Τα αποτελέσματα των ερωτηματολογίων, που διανεμήθηκαν στους επιβάτες κρουαζιέρας, των κρουαζιερόπλοιων που προσέγγισαν το λιμάνι του Βόλου, τα οποία είναι ικανοποιητικά έδωσε στη δημοσιότητα  το Τμήμα Τουρισμού του Δήμου Βόλου.

Κύριο στοιχείο που διερευνήθηκε ήταν ο βαθμός ικανοποίησης των επισκεπτών από τα χαρακτηριστικά της περιοχήςερίοδος διανομής ερωτηματολογίων, κατά την περίοδο Σεπτέμβριος– Οκτώβριος 2015.

Ταυτότητα έρευνας

Πληθυσμός στόχος: Επιβάτες κρουαζιεροπλοίων , των κρουαζιερόπλοιων που επισκέπτονται το λιμάνι του Βόλου και οι οποίοι επιλέγουν να παραμείνουν στην περιοχή κατά το χρονικό διάστημα της επίσκεψης χωρίς να συμμετέχουν σε κάποια από τις οργανωμένες εκδρομές κρουαζιέρας.

Δείγμα: αρχικός στόχος 600 άτομα, μέλη του πληθυσμού στόχου

Μέσο συλλογής: ερωτηματολόγιο κλειστών ερωτήσεων

Διαδικασία συλλογής: Επιλογή ατόμων δείγματος κατά την επιστροφή τους από την πόλη στο πλοίο κατά το χρονικό διάστημα 12:00 έως 16:00, για όλες τις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων κατά τη χρονική περίοδο της έρευνας και με βήμα 10 ατόμων.

Τα ερωτηματολόγια διανεμήθηκαν από τους εργαζομένους στο πρόγραμμα πενταμήνων του ΟΑΕΔ, οι οποίοι απασχολήθηκαν στο Τμήμα Τουρισμού.

Η επεξεργασία των αποτελεσμάτων έγινε από το Τμήμα Τουρισμού του Δήμου Βόλου.

Συμμετέχοντες/ουσες της έρευνας

Το τελικό δείγμα διαμορφώθηκε από την συμμετοχή στην δειγματοληψία 563 ατόμων.

Το δείγμα έχει σταθμιστεί ως προς την εθνικότητα με βάση κύριες εθνικότητες επισκεπτών (Ιταλία, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία) και της ποσοστιαίας κατανομής των εθνικοτήτων αυτών όπως καταγράφηκαν με βάση το ολοκληρωμένο προηγούμενο έτος.

Αναφορικά με τα χαρακτηριστικά των ατόμων του δείγματος, αυτά είναι:

Η κατανομή ως προς το φύλο ήταν 42,1% άνδρες και 57,9% γυναίκες.

Η κατανομή των ατόμων του δείγματος ως προς την ηλικία ήταν 46,6% άνω των 60 ετών, 34,1% από 45 έως 59 ετών ενώ τα ποσοστά μειώνονται όσο μειώνεται η ηλικιακή ομάδα, με το ποσοστό κάτω των 44 ετών να είναι αθροιστικά το 19,3% του συνόλου.

Αναφορικά με το επίπεδο εκπαίδευσης, Γ βάθμιας εκπαίδευσης δηλώνει το 50,4% και ακολουθεί με 45% η Β βάθμια εκπαίδευση. Α βάθμια εκπαίδευση δηλώνει μόνο το 4,6%.

Τέλος, ως προς την ειδικότητα και με βάση τη στάθμιση, το 21,7% ήταν Ιταλοί, ακολουθεί το 15,6% που ήταν Γερμανοί, και σε επόμενη θέση με όμοια περίπου ποσοστά δηλώνονται οι Βρετανοί και οι Γάλλοι. Το υπόλοιπο 44% είναι διαφόρων εθνικοτήτων ενώ γενικά στο δείγμα συμμετείχαν άτομα από 21 διαφορετικές εθνικότητες.

Κατανομή συχνοτήτων και ποσοστών των δημογραφικών χαρακτηριστικών

Κατηγορίες Συχνότητα %

Φύλο Άντρας 235 42,1

Γυναίκα 323 57,9

Ηλικία έως 24 19 3,4
25-34 43 7,8
35-44 45 8,1
45-59 189 34,1
60 + 259 46,6

Επίπεδο εκπαίδευσης Α βάθμια 24 4,6
Β βάθμια 239 45,0
Γ βάθμια 267 50,4
Εθνικότητα Βρετανία 55 9,8
Γερμανία 88 15,6
Γαλλία 52 9,3
Ιταλία 122 21,7
Άλλη 246 43,6

Για την συλλογή του υλικού χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο το οποίο αποτελείται από ερωτήσεις σε 3 ενότητες:

Α. Δημογραφικά στοιχεία

Β Β1. Γενική ικανοποίηση επισκεπτών

Β2. Ικανοποίηση από αξιοθέατα και μέσα μεταφοράς

Ειδικότερα:
Α. Δημογραφικά στοιχεία
Αναφορικά με τα δημογραφικά στοιχεία αυτά είναι:
• Φύλο
• Ηλικία
• Εκπαίδευση
• Εθνικότητα
Το σύνολο των ερωτήσεων είναι κλειστού τύπου.

Β. Ικανοποίηση επιβατών
Η πλειοψηφία των απαντήσεων είναι κλειστού τύπου με 5 βαθμια κλίμακα τύπου Likert όπου το 1 σημαίνει ΔΥΣΑΡΕΣΤΗΜΕΝΟΣ και η τιμή 5 αντιστοιχεί στην επιλογή ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ.
Οι ερωτήσεις αυτού του τύπου αφορούν:
Γενική αξιολόγηση ικανοποίησης στοιχείων της περιοχής
Γενική αξιολόγηση ικανοποίησης των αξιοθέατων
Γενική αξιολόγηση ικανοποίησης των Μέσων μεταφοράς
Γενική αξιολόγηση ικανοποίησης

Επίσης περιέχεται μικρός αριθμός ερωτήσεων προσδιορισμού στοιχείων όπως:
Επίσκεψη στο παρελθόν
Επίσκεψη στο μέλλον
Επίσκεψη στην τοπική αγορά

Αρχικά γίνεται η παρουσίαση της κατανομής των συχνοτήτων και ποσοστών των κατηγορικών μεταβλητών του ερωτηματολογίου καθώς και των μέτρων θέσης και διασποράς για τις μεταβλητές τύπου Likert οι οποίες αξιοποιούνται ως συνεχείς (περιγραφική στατιστική). Η παρουσίαση γίνεται ανά ενότητα μεταβλητών με βάση την ομαδοποίηση του εργαλείου. Παράλληλα, παρουσιάζονται υποστηρικτικά γραφήματα όπως ραβδογράμματα κατανομής ποσοστών ανά μεταβλητή ή /και συγκριτικά διαστήματα εμπιστοσύνης.

Ακολουθεί έλεγχος εξάρτησης των μεταβλητών του ερωτηματολογίου, ανά τμήμα με την εθνικότητα των επιβατών (στατιστική συμπερασματολογία).
Δεδομένου ότι οι μεταβλητές τύπου Likert αξιοποιούνται ως συνεχείς μεταβλητές ώστε οι έλεγχοι να διακρίνουν την εξάρτηση της εθνικότητας ως προς τις μεταβλητές των ενοτήτων με βάση την τάση της αξιολόγησης/ βαθμολόγησης κάθε μεταβλητής, ο έλεγχος εξάρτησης των μεταβλητών γίνεται με εφαρμογή ελέγχου μέσων τιμών και συγκεκριμένα με εφαρμογή ANOVA. Στην περίπτωση των κατηγορικών μεταβλητών ο έλεγχος που χρησιμοποιείται είναι x2 test μα ταυτόχρονο υπολογισμό πίνακας διπλής εισόδου (συνάφειας).

Το επίπεδο σημαντικότητας που χρησιμοποιείται είναι p=0,05.

Ικανοποίηση επιβατών

Το 86,4% των ατόμων του δείγματος δήλωσε ότι επισκέπτεται την περιοχή για πρώτη φορά και μόνο για το 13,6% η περιοχή ήταν γνωστή.

Ικανοποίηση από περιοχή

Όπως αναφέρθηκε το σύνολο των μεταβλητών ακολουθούν την κλίμακα likert όπου το 1 δηλώνει χαμηλή ικανοποίηση και η τιμή 5 αντιστοιχεί σε υψηλό βαθμό ικανοποίησης και φυσικά η τιμή 3 δηλώνει την μέση της κλίμακας που αντιστοιχεί σε μέτρια βαθμολόγηση της κάθε ερώτησης. Με βάση τα παραπάνω προκύπτει ότι το σύνολο των χαρακτηριστικών της περιοχής βαθμολογούνται με τιμές άνω του μετρίου και συγκεκριμένα με μέσες τιμές μεταξύ των τιμών 4 και 5 οι οποίες δηλώνουν ικανοποίηση. Συνεπώς η μέση βαθμολογία εκφράζει την ικανοποίηση των επιβατών από την περιοχή σε όλα τα χαρακτηριστικά της.
Ειδικότερα εξετάζοντας τις κατανομές των ποσοστών προκύπτει ότι:
 Ως προς την συμπεριφορά των κατοίκων το υψηλότερο ποσοστό των επιβατών δηλώνει απόλυτα ικανοποιημένο ενώ το αθροιστικό ποσοστό των 2 κατηγοριών που εκφράζουν τις 2 θετικότερες απαντήσεις είναι 89%.
 Ως προς την παροχή πληροφοριών τουριστικού χαρακτήρα επίσης το ποσοστό της θετικότερης κατηγορίας είναι το υψηλότερο με το αθροιστικό ποσοστό των 2 κατηγοριών που εκφράζουν τις 2 θετικότερες απαντήσεις είναι 88,8%.
 Αναφορικά με την γενική αίσθηση ασφάλειας που δίνει η πόλη στους επισκέπτες, επίσης η τάση είναι όμοια με το ποσοστό της θετικότερης κατηγορίας να είναι το υψηλότερο ενώ το αθροιστικό ποσοστό των 2 κατηγοριών που εκφράζουν τις 2 θετικότερες απαντήσεις είναι 87,6%.
 Αναφορικά με την καθαριότητα της περιοχής όπως η πόλη ή οι ακτές, ο βαθμός ικανοποίησης είναι και πάλι πάρα πολύ υψηλός. Το αθροιστικό ποσοστό των ικανοποιημένων επιβατών είναι 72,2%. Από το ποσοστό που υπολείπεται ένα μεγάλο μέρος αφορά μετριότερη βαθμολογία και μόνο το 15% αφορά δυσαρεστημένους επισκέπτες.
 Εξετάζοντας τον βαθμό ικανοποίησης από την λειτουργία των κοινόχρηστων χώρων όπως πάρκα, πλατείες, πεζοδρόμια, κλπ επίσης η τάση αφορά υψηλό βαθμό ικανοποίησης καθώς το 76% των επιβατών δείγματος έχουν δηλώσει τις 2 θετικότερες απαντήσεις
 Τέλος, αναφορικά με την αξιολόγηση της γενικής λειτουργίας της περιοχής όπως το κυκλοφοριακό, το παρκάρισμα, τα ωράρια της αγοράς, κλπ η στάση των επισκεπτών είναι όμοια θετική καθώς το 78% έχουν δηλώσει ικανοποιημένοι σε κάποιο βαθμό με τους δυσαρεστημένους επιβάτες να περιορίζονται στο 6% του δείγματος.

Ικανοποίηση από αξιοθέατα

Εξετάζοντας το ποσοστό επισκεψιμότητας των αναφερόμενων αξιοθέατων – στοιχείων προκύπτει ότι κύρια αξιοθέατα αναδεικνύονται τα παρακάτω:
Περίπατος στην παραλία
Επίσκεψη στην εμπορική αγορά
Επίσκεψη σε εκκλησίες της περιοχής

Σε επόμενη θέση και με μικρότερα ποσοστά επισκεψιμότητας εμφανίζονται τα:
Αρχαιολογικό μουσείο της πόλης
Τα χωριά του Πηλίου και
Τοπική κουζίνα – ταβέρνες – τσιπουράδικα

Τέλος, με τα συγκριτικά μικρότερα ποσοστά (κάτω του 20% των επισκεπτών) δηλώθηκαν τα:
Αρχαιολογικοί χώροι
Άλλα μουσεία της περιοχής
Πεζοπορία
Κοντινές ακτές

Εξετάζοντας τον βαθμό ικανοποίησης από τα παραπάνω αξιοθέατα προκύπτει υψηλή μέση τιμή βαθμολόγησης (άνω της τιμής 4) σε όλα τα αξιοθέατα. Αντίστοιχα, τα αθροιστικά ποσοστά θετικών απαντήσεων στο σύνολο των κατηγοριών είναι άνω του 85% με αντίστοιχες αθροιστικές τιμές ποσοστών απαντήσεων μικρής ικανοποίησης κάτω του 8%.
Ο περίπατος στην παραλία, δράση, δραστηριότητα που επιλέγεται από το μεγαλύτερο ποσοστό των ατόμων του δείγματος, κρίνεται πολύ ικανοποιητικά με ποσοστό απόλυτα θετικής ικανοποίησης 64%.
Όμοια πολύ υψηλές είναι οι αξιολογήσεις των άλλων 2 δράσεων με υψηλή επισκεψιμότητα, δηλαδή της τοπικής εμπορικής αγοράς και των εκκλησιών.

Ικανοποίηση από Μέσα / Τρόπους Μεταφοράς

Εξετάζοντας την χρήση μέσων και γενικά τρόπων μετακίνησης για την επίσκεψη στην περιοχή προκύπτει ότι το λεωφορείο έχει καταγραφεί από το 52% των επιβατών και ακολουθεί η μετακίνηση με τα πόδια που έχει επιλεγεί από το 42,6%.
Ταξί έχει χρησιμοποιήσει το 11,9% των ατόμων του δείγματος ενώ άλλα μέσα δηλώθηκαν με πολύ μικρό ποσοστό.
Εξετάζοντας τον βαθμό ικανοποίησης από τους παραπάνω τρόπους μετακίνησης προκύπτει και πάλι υψηλή μέση τιμή βαθμολόγησης η οποία είναι άνω της τιμής 4,5 κυρίως για τους 3 πιο χρησιμοποιούμενους τρόπους μετακίνησης.

Όπως αναφέρθηκε, έχει επισκεφτεί την τοπική εμπορική αγορά πάνω το 50% των επιβατών ενώ η πλειοψηφία αυτών είναι ικανοποιημένη σε πολύ μεγάλο βαθμό από αυτή.
Εξετάζοντας ειδικότερα αν οι επιβάτες έχουν ψωνίσει κάτι από την περιοχή, προκύπτει ότι το 68,6% έχουν απαντήσει θετικά. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο του αντίστοιχου παραπάνω κάτι που οφείλεται στην πραγματοποίηση αγορών και εκτός του εμπορικού κέντρου τα πόλης.

Στην ερώτηση αν έχει αξιοποιηθεί από τους επιβάτες κρουαζιέρας η ύπαρξη προσφορών σε καταστήματα της αγοράς, θετικά απάντησε μόνο το 15,4% των ατόμων του δείγματος συνολικά. Το παραπάνω ποσοστό αν σταθμιστεί μόνο στα άτομα που δήλωσαν ότι έκαναν αγορές προκύπτει ότι το 22,4% των ατόμων που έχουν πραγματοποιήσει αγορές έχουν κάνει χρήση των προσφορών, ποσοστό που ωστόσο και πάλι είναι χαμηλό.

Εξετάζοντας την δαπάνη σε € των ατόμων του δείγματος κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στην περιοχή προκύπτει ότι η μέση δαπάνη είναι 34,11 ανά επιβάτη.
Εξετάζοντας την παραπάνω απάντηση σε συνάρτηση με τις απαντήσεις της ερώτησης αναφορικά με το αν κάποιος έχει αγοράσει προϊόντα από την περιοχή προκύπτει ότι στην περίπτωση της αγοράς προϊόντων τότε η μέση δαπάνη είναι 47,08 € σε αντίθεση με τις περιπτώσεις των υπόλοιπων ατόμων που δεν έχουν προχωρήσει σε αγορές όπου η μέση δαπάνη είναι 5,94 €.

Πρέπει να διευκρινιστεί ότι με βάση την εκτίμηση των συνεντευκτών που διένειμαν το ερωτηματολόγιο, το ποσό που δηλώθηκε ως δαπάνη κατά την επίσκεψη στην περιοχή, αφορούσε το συνολικό ποσό που δαπανήθηκε από τα άτομα που συνταξίδευαν μαζί.
Επίσης, από παρατήρηση προκύπτει ότι η συνηθέστερη περίπτωση για άτομα που συνταξιδεύουν αφορά ζευγάρια. Μεμονωμένοι επισκέπτες αλλά και ζευγάρια με παιδιά συναντώνται με όμοια συχνότητα και συνεπώς εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο το πλήθος των ατόμων που συνταξιδεύουν είναι 2 και άρα η παραπάνω δαπάνη αντιστοιχεί σε 2 επιβάτες.
Συνεπώς μια ασφαλέστερη εκτίμηση για τη μέση δαπάνη κατ' άτομο είναι η:
Μέση δαπάνη ανά άτομο: 17,05
Μέση δαπάνη ανά άτομο που έχει κάνει αγορά: 23,54
Κάνοντας μια εκτίμηση του συνολικού ποσού και με βάση τις παρακάτω υποθέσεις προκύπτει:
Επιβάτες κρουαζιεροπλοίων ανά έτος (2015): 58.000 άτομα
Εκτίμηση πλήθους ατόμων, που μένουν στην περιοχή και δεν επιλέγουν την συμμετοχή τους σε κάποια από τις οργανωμένες εκδρομές (65%): 37.700 άτομα
Εκτίμηση συνολικής δαπάνης ανά έτος: 37.700 x 17,05= 642.785 €
Εκτίμηση συνολικής δαπάνης ανά έτος για την αγορά προϊόντων:
37.700 x 68,6% x 47,08=608.796,18 €

Συνολική ικανοποίηση από την περιοχή

Εξετάζοντας την γενική ικανοποίηση από τη συνολική εμπειρία από την περιοχή το 61,4% των επιβατών του δείγματος δήλωσε ικανοποιημένο με το αθροιστικό ποσοστό των 2 θετικότερων απαντήσεων να είναι 88%.
Δυσαρεστημένο ή μάλλον δυσαρεστημένο δήλωσε μόνο το 5,3% των ατόμων.

Παράλληλα, εξετάζοντας την προοπτική να επαναλάβουν την επίσκεψή τους κάνοντας διακοπές στην περιοχή, θετικά απάντησε το 76,6% των ατόμων επιβεβαιώνοντας έτσι τα υψηλά ποσοστά ικανοποίησης που δηλώθηκαν.

Αποτελέσματα ανά εθνικότητα
Ικανοποίηση από την περιοχή
Εθνικότητα Συμπεριφορά κατοίκων (φιλοξενία, …) Πληροφορίες (έντυπα, χάρτες, …) Αίσθηση ασφάλειας Καθαριότητα (πόλη, ακτές,…) Κοινόχρηστους χώρους (πεζόδρομοι,..) Οργανωμένη λειτουργία περιοχών (κυκλοφοριακό, παρκινγκ, ωράρια,..)
Βρετανία 4,65 4,65 4,63 4,60 4,63 4,57
Γερμανία 4,35 4,25 4,30 3,44 3,62 3,71
Γαλλία 4,21 4,20 4,13 3,90 4,06 4,05
Ιταλία 4,28 4,27 4,04 3,81 4,10 4,22
Άλλη 4,60 4,57 4,49 3,97 4,17 4,18
Total 4,46 4,43 4,34 3,91 4,11 4,15

Ποια είναι η γνώμη σας από την συνολική σας εμπειρία στην περιοχή

Βρετανία 55 4,82 ,385 4 7,111 ,000
Γερμανία 82 4,08 ,949
Γαλλία 47 4,33 ,841
Ιταλία 106 4,23 1,146
Άλλη 246 4,51 ,921
Total 537 4,41 ,951

Επισκεψιμότητα αξιοθέατων ανά εθνικότητα
Εθνικότητα Αρχαιολογικό μουσείο Αρχαιολογικός χώρος Άλλα μουσεία Ταβέρνες – φαγητό – τοπική κουζίνα Εκκλησίες Χωριά Πηλίου Πεζοπορία Κοντινές ακτές Εμπορική αγορά της πόλης Περίπατος στην παραλία (περίπατος, φαγητό, καφές..)
Βρετανία 35,7% 12,5% 29,1% 35,7% 64,3% 29,1% 17,9% 17,9% 52,7% 58,9%
Γερμανία 15,9% 9,1% 8,0% 36,4% 44,3% 17,0% 14,8% 17,0% 48,9% 65,9%
Γαλλία 34,6% 20,8% 17,0% 28,8% 51,9% 32,7% 13,5% 19,2% 24,5% 45,3%
Ιταλία 36,1% 22,1% 16,4% 27,0% 43,4% 28,9% 28,9% 27,0% 59,8% 52,5%
Άλλη 24,4% 16,3% 13,5% 35,1% 51,4% 24,4% 13,5% 18,8% 48,6% 48,6%
p ,005 ,104 ,014 ,480 ,426 ,646 ,005 ,329 ,001 ,043