Τα επιχειρήματα συνταξιούχων και δημοσίου

Σε κατάμεστη αίθουσα και εκατοντάδες συνταξιούχους εκτός Δικαστηρίου δικάστηκαν στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε μείζονα σύνθεση με 31 ανώτατους δικαστές παρόντες, οι υποθέσεις που αφορούν σε διεκδικήσεις συνταξιούχων για αναδρομικές παροχές – κατά περίπτωση- για συγκεκριμένα διαστήματα από το 2012 ως και τον περασμένο Οκτώβριο που εκδόθηκε η απόφαση της Ολομελείας του ΣτΕ που κατεδάφισε σημαντικό κομμάτι του νόμου Κατρούγκαλου.

Η πρόεδρος του ανωτάτου δικαστηρίου Αικατερίνη Σακελλαροπούλου ξεκαθάρισε προς όλους τους παράγοντες της δίκης ότι «στόχος της πιλοτικής δίκης είναι οι διευκρινίσεις αν τυχόν υπάρχουν κενά σε σχέση με τις ήδη υπάρχουσες δικαστικές αποφάσεις του ΣτΕ», συμπληρώνοντας πως αυτές «μπορεί να αφορούν είτε το δεκάμηνο μεταξύ της αποφάσεως του ΣτΕ το 2015 και ως την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου είτε κάποιο άλλο διαστημα».

Η τοποθέτηση της Προέδρου υπήρξε αναγκαία προκειμένου να ξεκαθαριστούν οι πραγματικές δυνατότητες που υπάρχουν στο πλαίσιο αυτής της τόσο κρίσιμης δίκης, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μην επενδύουν σε προσδοκίες που δεν μπορούν να υλοποιηθούν.

Η δίκη για τα αναδρομικά ξεκίνησε στις 11 το πρωί της Παρασκευής και συνεχίστηκε επί πολλές ώρες ως αργά το απόγευμα καθώς αφορούσε σε 40 υποθέσεις με 150 προσφεύγοντες ενώ αλλοι περίπου 7.000 είχαν ασκήσει παρεμβάσεις στην εκδίκαση της υπόθεσης.

Οι νομικοί παραστάτες των  συνταξιούχων που είχαν προσφύγει με σωρεία επιχειρημάτων προσπάθησαν να πείσουν το δικαστήριο, ότι συνταξιούχοι δικαιούνται αναδρομικών παροχών, είτε λόγω των περικοπών που υπέστησαν από το 2012 και μετά, είτε με βάση τις διατάξεις του λεγομένου νόμου Κατρούγκαλου.

Ειδικότερα, η επιχειρηματολογία τους στηρίχθηκε στην ανάγκη «αξιοπρεπούς διαβίωσης των συνταξιούχων» και στις αποφάσεις του 2015 (γνωστές ως αποφάσεις Ρίζου, εξαιτίας του ότι εξεδόθησαν υπό την προεδρία του τότε Προέδρου του ΣτΕ Σωτήριου Ρίζου) με τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές που έγιναν μετά το 2012, χωρίς ωστόσο οι αποφάσεις αυτές να αναγνωρίσουν αναδρομικά, παρά μόνον μετά τη δημοσίευσή τους.

Αλλωστε αυτό το χρονικό διάστημα από το 2015 που εκδόθηκαν οι αποφάσεις Ρίζου, ως την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου, το 2016, είναι το κρισιμότερο και εκείνο για το οποίο οι νομικοί παραστάτες των συνταξιούχων και των ταμείων, επέμειναν ενώπιον της Ολομελείας του ΣτΕ,  ότι μπορεί να τύχουν θετικής αντιμετώπισης από το δικαστήριο.

Η υπόθεση των αναδρομικών που αφορά σε χιλιάδες συνταξιούχους, έφθασε στην Ολομέλεια, η οποία και συνεδρίασε υπό διευρημένη σύνθεση, με πρωτοβουλία της Προέδρου του Δικαστηρίου Αικατερίνης Σακελλλαροπούλου και των αντιπροέδρων Αθανασίου Ράντου και Σπυριδούλας Χρυσικοπούλου, που αποφάσισαν να ξεκαθαρίσει οριστικά το τοπίο των διεκδικήσεων σε αναδρομικά, προκειμένου να ξέρουν οι συνταξιούχοι,τί θα πάρουν και αν θα πάρουν και το δημόσιο αν θα πληρώσει και τι ποσά.

Ετσι εφαρμόστηκε ο θεσμός της πιλοτικής δίκης που σημαίνει ότι η απόφαση που θα εκδοθεί θα είναι «μία κι έξω», δηλαδή θα επιλύσει τα όποια θέματα μία και διά παντός, ενώ σημαντικό είναι και το γεγονός, ότι 6.000 δίκες που είναι σε εκκρεμότητα με αιτήματα αναδρομικών σε κατώτερα δικαστήρια σε όλη τη χώρα έχουν «παγώσει» έως ότου εκδοθεί η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ.

Πάντως ένας εκ των νομικών παραστατών των συνταξιούχων, ο κ. Λουκάς Αποστολίδης αναπτύσσοντας τις απόψεις του ενώπιον της Ολομέλειας, ισχυρίστηκε ότι «ο ΕΦΚΑ είχε σκοπιμότητα για να φέρει ενώπιον του ΣτΕ την υπόθεση» καθώς, όπως ανέφερε «ήδη υπήρξαν 54 αποφάσεις δικαίωσης συνταξιούχων από κατώτερα δικαστήρια».

Από την πλευρά τους οι δικηγόροι του ΕΦΚΑ, υποστήριξαν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια αναγνώρισης αναδρομικών με βάση τις αποφάσεις της Ολομελείας του ΣτΕ του 2015 και της πρόσφατης για τον νόμο Κατρούγκαλου τον Οκτώβριο του 2019, ενώ αναφερόμενοι στο κρίσιμο διάστημα των δέκα μηνών (από την έκδοση των αποφάσεων του 2015 ως την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου), τόνισαν ότι το συνολικό κόστος, αν τυχόν υπάρξει θετική απόφαση του Δικαστηρίου θα ανέλθει στα 4 δισ. ευρώ.

Κατά τη διάρκεια της δίκης από την πλευρά της Προέδρου του Δικαστηρίου επισημάνθηκε ότι το Δικαστήριο «γνωρίζει τα κοινωνικά προβλήματα δεν βρίσκεται εκτος πραγματικότητα», επέμεινε όμως στην προσέγγγιση του όλου θέματος με όρους νομικούς, ενώ η απόφαση του Δικαστηρίου, που αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον πρόκειται σύμφωνα με εκτιμήσεις να εκδοθεί σε λίγους μήνες.