ΕΙΡΗΝΗ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ

Τη δέσμευση να εξοφλήσει μέρος του δανείου του ΔΝΤ, ύψους 2,7 δισ. ευρώ, με κονδύλια από τις πρόσφατες εκδόσεις ελληνικών ομολόγων και όχι από το «μαξιλάρι» ασφαλείας, ανέλαβε, σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση, προκειμένου να αποφύγει πιθανές αντιδράσεις από κράτη-μέλη και να κυλήσει γρήγορα και ομαλά η διαδικασία έγκρισης της προεξόφλησης, όπως και έγινε.

Η επιλογή αυτή, για μη χρήση του «μαξιλαριού», αποτυπώθηκε και στην εισήγηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) στα εθνικά Κοινοβούλια, των οποίων απαιτείτο η έγκριση, όπως π.χ. το γερμανικό. Ετσι, δεν διατυπώθηκαν αντιρρήσεις. Tα διοικητικά συμβούλια των efsf/ESM ενέκριναν τη Δευτέρα την προεξόφληση αυτή του δανείου του ΔΝΤ, ενώ ολοκληρώθηκαν και οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες έγκρισης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το υπολογιζόμενο από τον ESM όφελος από την προεξόφληση περιορίζεται στα 33 εκατ. ευρώ, καθώς η σύγκριση του επιτοκίου του ΔΝΤ γίνεται με το επιτόκιο των πρόσφατων εκδόσεων του Δημοσίου. Αν η σύγκριση γινόταν με το μέσο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους (εφόσον θα χρησιμοποιείτο το μαξιλάρι) το όφελος θα ήταν διπλάσιο, κοντά στα 70 εκατ. ευρώ, αναφέρουν πηγές της αγοράς ομολόγων.

Πάντως, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι στην πραγματικότητα η διαφορά είναι θεωρητική. Ολα τα ποσά, τόσο το «μαξιλάρι» όσο και αυτά των εκδόσεων του ελληνικού Δημοσίου, ή των πρωτογενών πλεονασμάτων, αποτελούν τα διαθέσιμα του ελληνικού Δημοσίου, που ανέρχονται συνολικά σε 34 δισ. ευρώ. Το «μαξιλάρι» είναι ένας ειδικός λογαριασμός, 15,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 9 δισ. ευρώ είναι του ΕSM και τα υπόλοιπα από εκδόσεις. Επιπλέον, το ελληνικό Δημόσιο έχει και άλλα περίπου 19 δισ. ευρώ αποθέματα στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Σημειώνεται, πάντως, ότι η αρχική κατανόηση Ελλάδας και θεσμών ήταν να χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο, αρχής γενομένης από φέτος, 2 δισ. ευρώ από το μαξιλάρι ασφαλείας. Με την τακτική που ακολουθήθηκε για το ΔΝΤ, τα 2 δισ. φέτος δεν ξοδεύτηκαν. Την επιστολή του ESM με την οποία θα δίνεται και επισήμως πράσινο φως για την πρόωρη αποπληρωμή μέρους του δανείου του ΔΝΤ, περιμένει τώρα, από μέρα σε μέρα, το υπουργείο Οικονομικών, για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, της υποβολής αιτήματος στο ΔΝΤ.

Το αίτημα στο ΔΝΤ αναμένεται να γίνει γρήγορα δεκτό, καθώς ήδη έχει υπάρξει και από την πλευρά του Ταμείου θετική ανταπόκριση. Υπολογίζεται ότι το δάνειο, 2,7 δισ. θα πληρωθεί έως το τέλος Νοεμβρίου, ίσως και νωρίτερα. Για την ελληνική πλευρά, η σημαντικότερη θετική συνέπεια είναι η μείωση του χρέους κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έως το 2060, όπως έχει υπολογιστεί από τον ESM.

Σχολιάζοντας την απόφαση του ESM o επικεφαλής του Κλάους Ρέγκλινγκ δήλωσε ότι «θα είναι επωφελής τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τον ESM. Θα οδηγήσει σε εξοικονομήσεις, καθώς η Ελλάδα μπορεί τώρα να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες στην αγορά σε χαμηλότερο κόστος σε σύγκριση με τη δόση που θα εξοφλήσει στο ΔΝΤ. Αυτό θα βελτιώσει τη βιωσιμότητα χρέους της Ελλάδας και θα εισπραχθεί θετικά από τις χρηματοοικονομικές αγορές». Με την απόφασή του ο ESM επιτρέπει στην Ελλάδα να ξεπληρώσει μέρος του δανείου του ΔΝΤ, χωρίς να απαιτεί αντίστοιχη προεξόφληση μέρους του δικού του δανείου (waiver). Το τελευταίο θα ήταν αδύνατον, καθώς η Ελλάδα θα έπρεπε τότε να πληρώσει στον ESM 52,2 δισ. ευρώ.