Βρίσκεστε εδώ: ΚΕΝΤΡΙΚΗ » FEATURED » Καταργούνται 170 από τα 463 άρθρα στο νέο Ποινικό Κώδικα
Καταργούνται 170 από τα 463 άρθρα στο νέο Ποινικό Κώδικα

Καταργούνται 170 από τα 463 άρθρα στο νέο Ποινικό Κώδικα

Στ θετικά, λλά και στα αρνητικά σημεία του νέου Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας στέκονται τα μέλη της διοίκησης του Δικηγορικού Συλλόγου με αφορμή την ολοκλήρωση της διαβούλευσης επί των αλλαγών και ενόψει της ψήφισης τους στη Βουλή μέχρι το τέλος του μήνα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στους νέους Κώδικες δεν θα συμπεριληφθεί τουλάχιστον το 35% των ισχυόντων άρθρων (από τα 463 άρθρα καταργούνται τα 170), ενώ εισάγονται λιγότερα από 30 καινούργια.

Κύρια σημεία του νέου σχεδίου νόμου είναι η εκλογίκευση των επαπειλουμένων στερητικών της ελευθερίας ποινών, η κατάργηση της χωρίς κριτήρια αναστολής των ποινών των πάσης φύσεως πλημμελημάτων, η κατάργηση της δρακόντειας νομοθεσίας του ν. 1608/1950 περί καταχραστών του Δημοσίου, η αποποινικοποίηση ήσσονος σημασίας αδικημάτων.

Όπως αναφέρει ο Δ.Σ.Β. κρίσιμα σημεία του νέου νόμου που δημιουργούν προβληματισμούς και χρήζουν βελτίωση είναι η κατάργηση της αρχηγικής ιδιότητας στο δίκαιο της εγκληματικής οργάνωσης, οι ρυθμίσεις που αφορούν στο δίκαιο της αμέλειας, η κατάργηση των αυτεπαγγέλτων διώξεων σε σειρά περιουσιακών αδικημάτων όπως η κλοπή, η απάτη, η υπεξαίρεση και η απιστία, η δωροδοκία πολιτικών προσώπων, η ποινική αντιμετώπιση κατοχής ή κατασκευής εμπρηστικών μηχανισμών (μολότοφ), η μετάπτωση κακουργηματικής φύσεως διατάξεων όπως (η κατοχή εκρηκτικών, η στάση κρατουμένων, η κλοπή κατ' επάγγελμα, διακεκριμένες απάτης και πλαστογραφίας κατ' επάγγελμα, φοροδιαφυγή και λαθρεμπορία, κλοπή και υπεξαίρεση αρχαίων μνημείων, παραβάσεις πνευματικής ιδιοκτησίας, μεταφορά, προώθηση και διευκόλυνση διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών, χωρίς άδεια παραμονής), η κατάργηση επιβαρυντικών καταστάσεων με την ταυτόχρονη αναγνώριση ελαφρυντικών για δεδομένα που δεν αναφέρονται στον δράστη αλλά στην ευθύνη της πολιτείας, όπως η υπέρβαση ευλόγων ορίων δίκης.

Οι γενικές αλλαγές που περιλαμβάνονται στο νέο Π.Κ. 

Μειώνεται το ανώτατο όριο πρόσκαιρης κάθειρξης από 20 χρόνια σε 15 και παρεπόμενα και η μείωση του ανωτάτου χρονικού ορίου εκτιτέας ποινής πρόσκαιρης κάθειρξης από 25 χρόνια σε 20.

Καταργούνται τα πταίσματα και οι ποινές που αντιστοιχούσαν σε αυτά, πρόστιμο και κράτηση, ενώ απαλείφεται από τον ορισμό των ποινών και ο εγκλεισμός σε ψυχιατρικό .

Περιορίζονται σε τρεις οι προβλεπόμενες ποινές για τα αδικήματα του Ποινικού Κώδικα : στερητικές της ελευθερίας (κάθειρξη, φυλάκιση και περιορισμός σε ειδικό νέων), χρηματική ποινή και προσφορά κοινωφελούς εργασίας.

Αναπροσαρμόζονται τα χρονικά όρια της κάθειρξης σε 5-15 χρόνια, ενώ της φυλάκισης παραμένουν ως είχαν (10 ημέρες – 5 έτη).

Σχετικοποιούνται τα οικονομικά αδικήματα, αφού άλλα διώκονται μόνο κατ' έγκληση, ενώ θεσπίζονται σε διάφορα διαδικαστικά στάδια προϋποθέσεις εξάλειψης του αξιόποινου ανάλογα με την αποκατάσταση του παθόντος.

Καταργείται η σωρευτική επιβαρυντική περίσταση σε πληθώρα οικονομικών αδικημάτων, της κατ' επάγγελμα τέλεσης σε συνδυασμό με το ύψος του οφέλους ή της ζημιάς άνω των 30.000 ευρώ και παραμένει ως επιβαρυντική κακουργηματική περίσταση το όριο των 120.000 ευρώ χωρίς την συνδρομή της κατ' επάγγελμα τέλεσης, και όταν το αδίκημα αυτό τελείται σε βάρος του Δημοσίου, θεσπίζεται η ειδική 20ετής παραγραφή του.

Παράλληλα καταργούνται οι έννοιες του ιδιαίτερα επικίνδυνου και της κατά συνήθεια τέλεσης, οι οποίες στοιχειοθετούν σε πληθώρα αδικημάτων επιβαρυντικές κακουργηματικές περιστάσεις.

Από την άλλη πλευρά και στο πλαίσιο της πιο πάνω αναφερόμενης αυστηροποίησης στα πλημμελήματα καταργείται η δυνατότητα μετατροπής ποινών στερητικών της ελευθερίας σε χρήμα, με αποτέλεσμα όταν επιβάλλεται φυλάκιση μεγαλύτερη των 3 ετών -μη επιδεχόμενη δηλαδή αναστολής κατ' άρθρο 99-, να μην είναι δυνατή η μετατροπή της σε χρήμα αλλά μονάχα η έκτιση π.χ. στην κατοικία όταν πρόκειται για μητέρα με ανήλικο μέχρι οκτώ ετών ή ο καταδικασμένος υπερβαίνει το εβδομηκοστό έτος ή η πραγματική έκτιση του 1/10 και η μετατροπή του υπολοίπου σε παροχή κοινωφελούς εργασίας. Πλήρης μετατροπή επιβληθείσας ποινής φυλάκισης σε κοινωφελή εργασία προβλέπεται μόνο όταν η ποινή αυτή δεν υπερβαίνει τα 3 έτη και ο καταδικασθείς στερείται την δυνατότητα αναστολής.

Καταργούνται εκτός από τις πταισματικές διατάξεις και σειρά διατάξεων αδικημάτων που φαίνεται να έχουν περιπέσει σε αχρησία, ενώ θεσπίζονται ορισμένες νέες που προφανώς κρίνονται αναγκαίες για να τυποποιήσουν επικίνδυνες αντικοινωνικές συμπεριφορές, π.χ. επικίνδυνη οδήγηση.

Καταργείται ο Νόμος περί καταχραστών του Δημοσίου 1608/1950.

Τροποποιούνται συνολικά όλοι οι ειδικοί ποινικοί νόμοι, προκειμένου να εναρμονιστεί το περιεχόμενό τους όσον αφορά τις απειλούμενες κατά περίπτωση ποινές που από το νόμο προβλέπονται, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του νέου Ποινικού Κώδικα.

Διαφοροποιούνται και ελαφρύνονται μεταξύ άλλων τα αδικήματα της εγκληματικής οργάνωσης, έκρηξης, κατοχής εκρηκτικών, ανθρωποκτονίας εξ αμελείας κατά συρροή, καθώς και της παραβίασης του απορρήτου της τηλεφωνικής επικοινωνίας και της προφορικής συνς (διαφοροποιήσεις και ελαφρύνσεις που καθώς φαίνεται να αφορούν τρέχουσες ποινικές υποθέσεις μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος, εγείρουν ερωτηματικά για τον χρόνο που επελέγη για να προωθηθούν νομοθετικά / προβάλλεται βέβαια εδώ και ο αντίλογος ότι η νομοπαρασκευαστική λειτουργεί ήδη από το 2015, ήτοι σε ανύποπτο χρόνο από τον χρόνο που ανέκυψαν οι πιο πάνω ποινικές υποθέσεις).

Προβληματισμοί για σειρά άρθρων 

Ο Δ.Σ.Β. εκφράζει τις επιφυλάξεις του για μια σειρά άρθρων και συγκεκριμένα για την διάταξη του άρθρου 159Α ΠΚ (δωροδοκία πολιτικών αξιωματούχων), λέγοντας πως απορία προξενεί η διαφοροποίηση της αντιμετώπισης του δωρεολήπτη είτε αυτός είναι βουλευτής ή άλλο πολιτικό πρόσωπο σε σχέση με την αντιμετώπιση του δωρητή, που διαπράττει ενεργητική δωροδοκία.

Ορθότερο θα ήταν να αντιμετωπιστεί ως κακουργηματικό αδίκημα και η ενεργητική δωροδοκία πολιτικού προσώπου, άλλως φέρεται να επιβραβεύεται αναλογικώς η προσπάθεια κάποιου να αποκτήσει παράνομο όφελος μέσω ενεργητικής δωροδοκίας κρατικού αξιωματούχου.

Για τα εγκλήματα κατά της δημόσιας τάξης εντύπωση προκαλούν οι προωθούμενες διατάξεις των άρθρων 187 και 187Α που αφορούν στο δίκαιο της εγκληματικής οργάνωσης και της τρομοκρατικής οργάνωσης.

Είναι σαφές ότι δεν είναι δυνατή η κατάργηση της αρχηγικής ιδιότητας στη νομοθετική πρόβλεψη, και η αντικατάστασή της από διακριτό αδίκημα σε επιβαρυντική περίσταση, αντιμετώπιση η οποία ουσιαστικά εξομοιώνει τον επικεφαλής της εγκληματικής και τρομοκρατικής οργάνωσης με όσους εντάσσονται και συμμετέχουν σε αυτή.

Για την κατάργηση των διατάξεων 202 – 206 του Π.Κ. προκαλεί εντύπωση η προωθούμενη άκριτη κατάργηση των διατάξεων που αφορούν στα εγκλήματα που ανάγονται στη στρατιωτική υπηρεσία και στην υποχρέωση για στράτευση. Είναι σαφές ότι η ιδίως εξ ανατολών δεν έχει εκλείψει για την , όπως διαπιστώνεται καθημερινά από πληθώρα παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου και προκλήσεις μικρών αλλά σημαντικών επεισοδίων με τη γείτονα Τουρκία.

Επομένως, θα πρέπει να διατηρηθούν σε ισχύ και να μην καταργηθούν οι διατάξεις αυτές. Είναι δυνατόν η ρύθμιση για την παράνομη αποδημία να καταστεί ελαστικότερη και να παρασχεθεί δυνατότητα ς της θητείας υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, ώστε με το κατάλληλο χρηματικό αντίτιμο να εξασφαλιστεί η πρόσληψη στις ένοπλες δυνάμεις, μόνιμου προσωπικού με επαγγελματική κατάρτιση.

Το άρθρο 237 ΠΚ προβλέπει την τιμωρία των προσώπων που εμπλέκονται σε δωροδοκία δικαστικού λειτουργού.

Οι δικηγόροι αναφέρουν ότι θα πρέπει η ποινική αντιμετώπιση του δωροδοκηθέντος να εξομοιώνεται με την ποινική αντιμετώπιση του προσώπου που δωροδοκεί ενεργητικά, όπως και ανωτέρω στη διάταξη 159Α ΠΚ.

Η αντιμετώπιση του ενεργούντα τη δωροδοκία ως αδικηματία σε βαθμό πλημμελήματος δεν συντείνει στην ορθή αξιολόγηση αυτών των αξιόποινων συμπεριφορών, διότι δεν θα πρέπει να αποθαρρύνεται μόνο αυτός που τείνει να δωροδοκηθεί αλλά και αυτός που επιχειρεί να δωροδοκήσει.

Για το άρθρο 302 ΠΚ (ανθρωποκτονία από αμέλεια) η μεταρρύθμιση του από την οποία απαλείφεται η πρόβλεψη της παραγράφου 2, πιστεύουν ότι είναι εσφαλμένη.

Θα έπρεπε η πρόβλεψη σχετικά με την απαλλαγή ποινής εάν ο υπαίτιος της πράξης είναι πρόσωπο οικείο του θύματος. Επιπροσθέτως, πιστεύουμε ότι ορισμένες υποθέσεις του δικαίου της αμέλειας όπου μία πολλαπλή ανθρωποκτονία εξ αμελείας αντιμετωπίζεται ως απλή ανθρωποκτονία εξ' αμελείας με όριο ποινής τα πέντε έτη, θα πρέπει να εξειδικευθούν προς αποφυγή επικίνδυνων νομικών κατασκευών, όπως αυτές της εισαγωγής του στοιχείου του ενδεχόμενου δόλου σε ποινικές υποθέσεις στις οποίες υπήρξαν πολυάριθμα θύματα, όπως η υπόθεση του τροχαίου ατυχήματος στα Τέμπη Λάρισας.

Για τα άρθρα 363 – 364 ΠΚ (συκοφαντική δυσφήμηση, δυσφήμηση ανώνυμης εταιρίας) πρέπει κατά τη γνώμη τους να διαμορφωθεί έτσι που να περιέχει και νομικά πρόσωπα διότι με το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφημήσεως είναι δυνατό να πληγεί και νομικό πρόσωπο, ανεξαρτήτως αν αυτό αποτελεί ν.π.ι.δ. ή ν.π.δ.δ. (φερ' ειπείν Δήμος ή Περιφέρεια).

Εάν αυτό δεν γίνει τότε τουλάχιστον δεν θα πρέπει να καταργηθεί η διάταξη του άρθρου 364 ΠΚ που αφορά στις ανώνυμες εταιρίες. Πάντως με την τρώση της φήμης, της αξιοπιστίας και γενικώς της κοινωνικής και οικονομικής ς, είναι δυνατό να πληγεί και το νομικό πρόσωπο από το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφημίσεως.

Εσφαλμένη κρίνεται η προωθούμενη διάταξη του άρθρου 272 ΠΚ, η οποία αναφέρεται στην κατοχή και κατασκευή εκρηκτικών υλών. Η διάταξη αυτή προξενεί τη μετάπτωση της πράξης από κακούργημα σε πλημμέλημα, βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με το κοινό αίσθημα και προκαλεί τον κίνδυνο της ενίσχυσης συμπεριφορών, οι οποίες συχνά έχουν σε επόμενο στάδιο, δηλαδή αυτό της χρήσης των υλών, τραγικά αποτελέσματα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πυρκαγιά που προκλήθηκε από ρίψεις μολότωφ στην τράπεζα Marfin στην Αθήνα με αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο τριών προσώπων. Το αδίκημα αυτό θα πρέπει να διατηρήσει τον κακουργηματικό χαρακτήρα του.

Η μεταρρύθμιση των διατάξεων των άρθρων 370 επ. ΠΚ, για αδικήματα προσβολής ατομικού απόρρητου και επικοινωνίας έχει σαν κεντρικό σημείο της την μετάπτωση των κακουργηματικής φύσεως διατάξεων σε πλημμεληματικής φύσεως διατάξεις.

Κατά τη γνώμη του ΔΣΒ θα πρέπει να διατηρηθεί ο κακουργηματικός χαρακτήρας των αδικηματικών πράξεων που έχουν σχέση με τα προσωπικά δεδομένα των ηλεκτρονικών και τηλεφωνικών επικοινωνιών.

Και τούτο διότι αυτού του είδους τα αδικήματα μπορούν να προκαλέσουν τεράστια κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά προβλήματα, αφού οι πληροφορίες αυτές είναι δυνατό συχνά, αν δημοσιοποιηθούν, να προξενήσουν πλήρη διατάραξη του κοινωνικού αγαθού.

Για τα αδικήματα κατά των περιουσιακών αγαθών ο ΔΣΒ αναφέρει ότι προβληματισμό προκαλεί η απαίτηση για την κατ' έγκληση δίωξη αδικημάτων περιουσιακής φύσεως, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 405 παρ. 1 ΠΚ.

Η προωθούμενη διάταξη βρίσκεται σε αναντιστοιχία με το κοινό περί δικαίου αίσθημα, αφού τα περιουσιακά αδικήματα εξομοιώνονται με αδικήματα περί της τιμής, ενώ τα δεύτερα αμβλύνονται με την πάροδο του χρόνου που σηματοδοτεί, αν παρέλθει άπρακτη, την ήσσονος σημασία προσβολή του αντίστοιχου κοινωνικού αγαθού.

Επιπροσθέτως, θα δημιουργηθούν προβλήματα δικονομικής φύσεως, αφού τα δικαστήρια θα καλούνται να διαπιστώσουν σε ποιο χρόνο ο παθών πληροφορήθηκε τα περιστατικά που απαρτίζουν την πράξη, ώστε να ξεκινά εντεύθεν η προθεσμία υποβολής της εγκλήσεως.

Θα πρέπει τα αδικήματα αυτά να διώκονται επομένως αυτεπαγγέλτως και όχι κατ' έγκληση, ανεξαρτήτως αν – ως επί τω πλείστον – οι υποθέσεις αυτές αφετηριάζονται συνήθως σε εμπεριστατωμένη μήνυση του παθόντος.

 

PagasitikosNews logo

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

    Dark Mode

    "Αλιεύοντας" την είδηση