Το απόγευμα της Κυριακής 20 Ιουνίου στις 19:00 στην Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης «Πρώτη Σημαία», που διοργάνωσε ο Δήμος Σκιάθου, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Η έκθεση είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα της κυβέρνησης για τον εορτασμό από τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, και φέρει την αιγίδα της Επιτροπής Ελλάδα 2021.

Στα εγκαίνια της έκθεσης παρέστησαν και απηύθυναν χαιρετισμό ο μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων, Χρυσόστομος, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, εκπροσωπώντας την Κυβέρνηση, ο περιφερειάρχης  Θεσσαλίας, Κωνσταντίνος Αγοραστός, η πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη.

Τους προσκεκλημένους καλωσόρισε ο δήμαρχος Σκιάθου Θοδωρής Τζούμας, ο οποίος και ανέγνωσε τον χαιρετισμό της ΑΕ προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαρόπουλου.

Ακολούθησε παρουσίαση της έκθεσης από την Ίριδα Κρητικού, καθώς και προβολή της ταινίας «Η Πρώτη Σημαία», διάρκειας 10 λεπτών.

Τα εγκαίνια της έκθεσης έγιναν παρουσία της υφυπουργού Παιδείας, Ζέτας Μακρή, των Βουλευτών Μαγνησίας και του δημάρχου Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνου Ζέρβα.

Την εκδήλωση άνοιξε με το καλωσόρισμα ο δήμαρχος Σκιάθου, ο οποίος ανέφερε, “Θα ήθελα να μου επιτρέψετε να ξεχωρίσω ανάμεσα από τους προσκεκλημένους μας την Υπουργό Πολιτισμού. Μετά από 36 χρόνια υποδεχόμαστε στη Σκιάθο υπουργό Πολιτισμού, το 1985 υποδεχθήκαμε την Μελίνα και σήμερα την Λινά Μενδώνη. Μαζί με την υπουργό και τον περιφερειάρχη θα αναδείξουμε όλα τα τοπόσημα της Σκιάθου. Ο Πολιτισμός είναι αναπτυξιακό εργαλείο και με τον Περιφερειάρχη που έχει αναμορφώσει όλη τη Θεσσαλία θα προχωρήσουμε μπροστά.

Η παρουσία σας σήμερα εδώ υπουργέ σηματοδοτεί μια σπουδαία μέρα για τη Σκιάθο. Ο Δήμος Σκιάθου τιμά την Επέτειο από τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821 με τη διοργάνωση της έκθεσης “Η Πρώτη Σημαία”.

Η Επέτειος αυτή έχει για όλη τη χώρα μας ξεχωριστή σημασία, για τη Σκιάθο όμως είναι καύχημα πως εδώ σχεδιάστηκε και υψώθηκε η Πρώτη Σημαία της Επανάστασης.Από το εμβληματικό Μοναστήρι της Σκιάθου αφιερωμένο στη χαρμόσυνη αναγγελία για τη Χριστιανοσύνη, στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, διαδόθηκε η είδηση για την ύψωση της Πρώτης Σημαίας με “Σημάδι μέγα φλάμπουρο, Σταυρόν τον του Κυρίου”.Αυτός ο ιερός τόπος φιλοξενεί αυτή την έκθεση που έχει σημείο αναφοράς και έμπνευσης το Σύμβολο, το ιερό αυτό Σύμβολο που στη θωριά του παίρνουμε δύναμη για τον αέναο αγώνα της ζωής με αξίες. Είναι αυτές οι αξίες που δίνουν νόημα στην ύπαρξη μας, η ελευθερία, η δικαιοσύνη ο αγώνας ο έντιμος. Σήμερα περισσότερο από ποτέ στη σύγχρονη ιστορία μας, έχουμε ανάγκη να πορευτούμε με οδηγό αυτές τις αξίες, και αν η έκθεση αυτή μας το θυμίζει τότε εκπλήρωσε το στόχο της, γιατί ο αγώνας των προγόνων μας δεν έχει ανάγκη από “μνημόσυνο” ο αγώνας τους έχει ανάγκη από δικαίωση, και η δικαίωση έρχεται από την πορεία των απογόνων τους.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά, για την τιμητική συνεργασία, την διακεκριμένη ιστορικό τέχνης Ίρις Κρητικού η οποία επιμελήθηκε την έκθεση. Θα ήθελα ακόμη να ευχαριστήσω θερμά την Επιτροπή Ελλάδα 2021, που ενέταξε την έκθεση στο επίσημο πρόγραμμα των εορτασμών της Ελληνικής Κυβέρνησης, για τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821.Θερμά ευχαριστώ τον Πανοσιολογιώτατο Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Αρχιμανδρίτη Ιωσήφ Κατσούρα, για την άδεια της φιλοξενίας της έκθεσης, τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κωνσταντίνο Αγοραστό και την αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας και Βόρειων Σποράδων Δωροθέα Κολυνδρίνη για την υποστήριξη στη διοργάνωση της έκθεσης. το ξενοδοχείο Skiathos Palace για τη φιλεξενία των προσκεκλημέων μας, όπως και τις εθελόντριες Χαρά Πασχάλη και Παναγιώτα Φιλαρέτου, για την πολύτιμη βοήθεια. Η έκθεση αφιερώνεται σ' εκείνους που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για μια σημαία!”

Στον χαιρειτισμό της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, που ανέγνωσε ο Δήμαρχος, ανέφερε , “Χαιρετίζω με συγκίνηση την πρωτοβουλία σας να τιμήσετε το γενέθλιον της σημαίας μας, του ιερότερου συμβόλου του έθνους, κινητοποιώντας τη δημιουργικότητα των σύγχρονων εικαστικών μας. Επιλέγοντας ως τόπο παρουσίασης της έκθεσης την Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Σκιάθο, όπου και συνελήφθη η ιδέα και υλοποιήθηκε η κατασκευή της πρώτης γαλανόλευκης της Επανάστασης, μετέχετε στο οραματικό τόλμημα των προγόνων μας και διασώζετε την ουσία του πολύτιμου ιστορικού συμβάντος που συντελέστηκε εδώ. Και η ουσία αυτή δεν είναι άλλη από τη μεγαλειώδη ταπεινότητα του χειροποίητου που αποκρυσταλλώθηκε στο απέριττο κυανό υφαντό με τον λευκό σταυρό εκείνης της πρώτης ελληνικής σημαίας. Σχεδιασμένη από τον αρχηγό των κλεφτών της Θεσσαλίας Νικοτσάρα και τον καπετάνιο Γιάννη Σταθά σε συνεργασία με τον Όσιο Ηγούμενο Νήφωνα, η πρώτη γαλανόλευκη δεν έγινε με ακριβά υλικά, σε οργανωμένα εργαστήρια. Η απλότητά της ήταν ευθέως ανάλογη προς τον μόχθο των ανωνύμων που την ύφαναν στον αργαλειό τους και το συμβολικό της βάρος ανεκτίμητο, αφού συμπύκνωσε στις πτυχές της τις ελπίδες του λαού μας για ελευθερία και ανεξαρτησία. Θέλω να συγχαρώ τους εμπνευστές της εικαστικής αυτής εγκατάστασης, την επιμελήτριά της, ιστορικό τέχνης Ίριδα Κρητικού, και κυρίως τους καλλιτέχνες που συμμετέχουν. To χέρι τους θυμάται τη χαρά της χειροτεχνίας και το πνεύμα τους τιμά την τόλμη και την επινοητικότητα των προγόνων μας, που γνώριζαν να μετατρέπουν απλά μέσα και ευτελή υλικά σε φορείς υψηλών νοημάτων.

Ο μητροπολίτης στο χαιρετισμό του τόνισε τη σπουδαία συμβολή της Ιεράς Μονής Ευαγγελισμού Σκιάθου στα προεπαναστατικά χρόνια.

Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός στο χαιρετισμό του ανέφερε “Γύρω από την πρώτη ελληνική σημαία του 1807 που σχεδιάστηκε, υφάνθηκε και υψώθηκε στην Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Σκιάθο, 40 νέοι Έλληνες εικαστικοί καλλιτέχνες υφαίνουν τη δική τους εκδοχή της σημαίας. Και με τις δημιουργίες τους επανανοηματοδοτούν το ιερότερο σύμβολο του Έθνους, που περικλείει στις πτυχές της τους αγώνες, τις θυσίες και τις μαρτυρίες της ελληνικής ψυχής, εκφράζει την εθνική μας ενότητα, τη θρησκευτική μας πίστη και ενσαρκώνει τα οράματα του λαού μας για ελευθερία, δημοκρατία και εθνική αναδημιουργία. Η Ελληνική Επανάσταση της δεκαετίας του 1820, ήταν το πρώτο επιτυχημένο εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στον Παλαιό Κόσμο της Ευρώπης. Οι Έλληνες δεν εφηύραν το έθνος-κράτος, αλλά ήταν οι πρώτοι που το έκαναν πράξη στην Ευρώπη. Φέτος, γιορτάζοντας τα 200 χρόνια της εθνικής παλιγγενεσίας, το παρελθόν και το παρόν συναντώνται και συνομιλούν δημιουργικά, φωτίζουν την ανάγκη να σκύψουμε στην εθνική μας ψυχή και ενδυναμώνουν την εθνική μας αυτογνωσία. Η ιστορική μνήμη σώζει και μας οδηγεί με ασφαλή βήματα στο μέλλον. Για να πάμε την Ελλάδα πιο μπροστά, πιο ψηλά. Για να επιστρέψει η κοινωνία στη φυσική της ισορροπία. Η ενέργεια, η πίστη, η αφοσίωση που φέρνουμε σε αυτή την προσπάθεια ας φωτίσει την πατρίδα μας και όλους όσοι την υπηρετούν. Με ήσυχη συνείδηση ως μόνη σίγουρη ανταμοιβή, με την ιστορία τελικό κριτή των πράξεών μας ας προχωρήσουμε και ας δουλέψουμε για την Ελλάδα που αγαπάμε ζητώντας την ευλογία της Παναγίας, αλλά γνωρίζοντας ότι εδώ στη γη το έργο της Παναγίας είναι στην πράξη το δικό μας, ανθρώπινο έργο»

Στον χαιρετισμό της η υπουργός μεταξύ άλλων ανέφερε: «Το επετειακό έτος 2021 συνιστά, πράγματι, ένα εξαιρετικά σημαντικό ορόσημο για τον Ελληνισμό, ο οποίος 200 χρόνια μετά την έναρξη του σκληρού και επώδυνου αγώνα, που οδήγησε στην απελευθέρωση και στην αυτοδιάθεση του Έθνους μετά από μακραίωνο ζυγό, υπερηφανεύεται και δικαίως, ότι έχει δημιουργήσει ένα κράτος, το οποίο παρά τις όποιες αδυναμίες του, συγκαταλέγεται αναμφίβολα ανάμεσα στα πλέον δημοκρατικά, σύγχρονα και ευημερούντα. Ένα κράτος που είναι σε θέση να αντεπεξέρχεται επιτυχώς σε κάθε είδους πρόκληση. Η Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε την κορύφωση της μακροχρόνιας διεργασίας αφύπνισης, αναμόρφωσης και δυναμικής ανάδυσης της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων, η οποία είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα και επρόκειτο να συνεχιστεί και μετά τη δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους μέσα από μια διαδικασία διαρκούς εξέλιξης και μετασχηματισμού. Μια διαδικασία διαμόρφωσης και διατήρησης κοινής ταυτότητας στο παρόν, που στηρίζεται στη συλλογική μνήμη και την ερμηνεία του παρελθόντος και κυρίως προβάλλεται στις προσδοκίες του μέλλοντος, και στην οποία ο ρόλος των συμβόλων είναι πάντοτε επίκαιρος και καταλυτικός.Σε αυτό το πλαίσιο, ιστορικά πρόσωπα, τόποι, αντικείμενα, εικόνες, παραστάσεις και κάθε λογής υλικοί και άυλοι φορείς της μνήμης του 1821, εξακολουθούν στο πέρασμα του χρόνου να λειτουργούν ως σύμβολα, που διεγείρουν την ατομική και συλλογική μας σκέψη, βούληση και συμπεριφορά. Ανακινούν τους ιστορικούς και πολιτισμικούς μας συνειρμούς, και ανατροφοδοτούν διαρκώς με ερεθίσματα, ιδέες, συναισθήματα και έμπνευση τα έργα της τέχνης και του λόγου. Ανάμεσα στα σύμβολα αυτά, εκείνο που χωρίς καμιά αμφιβολία αποτυπώνει και εκφράζει με εξαιρετικά ισχυρό και εύγλωττο τρόπο τη συλλογική μας ταυτότητα και συνείδηση,  είναι η ελληνική σημαία. Και μάλιστα η πρώτη σημαία, η πρωταρχική και πρωτότυπη σημαία που σχεδιάστηκε, υφάνθηκε και υψώθηκε εδώ, σ‘ αυτό το μοναστήρι, το 1807, κατά την περίοδο της μεγάλης ζύμωσης, της προετοιμασίας και της ένοπλης δράσης που προηγήθηκε του επίσημου εναύσματος της Επανάστασης, από τους πρόδρομους αγωνιστές Νικοτσάρα και Γιάννη Σταθά, και συμπαραστάτη τον πρώτο Ηγούμενο της Μονής, τον Νήφωνα, και παρουσία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Μια σημαία, που με τον αυτοσχέδιο λευκό σταυρό σε γαλανό βάθος, αυθόρμητα και με πληθωρική αισθητική και συγκινησιακή αμεσότητα, εξέφραζε γνήσια και πηγαία τη λιτή και καθαρή αρμονία του ουρανού και της θάλασσας, των κυρίαρχων στοιχείων του ελληνικού τοπίου, αλλά και της ελληνικής ψυχής. Τα ίδια αυτά αναλλοίωτα, δυναμικά, ζωογόνα και πάντοτε μεστά νοημάτων και συμβολισμών στοιχεία, αποτελούν την πηγή έμπνευσης και το σημείο αναφοράς της σημαντικής αυτής έκθεσης με αντικείμενο την ελληνική σημαία, που δικαιωματικά -θα έλεγα– φιλοξενείται στον ιστορικό και εμβληματικό χώρο της Μονής του Ευαγγελισμού και σήμερα την αποδίδουμε στο κοινό.Σαράντα σύγχρονοι εικαστικοί καλλιτέχνες, πολλοί από αυτούς γνωστοί, άλλοι νεότεροι, αντλούν έμπνευση από το εθνικό σύμβολο, αλλά και από το γενεσιουργό του συμβόλου ιστορικό γεγονός, που συντελέστηκε εδώ και δημιούργησαν –ακολουθώντας ποικίλες και διακριτές τεχνοτροπικές επιλογές και εκφραστικά μέσα– μια σειρά έργων, που αντανακλούν τις δικές τους πρωτότυπες και εξαιρετικά ιδιαίτερες και ενδιαφέρουσες προσωπικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις. Η έκθεση, σε επιμέλεια της Ίριδος Κρητικού, μέσα από το έργο περισσότερων από 40 εικαστικών καλλιτεχνών, ερευνά διαφορετικές αναγνώσεις της ελληνικής σημαίας, στον χώρο όπου δημιουργήθηκε η πρώτη ελληνική σημαία.”

Η πρόεδρος της  Επιτροπής Ελλάδα 2021 ανέφερε στο χαιρετισμό της: «Το ιστορικό γεγονός, με έντονο συμβολικό χαρακτήρα, που έλαβε χώρα στην Ίερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ενέπνευσε σαράντα καταξιωμένους και ανερχόμενους καλλιτέχνες, αλλά και τα παραδοσιακά εργαστήρια του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου, να καταθέσουν δημιουργίες-παρακαταθήκες της ιστορικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Να αναστοχαστούν πάνω σε ένα σύμβολο ταυτότητας της ελληνικής ιστορίας και να το παραδώσουν, μέσα από τη δημιουργική τους σύλληψη, στην κρίση των παροντικών και μελλοντικών γενεών» ανάφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής, στον χαιρετισμό της, για να προσθέσει: «Γιατί αυτό ακριβώς προσφέρει η ευεργετική ώσμωση της Ιστορίας με την Τέχνη: διαχρονικές δημιουργίες που αποδίδουν νέες «αναγνώσεις» για τα ιστορικά συμβάντα».

Η έκθεση θα είναι ανοιχτή μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2021.