Η παιδεία, σε όλες τις βαθμίδες της, βρίσκεται ενώπιον της πιο δύσκολης και κρίσιμης χρονιάς και το αποδεικνύουν οι ελλείψεις στην… ατμομηχανή της: τους δασκάλους.

Μετά τον πρωτοφανή αριθμό κενών σε νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετωπίζουν πανεπιστήμια και ΤΕΙ ενόψει της έναρξης των μαθημάτων για το νέο ακαδημαϊκό έτος τον Οκτώβριο.

Λόγω των συνταξιοδοτήσεων τα ΑΕΙ/ΤΕΙ έχουν χάσει μεγάλο αριθμό προσωπικού την τελευταία πενταετία και βασίζονται στις προσλήψεις συμβασιούχων. Μάλιστα, σε σύνολο 440 Τμημάτων ΑΕΙ/ΤΕΙ, πέντε δεν έχουν ούτε έναν μόνιμο διδάσκοντα και άλλα 44 έχουν μονοψήφιο αριθμό διδασκόντων! «Εάν δεν γίνουν άμεσα προσλήψεις συμβασιούχων, σε κάποια τμήματα κατά το χειμερινό εξάμηνο θα διδαχθούν τα μισά μαθήματα» ανέφερε στην «Κ» ο Ευάγγελος Καπετανάκης, πρόεδρος του ΤΕΙ Κρήτης. Ωστόσο, οι προσλήψεις συμβασιούχων θα καθυστερήσουν λόγω εκλογών και των διαδικασιών συγκρότησης νέας κυβέρνησης και θα είναι μειωμένες συγκριτικά με το 2014.

Ειδικότερα, η υποχρηματοδότηση βάζει έντονα το στίγμα της στη λειτουργία των ΑΕΙ/ΤΕΙ. Ενδεικτικά, το 2008 τα πανεπιστήμια χρηματοδοτήθηκαν με 298 εκατ. ευρώ, για το 2015 έχουν προϋπολογισθεί 112 εκατ. ευρώ (μείωση 62,5%), ενώ για το 2016 έχει εξαγγελθεί νέα μείωση 10%.

Προ ημερών τα ΑΕΙ/ΤΕΙ άρχισαν να λαμβάνουν κονδύλια από τον προϋπολογισμό, τα οποία ωστόσο δεν αρκούν να κλείσουν τις εκκρεμότητες, καθώς τους πρώτους οκτώ μήνες του 2015 πήραν μόλις τα 2 από τα 112 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις συσσωρεύτηκαν. «Χρωστάμε σε ΔΕΗ και πιστωτές περί το 1,2 εκατ. ευρώ» τόνισε στην «Κ» πρύτανης περιφερειακού ΑΕΙ.

Τα ιδρύματα θα ξεκινήσουν από ιδιαίτερα δυσχερή θέση την ακαδημαϊκή χρονιά, καθώς δεν έχουν πλέον την ευχέρεια νακάνουν τα ίδια προσλήψεις συμβασιούχων για να διδάξουν μαθήματα. «Φέτος δεν διαθέτουμε ταμειακό υπόλοιπο γιατί τα πλεονάσματα των προηγούμενων ετών είναι πλέον μηδενικά» ανέφερε στην «Κ» πρόεδρος περιφερειακού ΤΕΙ. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τα πανεπιστήμια ζητούν από το υπ. Παιδείας πιστώσεις για 200 συμβασιούχους, ενώ τα ΤΕΙ για 860.

Το πρόβλημα, λόγω της έλλειψης πιστώσεων για προσλήψεις συμβασιούχων, επιβαρύνεται από τις συνταξιοδοτήσεις. Ενδεικτικά, κατά 25%, κατά μέσο όρο, έχει μειωθεί το προσωπικό των μεγάλων ΑΕΙ της χώρας την τελευταία πενταετία. Το έλλειμμα δεν είναι μόνο ποσοτικό αλλά και ποιοτικό, αφού εάν μία κενή θέση πανεπιστημιακού δεν πληρωθεί, χάνεται ηειδικότητα του διδάσκοντος που αποχωρεί. «Οι λύσεις που θα βρούμε βασίζονται στον πατριωτισμό των καθηγητών μας» παρατηρεί, μιλώντας στην «Κ», ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γιώργιος Πετράκος, στο ίδρυμα του οποίου το τμήμα Πληροφορικής δεν έχει ούτε έναν μόνιμο διδάσκοντα. Μάλιστα, σε κάποια ΑΕΙ επιστρατεύονται και συνταξιούχοι για να διδάξουν προπτυχιακά μαθήματα.

Παράλληλα, αρχές Οκτωβρίου θα φθάσουν οι πρώτοι αναπληρωτές στα σχολεία, σε μία σχολική χρονιά με τη χειρότερη εκκίνηση μεταπολιτευτικά. Ο αριθμός των κενών σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση ξεπερνά τις 21.000, με τα περισσότερα –περίπου 14.500– στην πρωτοβάθμια. Ενδεικτικά, 272 νηπιαγωγεία και δημοτικά δεν είχαν εκπαιδευτικούς την πρώτη εβδομάδα του έτους και λειτούργησαν με «δανεικούς» από άλλα σχολεία.

Έτσι οι πρώτοι αναπληρωτές θα κατευθυνθούν σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές, όπου δεν λειτούργησαν σχολεία. Σε αυτές τις περιοχές κάθε χρόνο οι ανάγκες καλύπτονται από αναπληρωτές. Δηλαδή τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι, όπως λέει στην «Κ» ο αιρετός στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο του υπ. Παιδείας, Βασίλης Παληγιάννης, «μέσα σε αντιξοότητες καλούνται να αποδείξουν ότι το κράτος ενδιαφέρεται και για αυτά τα παιδιά».