόεδρος της χώρας, Ντένις Σάσου Νγκουέσο, είναι επικεφαλής της Υψηλής Επιτροπής για τη Λιβύη στην Αφρικανική Ένωση.

Απαντώντας σε ερώτηση, εάν η Καγκελάριος θα εκφράσει στο πλαίσιο της Διάσκεψης τη θέση που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τη «συμφωνία» της Τουρκίας με την Λιβύη, όπως της ζητήθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Στέφεν Ζάιμπερτ δήλωσε: «Σας είπα για το αντικείμενο της Διάσκεψης ό,τι μπορούσα σήμερα να σας πω. Αυτό που δεν μπορώ να κάνω και δεν θα κάνω είναι να προκαταλάβω τις συζητήσεις οι οποίες θα γίνουν στο τραπέζι ή κατά τις διμερείς συναντήσεις που μπορεί να γίνουν στο περιθώριο της Διάσκεψης».

Από την πλευρά του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών ο εκπρόσωπος Ράινερ Μπρόιλ διευκρίνισε ότι στη Διάσκεψη θα εκπροσωπηθεί και η Ε.Ε.

Αναφερόμενος στους στόχους της συνάντησης της Κυριακής, ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε ότι βασική προτεραιότητα αποτελεί η στήριξη των προσπαθειών του ΟΗΕ και του ειδικού απεσταλμένου του για την Λιβύη, «με τη Διάσκεψη την οποία αυτή την Κυριακή διοργανώνουμε με μια σειρά από διεθνείς παράγοντες και χώρες με επιρροή σε αυτή την χώρα».

Αυτή είναι η προσπάθεια που γίνεται, έπειτα από προετοιμασία εβδομάδων, μηνών, συνέχισε ο κ. Ζάιμπερτ και πρόσθεσε: «Αυτή η προσπάθεια πρέπει να γίνει, διότι η κατάσταση στη Λιβύη είναι αυτή που είναι. Διότι η κρατική οντότητα είναι τόσο αδύναμη, διότι υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος η διένεξη στη Λιβύη να επεκταθεί σε “πόλεμο δι' αντιπροσώπων”. Θέλουμε να συνεισφέρουμε στο να το εμποδίσουμε και ένα είναι σαφές: ότι τα προβλήματα της Λιβύης δεν μπορούν να λυθούν σε μια μέρα και μία Διάσκεψη, αλλά στην καλύτερη περίπτωση αυτό θα είναι η έναρξη μιας πολιτικής διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Αυτή η Διάσκεψη σίγουρα δεν μπορεί να δώσει μια λύση, αλλά μπορεί πιθανώς να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση».