Την πρότασή του για ένα σύμφωνο φιλίας, το οποίο θα λειτουργεί ως ένα συνολικό κείμενο διευθέτησης των εκκρεμοτήτων που χωρίζουν την Ελλάδα και την ΠΓΔΜ, παρουσίασε χθες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στον ειδικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος, από την πλευρά του, μίλησε για «ώρα αποφάσεων».

Ο κ. Κοτζιάς δημοσιοποίησε την πρότασή του μόλις προχθές αργά το βράδυ (ΕΡΤ), λέγοντας ότι αυτή θα περιέχει τρία βασικά στοιχεία: Πρώτον, την εκκρεμότητα του ονόματος και όσα συνδέονται με αυτήν, δεύτερον, ένα ειδικό κεφάλαιο για τον αλυτρωτισμό και τρίτον, μια θετική ατζέντα για τη συνεργασία των δύο χωρών και την προώθηση της ΠΓΔΜ στην προσπάθεια να ενταχθεί σε διεθνείς οργανισμούς. Χθες, καταγράφηκε και η πρώτη αντίδραση από τα Σκόπια. Από το γραφείο του ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ έγινε μια δήλωση στο κρατικό πρακτορείο της χώρας. «Από τη δική μας πλευρά έχουμε δείξει καλή θέληση για μια κοινά αποδεκτή λύση που θα συνάδει με τα ενδιαφέροντα, την αξιοπρέπεια και την ταυτότητα των δύο εθνών. Για να φτάσουμε σε συμφωνία, απαιτείται να δείξει καλή θέληση και η άλλη πλευρά», αναφέρει η συγκεκριμένη ανώνυμη πηγή.

Ως προς καθαυτό το ονοματολογικό, ο κ. Κοτζιάς επισήμανε ότι αφού βρεθούν το όνομα και ο γεωγραφικός προσδιορισμός, πρέπει να καθοριστεί αν θα πρόκειται για μία ή δύο λέξεις. Επίσης, «εάν θα πρωτοδιατυπωθεί σε γλώσσα της χώρας εκείνης ή σε διεθνή γλώσσα και αν θα είναι σε διεθνή γλώσσα, εάν θα είναι αμετάφραστο ή όχι». Εμμέσως πλην σαφώς, ο κ. Κοτζιάς ετάχθη υπέρ της συμφωνίας με ονομασία σλαβική, αμετάφραστη, με πλήρες εύρος χρήσης (erga omnes). Επί τούτου, πάντως, ο κ. Κοτζιάς επισήμανε ότι θα φανεί στη διαπραγμάτευση αν η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ θα δεχθεί αυτή την πρόταση, τονίζοντας: «Δεν νομίζω ότι είναι εύκολο»

Ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε ότι η Αθήνα επιθυμεί και αλλαγή του συντάγματος της ΠΓΔΜ (σε τρία σημεία), αν και παραδέχθηκε ότι αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση Ζάεφ δεν διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία.

Ο κ. Κοτζιάς, πάντως, αναφέρθηκε σε όσα είπε δημοσίως ο Ευάγγελος Βενιζέλος περί υπερίσχυσης των διεθνών συμφωνιών των προβλέψεων του συντάγματος της ΠΓΔΜ. «Κάθε διεθνής κανόνας δεν υπερέχει στην ιεράρχηση των κανόνων της εθνικής έννομης τάξης, αλλά υπό συνθήκες αυτό γίνεται», σχολίασε ο κ. Κοτζιάς, μιλώντας για «ορισμένες ενδιαφέρουσες σκέψεις».