Η κάνναβη είναι η ουσία έναρξης χρήσης (94%) στα 15,2 έτη, ενώ η κύρια ουσία κατάχρησης αρχίζει στα 19 με ηρωίνη (50%), κάνναβη 36%, Βουπρενορφίνη 7%. Αυτό επισημάνθηκε στη σημερινή συνέντευξη τύπου του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ, με αφορμή την Παγκόσμια μέρα κατά των Ναρκωτικών.

Τη συνέντευξη έδωσαν ο υπεύθυνος Προγράμματος Γιάννης Μίλτος,ο υπεύθυνος Εκπαίδευσης και Έρευνας Ξενοφώντας Σελπεσάκης, η υπεύθυνη Δικτύου Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέμβασης Κλαίρη Κουτρουλή και η Προϊσταμένη Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων του Δικαστηρίου Ανηλίκων Βόλου Σταυρούλα Κορώνα.

Ο κ. Μίλτος έδωσε στοιχεία απολογισμού έργου του ΚΕΘΕΑ σε όλη τη χώρα τονίζοντας ότι το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων είναι ένα δίκτυο υπηρεσιών με πάνω από 100 Μονάδες σε 23 πόλεις της Ελλάδας και σε πείσμα των καιρών συνεχίζει το έργο του με διαφάνεια και λογοδοσία απέναντι στην ελληνική κοινωνία, χωρίς να δημιουργεί ληξιπρόθεσμες οφειλές, χωρίς να μειώνει το εύρος και την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει.

Όπως εξήγησε, το 2014 προσέφερε συνολικά 8.000 θέσεις θεραπείας σε χρήστες ουσιών που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια, υποστήριξε περισσότερα από 6.500 μέλη οικογενειών, ενώ 2.000 έλαβαν υπηρεσίες συμβουλευτικής και απεξάρτησης μέσα σε 18 σωφρονιστικά καταστήματα.

Παράλληλα περισσότερα από 5.500 άτομα (μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί) συμμετείχαν στα προγράμματα πρόληψης του ΚΕΘΕΑ στις τοπικές κοινωνίες και τα σχολεία, ενώ σημαντικό έργο παρουσίασαν τα προγράμματα άμεσης πρόσβασης στο δρόμο, τα Πολυδύναμα Ψυχοδιαγνωστικά Κέντρα διπλής Διάγνωσης σε 7 πόλεις και οι υπηρεσίες για τις νόμιμες εξαρτήσεις (αλκοόλ, τυχερά παιχνίδια).

Ταυτόχρονα το ΚΕΘΕΑ συνεχίζει να πρωτοστατεί και σε τομείς όπως η εκπαίδευση επαγγελματιών, η έρευνα και η ενημέρωση της κοινής γνώμης.

Να σημειωθεί ότι η συνεχιζόμενη μείωση της κρατικής επιχορήγησης, η συνεχιζόμενη μείωση του προσωπικού του, η επαγγελματική εξουθένωση (η οποία οφείλεται και στην αύξηση της ζήτησης για θεραπεία που έχει δημιουργήσει η κρίση), είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Οργανισμός.

Για να ανταπεξέλθει συνεχίζει την πολιτική μείωσης δαπανών, την προσπάθεια αύξησης της αυτοχρηματοδότησης μέσα από τις παραγωγικές του μονάδες, τα προγράμματα ΕΕ και τις δωρεές. Ταυτόχρονα αναπτύσσει νέες υπηρεσίες για τους χρήστες στο δρόμο και τους ανθρώπους με διπλή διάγνωση, προσπαθώντας να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες που έχει δημιουργήσει η κρίση στον πληθυσμό των εξαρτημένων.

Όσον αφορά τα κοινωνιοδημογραφικά στοιχεία των ανθρώπων που προσέγγισαν τις υπηρεσίες του ΚΕΘΕΑ το 2014, φαίνεται ότι οι χρήστες βιώνουν εκτεταμένο κοινωνικό αποκλεισμό και έχουν έλλειψη βασικών πόρων, εφοδίων και αγαθών σε πολλά επίπεδα.

Στη συντριπτική τους πλειονότητα ήταν άνδρες (86,3%), ελληνικής υπηκοότητας (90,4%), με μέση ηλικία τα 30,2 έτη. Η διαδρομή τους στη χρήση άρχισε κατά μέσο όρο στα 16. Ένας στους 2 δεν έχει απολυτήριο λυκείου, 6 στους 10 είναι άνεργοι και 2 στους 10 έχουν περιστασιακή ή επισφαλή εργασία. Σε ποσοστό 17,6% είναι άστεγοι ή διαμένουν σε προσωρινή στέγη.

Τέσσερις (4) στους 10 αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, κυρίως ηπατίτιδα και ορθοπεδικά και 6 στους 10 έχουν νοσηλευτεί στο παρελθόν. Τα 3/4 αναφέρουν συλλήψεις, κατά μέσο όρο 5, ενώ το 1/4 όσων είχαν συλληφθεί φυλακίστηκαν.

Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΘΕΑ, αύξηση παρουσιάζει η χρήση κάνναβης ως κύριας ουσίας κατάχρησης. Αν και η επικρατέστερη κύρια ουσία κατάχρησης εξακολουθεί να είναι η ηρωίνη, σε ποσοστό 54,5%, τα ποσοστά αναφοράς της μειώνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Αντίθετα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, καταγράφεται αύξηση της επικράτησης της κάνναβης ως κύριας ουσίας κατάχρησης, από 20,5% το 2011 σε 32,1% το 2014, θέτοντας νέες προκλήσεις σε επίπεδο πρόληψης και θεραπείας.

Απολογισμός έργου του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ

Στη συνέχεια ο κ. Σελπεσάκης είπε ότι το Πρόγραμμα Έγκαιρης Παρέμβασης και Απεξάρτησης ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ γεννήθηκε το 2003 στο Βόλο σαν μια νέα πρόταση του ΚΕΘΕΑ προς τους Έφηβους και Ενήλικες χρήστες και τις οικογένειές τους.

Ο ίδιος εξήγησε ότι παρά τα προβλήματα στη λειτουργία του που είναι αντίστοιχα με όλο το ΚΕΘΕΑ, το ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ κατόρθωσε να συνεχίσει και να επεκτείνει το έργο του τη χρονιά που πέρασε με:

-Τις υπηρεσίες υποδοχής, συμβουλευτικής, θεραπείας, κοινωνικής επανένταξης και μεταθεραπευτικής παρακολούθησης ενηλίκων χρηστών, εξυπηρετώντας κατά μέσο όρο κάθε μήνα 150 άτομα, (μέλη στις διάφορες φάσεις του προγράμματος και τις οικογένειές τους).

Το προφίλ των ανθρώπων που προσέγγισαν το πρόγραμμα δείχνει ότι στην πλειοψηφία τους είναι άνδρες (80%), 27,2 χρονών, ελληνικής υπηκοότητας (97%), μένουν στο Βόλο και τα περίχωρα (87%) με γονείς (69%), με σταθερή απασχόληση μόλις 19 %, κυρίως με απολυτήριο Γυμνασίου και Λυκείου (83 %). Η ουσία έναρξης χρήσης είναι η κάνναβη (94%) στα 15,2 έτη, ενώ η κύρια ουσία κατάχρησης αρχίζει στα 19 με ηρωίνη (50%), κάνναβη 36%, Βουπρενορφίνη 7%. Το 27% έχει Ηπατίτιδα C, ενώ τo 70,6 % έχει συλληφθεί τουλάχιστον μια φορά.

-Την ανάπτυξη Δικτύου Υπηρεσιών που περιλαμβάνει δράσεις δευτερογενούς πρόληψης και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα έγκαιρης παρέμβασης, εφήβων και νεαρών ενηλίκων και των οικογενειών τους με στόχο τη λειτουργική διαχείριση των δυσκολιών που μπορεί να οδηγήσουν τους νέους σε εξαρτητικές ή άλλες βλαπτικές για αυτούς συμπεριφορές.

Οι παρεμβάσεις γίνονται τόσο στο επίπεδο της οικογένειας και του ατόμου όσο και στο επίπεδο της σχολικής και ευρύτερης κοινότητας. Στο πρόγραμμα Έγκαιρης Παρέμβασης, από τον Οκτώβριο του 2014 έως και το Μάιο του 2015 υποστηρίχθηκαν κατά μέσο όρο ανά μήνα 23 άτομα (μέλη και γονείς), ενώ στις δράσεις πρόληψης το αντίστοιχο διάστημα συμμετείχαν 600 άτομα: μαθητές, φοιτητές, εκπαιδευτικοί, ειδικοί κ.ά.)

Ο κ. Σελπεσάκης είπε ακόμη ότι σημαντικότερα ορόσημα για το τελευταίο έτος ήταν:
-Η έναρξη της ανακατασκευής του Κτιρίου Κληροδοτήματος Στρεφτάρη, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, το οποίο έχει εκμισθωθεί από το ΚΕΘΕΑ για 30 έτη, για τη στέγαση των υπηρεσιών του Πολυδύναμου Συμβουλευτικού Κέντρου Νέας καθώς και τη λειτουργία ενός ξενώνα για άτομα εκτός Μαγνησίας

-Η ανάπτυξη συνεργασίας με το Συμβουλευτικό Σταθμό και τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας, που επέτρεψε την υλοποίηση δράσεων εκπαίδευσης καθηγητών Γυμνασίων και Λυκείων Μαγνησίας και Σποράδων και την παρέμβαση σε επίπεδο πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης σε γονείς και μαθητές των σχολικών κοινοτήτων της περιοχής.

-Η υπογραφή νέου Πρωτοκόλλου συνεργασίας μεταξύ του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ και της
Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων Βόλου για την πρόληψη , την έγκαιρη παρέμβαση και τη θεραπεία της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στο Νομό Μαγνησίας .

Πρωτόκολλο συνεργασίας ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ – Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων

Στη συνέχεια η υπεύθυνη Δικτύου Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέμβασης Κλαίρη Κουτρουλή αναφέρθηκε στο Πρωτόκολλο συνεργασίας ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ – Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων για την πρόληψη, την έγκαιρη παρέμβαση και τη θεραπεία της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στο Νομό Μαγνησίας

Όπως είπε, οι συχνές αποφάσεις του Δικαστηρίου Ανηλίκων Βόλου που υποβάλλουν ανήλικους παραβάτες σε αναμορφωτικά μέτρα αλλά και οι αυξημένες ανάγκες της τοπικής κοινωνίας για την υποστήριξη της πρόληψης , της έγκαιρης παρέμβασης και της θεραπείας από τις εξαρτήσεις οδήγησαν το ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ και την ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΒΟΛΟΥ το 2013 σε από κοινού πρωτοβουλία, μετά από την εμπεριστατωμένη μελέτη του προβλήματος, με την υπογραφή σχετικού Πρωτοκόλλου συνεργασίας διάρκειας δύο χρόνων.

Όπως εξήγησε, ο βασικός στόχος ήταν η εδραίωση της συνεργασίας, η αποσαφήνιση των ρόλων των δύο φορέων προς όφελος των εξυπηρετούμενων και επιτεύχθηκε πλήρως. Η τακτική επικοινωνία των δύο φορέων μέσω συγκεκριμένων και σταθερών προσώπων αναφοράς σε συμφωνημένα χρονικά διαστήματα εξασφάλισε τις απαραίτητες συνθήκες για μια σταθερή και συνεπή συνεργασία.

Να σημειωθεί ότι από την υπογραφή του 1ου πρωτοκόλλου συνεργασίας μεταξύ των δύο φορέων (Ιανουάριος 2013) έως και σήμερα, έλαβαν υπηρεσίες 79 άτομα. Αναλυτικά, 30 ενήλικοι νέοι καθώς και 18 γονείς και κηδεμόνες τους παραπέμφθηκαν και έλαβαν υπηρεσίες αξιολόγησης και συμβουλευτικής αντίστοιχες με τις ανάγκες και την ανταποκρισιμότητά τους.

Από την έναρξη της πιλοτικής λειτουργίας των Υπηρεσιών Έγκαιρης Παρέμβασης του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ μέχρι και σήμερα το δίκτυο παραπομπών συνεχίζει να αποδίδει: 20 νέοι παραβάτες από 16 έως 19 χρονών και 11 γονείς και κηδεμόνες τους ήρθαν σε επαφή με τους ανθρώπους του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ, δέχτηκαν πρώτες υπηρεσίες συμβουλευτικής και κινητοποίησης.

Η θετική αξιολόγηση και αποτίμηση της διετούς και πλέον συνεργασίας τους οδήγησε στην υπογραφή ενός νέου πρωτοκόλλου, το 2015, ήδη τυπικά και νόμιμα κατοχυρωμένου από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Οι βασικές αρχές που διέπουν την συγκεκριμένη συνεργασία είναι η δέσμευση στο απόρρητο των προσωπικών δεδομένων, η υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων για ίση μεταχείριση ανεξάρτητα από εθνικότητα και άλλη ιδιαίτερη ανάγκη της ομάδας στόχου καθώς και ο απόλυτος σεβασμός στην ελεύθερη βούληση και στο εθελούσιο της θεραπείας.

Στο νέο πρωτόκολλο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση, με το δεδομένο της διεύρυνσης των υπηρεσιών του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ, στον τομέα της Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέμβασης.

Η παραπομπή ανήλικων παραβατών οι οποίοι, αν και δεν έχουν εμφανείς εξαρτητικές συμπεριφορές ,ή παρουσιάζουν κάποιες σε πρωτόλειο στάδιο , ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Στόχος η διερεύνηση και η αξιολόγηση των περιπτώσεων καθώς και η δρομολόγηση αλλαγών που θα λειτουργήσουν σαν προληπτικοί παράγοντες για περαιτέρω εμπλοκή με την εξάρτηση.

Για να επιτευχθεί αυτό επιδιώκεται η κινητοποίηση και η διαμόρφωση μιας σταθερής στάσης της οικογένειας ή του όποιου σημαντικού άλλου προσώπου από το υποστηρικτικό δίκτυο του νέου απέναντι στην εξάρτηση, στην παρανομία και σε κάθε άλλη επικίνδυνη συμπεριφορά που δυνατόν να εκδηλώνεται στη ζωή του νέου. Η αρραγής συνεργασία τόσο με την Επιμελήτρια Ανηλίκων όσο και με τους ανθρώπους του ΚΕΘΕΑ ΠΙΛΟΤΟΣ είναι μονόδρομος προς την πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση στη συγκεκριμένη ομάδα υψηλού κινδύνου .

Η υλοποίηση κοινών δράσεων και πρωτοβουλιών με στόχο την ενημέρωση-ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα πρόληψης, θεραπείας και επανένταξης χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών.

Η υλοποίηση αρχικής και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης στελεχών σε θέματα πρόληψης, θεραπείας εξαρτήσεων και εκπαίδευσης εκπαιδευτών που θα υλοποιηθούν από τους δύο φορείς.

Κατακλείδα της εν λόγω συνεργασίας είναι η καταπολέμηση των προκαταλήψεων και του στιγματισμού και η αντιμετώπιση της παραβατικότητας στους εφήβους και στους νεαρούς ενήλικες, είτε αυτή σχετίζεται με κάποια εξαρτητική συμπεριφορά είτε όχι, ως ένας σοβαρός επιβαρυντικός παράγοντας στην ομαλή αποκατάσταση της λειτουργίας των νέων που αφορά όλους μας.

Τέλος, η Προϊσταμένη Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων του Δικαστηρίου Ανηλίκων Βόλου Σταυρούλα Κορώνα τόνισε ότι ο τρόπος συνεργασίας των δύο πλευρών αποφασίστηκε μετά από μεγάλη και πιεστική ανάγκη για στενή παρακολούθηση των παιδιών που έχουν εμπλακεί σε εξαρτησιογόνες ουσίες.

«Ανέκαθεν υπήρχαν παιδιά – χρήστες, αλλά πλέον θα μπορούμε να τα παρακολουθούμε στενά για να μην τα χάνουμε» είπε η κα Κορώνα.

Η ίδια χαρακτήρισε τη συνεργασία με το ΚΕΘΕΑ καλό εργαλείο, σημειώνοντας ότι τα παιδιά που το επισκέπτονται έχουν καλά αποτελέσματα, πρόσθεσε ότι η άρση προκατάληψης για το ΚΕΘΕΑ είναι ένα σημαντικό βήμα για την απεξάρτηση και κλείνοντας υπογράμμισε: « μας πανικοβάλει ιδιαίτερα το στοιχείο αύξησης χρήσης του χασίς στη Μαγνησία».