Την ημέρα που η ΠΓΔΜ σφράγισε τα ελληνοσκοπιανά σύνορα με χαμηλό συρματόπλεγμα και παρέταξε οπλισμένους αστυνομικούς, συνοριοφύλακες και στρατιώτες στην οριογραμμή για να εμποδίσει τη ροή χιλιάδων προσφύγων στα εδάφη της, 200 μέτρα πιο μακριά μια ολιγομελής ομάδα Ελλήνων αστυνομικών παρακολουθούσε αμήχανα την κλιμάκωση της έντασης.

Μαζί με ένα ασθενοφόρο και ένα όχημα της Πυροσβεστικής, που βρισκόταν εκεί σε περίπτωση που ξεσπούσε φωτιά στα χωράφια ολόγυρα, ήταν οι μοναδικοί «εκπρόσωποι» του επίσημου ελληνικού κράτους στην περιοχή.

«Το κράτος έπρεπε να στείλει γιατρούς, να πάρει πρωτοβουλίες, να μη στηρίζεται μόνο σε εθελοντές και οργανώσεις. Ημασταν στο έλεος της κυβερνητικής απουσίας», λέει στην «Κ» αστυνομικός. «Μας ρωτούσαν οι πρόσφυγες τι να κάνουν και τους συμβουλεύαμε να πουν στους συγγενείς τους να μην έρθουν μέχρι να επιτραπεί από τους Σκοπιανούς η διέλευση».

Περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά μια άλλη ομάδα αστυνομικών είχε εντολή την ίδια ημέρα να σταματάει τα μισθωμένα λεωφορεία που κατέφθαναν από τη Θεσσαλονίκη αλλά και την Αθήνα για να «τροφοδοτήσουν» την οριογραμμή με περισσότερους πρόσφυγες. «Τα καθυστερήσαμε για δύο ώρες. Ηταν όμως αδύνατο να ελεγχθούν όλα», λέει άλλος αστυνομικός που βρισκόταν εκεί.
Αστυνομικοί που υπηρετούν σε τμήματα του Κιλκίς, του Πολυκάστρου και της Ειδομένης και περιπολούν τακτικά στην οριογραμμή μίλησαν με τον όρο της ανωνυμίας στην «Κ» για τις αντιφατικές εντολές που δέχονται κατά καιρούς, την έλλειψη οργανωμένου σχεδίου και την αδυναμία διαχείρισης της ανθρωπιστικής κρίσης που ξεδιπλώνεται μπροστά τους. «Βλέπουμε τον πόνο αυτών των ανθρώπων και είμαστε στη μέση της ανυπαρξίας των κυβερνητικών επιλογών και των ανθρωπιστικών προβλημάτων. Καλούμαστε να λειτουργούμε σαν διπλωμάτες», λέει ένας εξ αυτών.

Ελεύθερη διέλευση

Εδώ και περίπου δύο μήνες, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η άτυπη προφορική εντολή που έχει δοθεί σε Ελληνες αστυνομικούς της οριογραμμής είναι να μην αποτρέπουν την έξοδο των προσφύγων και να συλλαμβάνουν τους διακινητές. Αυτό δεν ίσχυε παλιότερα. Στις πεδιάδες με τα καλαμπόκια και τα ηλιοτρόπια οι πρώτες οργανωμένες παράνομες διελεύσεις από την Ελλάδα προς την ΠΓΔΜ ξεκίνησαν τουλάχιστον πριν από δύο χρόνια. Τότε, το δρομολόγιο ακολουθούσαν κυρίως Πακιστανοί και Μπανγκλαντεσιανοί οικονομικοί μετανάστες που δούλευαν επί χρόνια στην Ελλάδα αδήλωτοι ή είχε λήξει η άδεια διαμονής τους.

Εκείνη την περίοδο οι περισσότεροι Σύροι που έφταναν στην Ελλάδα επέλεγαν ως λύση την αεροπορική μετάβαση στη Δυτική Ευρώπη με πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα. Ενδεικτικά οι κατασχέσεις πλαστών διαβατηρίων και ταυτοτήτων από τη Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής τετραπλασιάστηκαν το 2013 σε σχέση με το 2012.

Έκτοτε η πιο αυστηρή αστυνόμευση στα αεροδρόμια και το τετραπλάσιο κόστος αυτού του ταξιδιού έναντι του χερσαίου περάσματος έστρεψε περισσότερους Σύρους προς την Ειδομένη. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, κατά διαστήματα η ροή εξόδου ξεπερνά τους 1.000 ανθρώπους την ημέρα. Η αύξηση αποδίδεται και στην παραχώρηση 72ωρης βίζας ελεύθερης διέλευσης από την ΠΓΔΜ, αλλά και στην είδηση για ανέγερση φράχτη στην Ουγγαρία καθώς πολλοί πρόσφυγες προσπαθούν να προλάβουν το κλείσιμο των συνόρων.

«Εφαρμόζοντας πλήρως τον νόμο περί αλλοδαπών τυπικά όταν βλέπουμε κάποιον να επιχειρεί παράνομη έξοδο πρέπει να τον συλλάβουμε και να τον οδηγήσουμε στην ενδοχώρα», λέει στην «Κ» αστυνομικός στην Ειδομένη. Από τον Ιανουάριο του 2008 ισχύει η συμφωνία επανεισδοχής μεταξύ ΠΓΔΜ και Ε.Ε. Σύμφωνα όμως με έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες «οι βίαιες εξωθήσεις προκρίνονται ως λύση από την ΠΓΔΜ» αντί της διαδικασίας επανεισδοχής. Από το 2011 μέχρι και το 2014 παρελήφθησαν επίσημα από τις ελληνικές αρχές μόλις 102 μετανάστες και άλλοι 61 το πρώτο πεντάμηνο του 2015.

Η αποτροπή εξόδου από τους Ελληνες αστυνομικούς δεν ήταν πάντα εφικτή λόγω της υποστελέχωσης των υπηρεσιών τους. Το Α.Τ. Ειδομένης είχε ένα περιπολικό στη διάθεσή του για να καλύπτει την οριογραμμή.

«Όταν οι αριθμοί ήταν ελεγχόμενοι, τους εντοπίζαμε στον κάμπο, τους συγκεντρώναμε και καλούσαμε λεωφορεία ή τους επιβιβάζαμε στο τρένο για να μεταφερθούν στη Θεσσαλονίκη», λέει αστυνομικός. Πρόσφυγες και μετανάστες πλήρωναν εισιτήριο για να γυρίσουν πίσω. Σε κάποιες περιπτώσεις, σύμφωνα με μαρτυρίες αστυνομικών, οι πρόσφυγες προσπαθούσαν να διαφύγουν από τα παράθυρα πριν ξεκινήσει η αμαξοστοιχία.

 

Όσο πιο δημοφιλές γίνεται το πέρασμα της Ειδομένης τόσο αλλάζουν και οι συνήθειες στη μετακίνηση των προσφύγων. Όλο και πιο συχνά μεγάλες ομάδες Σύρων επιχειρούν μόνες τους το πέρασμα στην ΠΓΔΜ χωρίς διακινητές και οδηγούς. Προσανατολίζονται από τα GPS των κινητών τους τηλεφώνων και έπειτα ποστάρουν τις συντεταγμένες σε γκρουπ στο Facebook για να ακολουθήσουν την ίδια δίοδο άλλοι ομοεθνείς τους..

 

 

πηγή:kathimerini.gr