Κάρολος Γ’: Το πρώτο του διάγγελμα ως βασιλιάς της Αγγλίας
Το πρώτο του διάγγελμα προς τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου απηύθυνε ο Κάρολος Γ', ο οποίος αύριο Σάββατο θα ανακηρυχθεί επισήμως βασιλιάς στη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Διαδοχής στο Λονδίνο.
«Μιλάω με αισθήματα βαθιάς λύπης. Η βασίλισσα ήταν μία έμπνευση, η μητέρα μου ήταν μία έμπνευση. Η ζωή της βασίλισσας Ελισάβετ ήταν μία ωραία ζωή και το πένθος για εκείνη είναι βαθύ.
Η Βασίλισσα Ελισάβετ είχε δεσμευθεί να αφιερώσει τη ζωή της στην υπηρεσία των πολιτών, ήταν μία βαθιά προσωπική δέσμευση. Έκανε θυσίες για την υπηρεσία της. Η αφοσίωση και η ευλάβεια της ποτέ δεν αμφιταλαντεύτηκαν», τόνισε.
Το Συμβούλιο Διαδοχής θα συνεδριάσει αύριο στις 10:00 (τοπική ώρα, 12:00 ώρα Ελλάδας) στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου και η ανακήρυξή του Καρόλου ως βασιλιά θα αναγνωσθεί δημόσια μία ώρα αργότερα από τον εξώστη αυτής της κατοικίας και στη συνέχεια, την επομένη, σε όλες τις επαρχίες του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η βρετανική κυβέρνηση κήρυξε επισήμως την έναρξη περιόδου εθνικού πένθους για τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ, δημοσιεύοντας «κατευθυντήριες γραμμές εθνικού πένθους».
Το έγγραφο αυτό, το οποίο φέρει οδηγίες για να κυματίζουν μεσίστιες οι σημαίες, πληροφορίες για τα ταξίδια και σχετικά με άλλες δημόσιες υπηρεσίες και επιχειρήσεις, αναφέρει ότι το πένθος θα συνεχιστεί ως το τέλος της ημέρας της κηδείας της βασίλισσας με τιμές αρχηγού κράτους.
Η κυβέρνηση σημειώνει ότι δεν τίθεται υποχρέωση για την ματαίωση ή την αναβολή εκδηλώσεων και αθλητικών αγώνων ή για το κλείσιμο χώρων ψυχαγωγίας στη διάρκεια αυτής της περιόδου και σημειώνει ότι το θέμα αυτό ανήκει στη διακριτική ευχέρεια των μεμονωμένων οργανισμών.
Ο καμπάνες των εκκλησιών ήχησαν σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο προς τιμήν της βασίλισσας Ελισάβετ Β', η οποία απεβίωσε χθες, Πέμπτη, σε ηλικία 96 ετών έπειτα από 70 χρόνια στο θρόνο.
Θερμή υποδοχή στο Μπάκιγχαμ
Ο βασιλιάς Κάρολος έφτασε στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ το μεσημέρι. Αίσθηση προκάλεσε η κίνηση του να πλησιάσει το συγκεντρωμένο πλήθος, που τον επευφημούσε, και να ανταλλάξει δεκάδες χειραψίες. Κατόπιν, έχοντας στο πλευρό του τη βασιλική σύζυγο Καμίλα, επιθεώρησε το χώρο, ο οποίος έχει κατακλυστεί από άνθη που αφήνουν μπροστά από την περίφραξη των Ανακτόρων χιλιάδες πολίτες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την άφιξη του στο Μπάκιγχαμ, το πλήθος τον υποδέχθηκε ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο, με μία διαφορά: «Ο θεός σώζοι τον Βασιλιά (God save the King)».
Ένας από τους παρευρισκόμενους φώναξε μάλιστα «Σ' αγαπάμε, Κάρολε».
96 κανονιοβολισμοί προς τιμήν της Ελισάβετ
Με κανονιοβολισμούς σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, από το Λονδίνο μέχρι το Μπέλφαστ, τιμάται η μνήμη της βασίλισσας Ελισάβετ. Ενενήντα έξι κανονιοβολισμοί, όσα και τα χρόνια της βασίλισσας, ακούστηκαν από το Χάιντ Παρκ και τον Πύργο του Λονδίνου μέχρι το προϊστορικό μνημείο του Στόουνχεντζ και τον βρετανικό θύλακα του Γιβραλτάρ.
«Μας έδωσε την ελπίδα ότι θα ξανασυναντηθούμε»
Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Λιζ Τρας απέτισε σήμερα φόρο τιμής ενώπιον του κοινοβουλίου στην εκλιπούσα βασίλισσα χαιρετίζοντας «μία από τις μεγαλύτερες ηγέτιδες που γνώρισε ο κόσμος» και «τη μεγαλύτερη διπλωμάτη» του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Τα σοφά λόγια της μας έδωσαν δύναμη στις πιο δύσκολες στιγμές. Στις πιο σκοτεινές στιγμές της πανδημίας, μας έδωσε την ελπίδα ότι θα ξανασυναντηθούμε», υπογράμμισε ντυμένη στα μαύρα η πρωθυπουργός, η οποία θα γίνει δεκτή το απόγευμα από τον βασιλιά Κάρολο Γ'.
Ο Μπόρις Τζόνσον, μιλώντας για πρώτη φορά μετά την παραίτησή του από την πρωθυπουργία, έκανε μία έντονη συναισθηματική δήλωση για τον ρόλο της βασίλισσας ως αστέρα της Βρετανίας. «Μόνο αυτή μπορούσαμε να εμπιστευτούμε πάνω από οποιοδήποτε κομματικό, πολιτικό ή εμπορικό συμφέρον», είπε.
Ο «οδηγός εθνικού πένθους» του Μπάκιγχαμ
Ο θάνατος της Ελισάβετ το απόγευμα της Πέμπτης σκόρπισε θλίψη σε ολόκληρη τη Βρετανία, με τη χώρα, όπως ήταν αναμενόμενο να κηρύσσει εθνικό πένθος.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε το Μπάκιγχαμ, το εθνικό πένθος διαρκεί μέχρι και την ημέρα της κηδείας της Βασίλισσας. Ωστόσο, ο Κάρολος ανακοίνωσε πως το εθνικό πένθος πρόκειται να διαρκέσει μέχρι και 7 ημέρες μετά την κηδεία της Ελισάβετ. Το πρακτορείο Reuters μετέδωσε ότι αν και δεν έχει ανακοινωθεί η ημερομηνία της κηδείας, αυτή ενδέχεται να πραγματοποιηθεί έντεκα ημέρες μετά τον θάνατο της Ελισάβετ.
Πρόσθεσε ότι ο βασιλιάς της Βρετανίας Κάρολος αναχώρησε από το κάστρο Μπαλμόραλ όπου είχαν συγκεντρωθεί και άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας μετά τον θάνατο της μητέρας του.
Ο επίσημος οδηγός του παλατιού για την περίοδο πένθους προβλέπει τα ακόλουθα:
Οι σημαίες θα πρέπει να κυματίζουν μεσίστιες στις βασιλικές κατοικίες, τα κυβερνητικά κτίρια και τα στρατιωτικά ιδρύματα. Όσα ιδιωτικά κτίρια επιθυμούν να υψώσουν μεσίστιες τις σημαίες τους θα πρέπει να ακολουθήσουν τις σχετικές οδηγίες που βρίσκονται στο site της βρετανικής κυβέρνησης.
Οι δημόσιες υπηρεσίες θα συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά. Ενδέχεται, βέβαια, την ημέρα της κηδείας να γίνουν κάποιες τροποποιήσεις στη λειτουργία τους.
Οι επιχειρήσεις δεν υποχρεούνται να τροποποιήσουν ή να αναστείλουν τη λειτουργία τους κατά τη διάρκεια του εθνικού πένθους. Το ενδεχόμενο κάποιας τροποποίησης επερχόμενων εκδηλώσεών τους, ανάλογα της φύσης και της τοποθεσίας τους, είναι στη διακριτική ευχέρεια των επιχειρήσεων για την ημέρα της κηδείας.
Όσον αφορά τις επιμνημόσυνες εκδηλώσεις, τέτοιες θα οργανωθούν σε χώρους λατρείας, από την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους οργανισμούς. Θα υπάρξει η δυνατότητα να αποχαιρετήσουν τη Βασίλισσα και όσοι δεν επιθυμούν να το κάνουν με θρησκευτικό τρόπο.
Οι αθλητικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις δεν είναι υποχρεωτικό να ανασταλούν κατά τη διάρκεια του εθνικού πένθους, υπάρχει όμως σχετική ισχυρή σύσταση για την ημέρα της κηδείας. Αν υπάρχουν αθλητικές εκδηλώσεις προγραμματισμένες για την ημέρα της κηδείας που εν τέλει θα γίνουν, συστήνεται η αλλαγή της ώρας διεξαγωγής ώστε να μην συμπίπτει με την εξόδιο ακολουθία.
Αναφορικά με την εναπόθεση λουλουδιών και άλλων φόρων τιμής, η βρετανική κυβέρνηση και το παλάτι αιτούνται από επίσημους οργανισμούς να μην στείλουν κάτι στον χώρο της κηδείας, τις βασιλικές κατοικίες και τα κυβερνητικά κτίρια. Υπάρχει, πάντως, επίσημος αναλυτικός οδηγός για το πού μπορεί κανείς να αποτίσει φόρο τιμής στην Ελισάβετ, ανάλογα την πόλη στην οποία βρίσκεται.
Η ανακοίνωση προτρέπει όσους το επιθυμούν να κάνουν δωρεά σε κάποιον από τις πολλές φιλανθρωπικές οργανώσεις της Βασίλισσας.
Δεν θα υπάρξουν βιβλία για συλλυπητήρια σε φυσική μορφή στις βασιλικές κατοικίες. Αντ' αυτού, όποιος το επιθυμεί, θα μπορεί να στείλει ηλεκτρονικά το συλλυπητήριο μήνυμά του. Κατά τη διάρκεια, βέβαια, του εθνικού πένθους οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός ή μεμονωμένο άτομο θα μπορεί να ανοίξει το δικό του βιβλίο συλλυπητηρίων.
Υπάρχει, επίσης, σύσταση προς τις ιστοσελίδες και τα social media να εξετάσουν το περιεχόμενό τους το επερχόμενο διάστημα ή να συμμετέχουν με τον τρόπο τους στην περίοδο εθνικού πένθους με κάποιο διακριτικό στην αρχική τους σελίδα.
Οι φωτογραφίες και τα επίσημα πορτρέτα της Ελισάβετ δεν χρειάζεται να καλυφθούν ή να κατέβουν από όπου βρίσκονται.
Τέλος, μουσεία, γκαλερί και άλλοι σχετικοί χώροι δεν υποχρεούνται να σταματήσουν τη λειτουργία τους, υπάρχει βέβαια σχετική σύσταση για την ημέρα της κηδείας. Μπορούν, επιπλέον, αν το επιθυμούν και ανήκουν σε μέρη που επισκεπτόταν η Βασίλισσα, να προσθέσουν στα εκθέματά τους σχετικές φωτογραφίες από επισκέψεις της.
Τι προβλέπει το πρωτόκολλο
Περίοδος πένθους
Η στέψη του μονάρχη δεν λαμβάνει χώρα αμέσως μετά τον θάνατο του προκατόχου του θρόνου, προκειμένου να τηρηθεί μια περίοδος πένθους και να δοθεί η ευκαιρία να διοργανωθεί η τελετή.
Η Ελισάβετ Β', που έγινε βασίλισσα στις 6 Φεβρουαρίου του 1952, την ημέρα που πέθανε ο πατέρας της, στέφθηκε στις 2 Ιουνίου του 1953, δηλαδή 15 μήνες αργότερα μπροστά σε πάνω από 8.000 προσκεκλημένους στο Αββαείο του Ουέστμινστερ.
Ο νέος βασιλιάς, ο 73χρονος Κάρολος, αναμένεται να προτιμήσει «μια πιο γρήγορη και πιο μικρή στέψη», σύμφωνα με τον Μπομπ Μόρις, ειδικό σε θέματα που αφορούν τη βρετανική μοναρχία.
Τελετή στέψης
Η τελετή γίνεται στο Αββαείο του Ουέστμινστερ. Χοροστατεί ο αρχιεπίσκοπος του Καντέμπουρι, κορυφαίος θρησκευτικός αξιωματούχος της Αγγλικανικής Εκκλησίας και δεύτερος στην ιεραρχία της μετά το Βρετανό μονάρχη.
Ο αρχιεπίσκοπος του Καντέμπουρι παρουσιάζει αρχικά τον νέο μονάρχη στους παρευρισκόμενους, που τον επιδοκιμάζουν διά βοής.
Στη συνέχεια, ο μονάρχης δίνει τον όρκο της στέψης (Coronation Oath Act), που γράφτηκε το 1688: δεσμεύεται να κυβερνήσει τον λαό του με βάση τους νόμους του Κοινοβουλίου, να εφαρμόσει τον νόμο και τη δικαιοσύνη «με ευσπλαχνία» και να «κάνει ό,τι είναι δυνατόν» για να προστατεύσει την Αγγλικανική Εκκλησία και τον προτεσταντισμό.
Στη συνέχεια ακολουθεί το τελετουργικό του χρίσματος με καθαγιασμένο λάδι και ο αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι ευλογεί τον μονάρχη στον θρόνο του βασιλιά Εδουάρδου, που κατασκευάστηκε το 1300 και χρησιμοποιείται σε κάθε στέψη από το 1626.
Ο μονάρχης στη συνέχεια λαμβάνει τα βασιλικά σύμβολα, ένα σκήπτρο και μετά το στέμμα που θα τοποθετήσει στο κεφάλι του νέου βασιλιά ο αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι. Τα μέλη της βασιλικής οικογένειας υποβάλλουν τα σέβη τους και μεταλαμβάνουν της Θείας Κοινωνίας.
Στέψη της συζύγου
Εκτός κι αν υπάρξει διαφορετική απόφαση, εάν ο νέος μονάρχης είναι άνδρας, η σύζυγός του ανακηρύσσεται βασίλισσα και στέφεται σε μια αντίστοιχη, αλλά πιο απλή τελετή. Στην περίπτωση του Καρόλου, η σύζυγος του Καμίλα δε μπορεί να γίνει βασίλισσα, αλλά μόνο «βασιλική σύζυγος», καθώς δεν είναι η πρώτη σύζυγος του βασιλιά.
Στην περίπτωση που στον θρόνο ανεβαίνει γυναίκα, ο σύζυγός της δεν γίνεται βασιλιάς και δεν λαμβάνει το ιερό χρίσμα.
Τα κοσμήματα του βρετανικού στέμματος
Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η μοναδική μοναρχία στην Ευρώπη που συνεχίζει να χρησιμοποιεί συγκεκριμένα σύμβολα στις τελετές στέψης.
Το στέμμα του Αγίου Εδουάρδου, που κατασκευάστηκε το 1661 για τη στέψη του Καρόλου Β', είναι η κορώνα που παραδοσιακά χρησιμοποιείται στην τελετή. Κατασκευασμένο από χρυσό και ασήμι, με ρουμπίνια και ζαφείρια, ζυγίζει πάνω από δύο κιλά.
Το αυτοκρατορικό στέμμα τοποθετείται στο τέλος της τελετής και για τη βασιλική πομπή. Αποτελούμενο από 2.868 διαμάντια, κατασκευάστηκε το 1937 για τη στέψη του βασιλιά Γεωργίου ΣΤ'. Το φορά επίσης ο μονάρχης κατά την ετήσια συνεδρίαση για την έναρξη των εργασιών του Κοινοβουλίου.
Προσκεκλημένοι
Το 1953, στη στέψη της Ελισάβετ Β' παρευρέθησαν 8.251 προσκεκλημένοι, εκπροσωπώντας 181 χώρες και εδάφη.
Μετά την τελετή, μια μεγάλη πομπή πραγματοποιήθηκε στους δρόμους του Λονδίνου. Παρόλο που το Αββαείο του Ουέστμινστερ και το παλάτι του Μπάκιγχαμ απέχουν μεταξύ τους λιγότερο από ενάμιση χιλιόμετρο, η διαδρομή της πομπής έφθασε τα 7,2 χιλιόμετρα το 1953 προκειμένου να την παρακολουθήσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι.
