Η Επιτροπή προτείνει έναν προϋπολογισμό που εστιάζεται στη συνέχεια και την επίτευξη αποτελεσμάτων 

Η Επιτροπή πρότεινε σήμερα το σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2019, ύψους 166 δισ. EUR σε αναλήψεις υποχρεώσεων, που αντιστοιχεί σε αύξηση 3 % σε σχέση με το 2018, για τη στήριξη μιας ισχυρότερης και ανθεκτικότερης ευρωπαϊκής οικονομίας και την προώθηση της αλληλεγγύης και της ασφάλειας και στις δύο πλευρές των συνόρων της ΕΕ.

 Ο προϋπολογισμός αυτός είναι ο έκτος στο πλαίσιο του ισχύοντος μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020 και λειτουργεί εντός των περιορισμών που τίθενται εκεί. Έχει σχεδιαστεί για να βελτιστοποιήσει τη χρηματοδότηση των υφιστάμενων προγραμμάτων, καθώς και νέων πρωτοβουλιών, αλλά και για να ενισχύσει την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία σύμφωνα με τις προτεραιότητες της Επιτροπής Γιούνκερ.

 Ο επίτροπος  Γκίντερ Χ. Έτινγκερ, αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό και τους Ανθρώπινους Πόρους, δήλωσε: «Προτείνουμε έναν φιλόδοξο προϋπολογισμό που εξακολουθεί να στηρίζει τις προτεραιότητές μας, ιδίως όσον αφορά τις επενδύσεις, την απασχόληση, τη νεολαία, τη μετανάστευση, την αλληλεγγύη και την ασφάλεια, και παρέχει ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία για τους πολίτες μας. Χρειαζόμαστε σταθερότητα για την ΕΕ και προσβλέπω στην επίτευξη συμφωνίας με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το συντομότερο δυνατό.»

 Η πρόταση βασίζεται στην παραδοχή ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά την αποχώρησή του από την 30ή Μαρτίου 2019, θα εξακολουθήσει να συνεισφέρει και να συμμετέχει στην εκτέλεση των προϋπολογισμών της ΕΕ έως το τέλος του 2020, ως να ήταν κράτος μέλος.

 Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν τώρα από κοινού τη συγκεκριμένη πρόταση. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για έναν ρεαλιστικό και σύγχρονο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-2027.

 Τόνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας

 Τα χρήματα που προορίζονται ειδικά για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης θα ανέλθουν συνολικά σε σχεδόν 80 δισ. EUR σε αναλήψεις υποχρεώσεων για το 2019. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται αυξήσεις σε σειρά εμβληματικών προγραμμάτων:

 

• 12,5 δισ. EUR (+8,4 % σε σχέση με το 2018) για την έρευνα και την καινοτομία στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζων 2020, συμπεριλαμβανομένων 194 εκατ. EUR για μια νέα κοινή επιχείρηση για την υπολογιστική υψηλών επιδόσεων·

 

• 2,6 δισ. EUR για την εκπαίδευση στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ (+10,4 % σε σχέση με το 2018)·

 

• 3,8 δισ. EUR στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF) (+36,4 % σε σχέση με το 2018) για δίκτυα υποδομών·

 

• ένα επιπλέον ποσό 233,3 εκατ. EUR για την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων, με την οποία παρέχεται στήριξη σε νέους που ζουν σε περιφέρειες όπου η ανεργία των νέων είναι υψηλή θα συμπληρωθεί με ισόποσα κονδύλια από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

 

Όσον αφορά τα προγράμματα πολιτικής συνοχής της περιόδου 2014-2020, η Επιτροπή αναμένει ότι η υλοποίησή τους θα συνεχιστεί σε κανονικό ρυθμό το 2019, κατόπιν ενθαρρυντικών ενδείξεων στα τέλη του προηγούμενου έτους, με ποσό ύψους 57 δισ. EUR (+2,8 % σε σχέση με το 2018), και ότι η χρηματοδότηση για τη γεωργική πολιτική θα παραμείνει σταθερή σε περίπου 60 δισ. EUR (+1,2 % σε σχέση με το 2018).

 Ασφάλεια εντός και πέραν των συνόρων της ΕΕ

 Παρά τους περιορισμούς του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020, η Επιτροπή αξιοποιεί κάθε δυνατότητα ευελιξίας στον προϋπολογισμό ώστε να εξασφαλιστεί ότι και φέτος θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα μετανάστευσης και διαχείρισης των συνόρων:

 

• μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, για να εξασφαλιστεί μια πιο αποδοτική, δίκαιη και ανθρώπινη πολιτική ασύλου·

 

• νέο σύστημα εισόδου/εξόδου, για να ενισχυθεί η διαχείριση των συνόρων·

 

• ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, του οργανισμού της ΕΕ για το άσυλο, καθώς και άλλων οργανισμών που δραστηριοποιούνται σε θέματα συνόρων και θεωρήσεων·

 

• πρόσθετο ποσό 1,5 δισ. EUR για τον μηχανισμό για τους πρόσφυγες στην Τουρκία, ώστε να συνεχίσει η παροχή τροφίμων, εκπαίδευσης και στέγασης σε όσους προσπαθούν να διαφύγουν από τους πολέμους στη Συρία και αλλού (επιπλέον ποσό 500 εκατ. EUR θα παρασχεθεί ήδη στο πλαίσιο του τρέχοντος προϋπολογισμού για το 2018, και για αυτόν τον λόγο η Επιτροπή προτείνει επίσης την τροποποίηση του τελευταίου)·

 

• υλοποίηση δύο σημαντικών πρωτοβουλιών: του πλαισίου εταιρικής σχέσης με τρίτες χώρες βάσει του ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για τη μετανάστευση, καθώς και του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΒΑ) για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης.

 Στήριξη νέων πρωτοβουλιών

 Εκτός από την εδραίωση προηγούμενων προσπαθειών, αυτό το σχέδιο προϋπολογισμού περιλαμβάνει επίσης και στήριξη για νέες πρωτοβουλίες:

 

• 103 εκατ. EUR για το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, με το οποίο δημιουργούνται ευκαιρίες για νέους που επιθυμούν να εργαστούν, εθελοντικά ή με αμοιβή, σε προγράμματα στη χώρα τους ή στο εξωτερικό·

 

• 11 εκατ. EUR για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας, η οποία θα συμβάλει στη διασφάλιση δίκαιης κινητικότητας του εργατικού δυναμικού εντός της εσωτερικής αγοράς και θα απλουστεύσει τη συνεργασία μεταξύ εθνικών αρχών·

 

• 40 εκατ. EUR για την επέκταση του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων με έμφαση στην υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη·

 

• 245 εκατ. EUR για τη δημιουργία του ευρωπαϊκού προγράμματος βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και τη μετάβαση προς μια Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση·

 

• 150 εκατ. EUR για την ενίσχυση της απόκρισης σε σεισμούς, δασικές πυρκαγιές και άλλες καταστροφές στην Ευρώπη μέσω ενός αποθεματικού ικανοτήτων πολιτικής προστασίας σε επίπεδο ΕΕ, μεταξύ άλλων εξοπλισμού και ομάδων του «rescEU»·

 

• 5 εκατ. EUR διατίθενται ειδικά για τη δημιουργία της νέας Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, για τη δίωξη του διασυνοριακού εγκλήματος, καθώς και της απάτης, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της διαφθοράς. Θα ληφθούν περαιτέρω μέτρα για την προστασία των φυσικών προσώπων και των εταιρειών έναντι κυβερνοεπιθέσεων.

 Ιστορικό

 Το σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2019 προβλέπει δύο ποσά για κάθε υπό χρηματοδότηση πρόγραμμα – αναλήψεις υποχρεώσεων και πληρωμές. Οι «αναλήψεις υποχρεώσεων» αφορούν τη χρηματοδότηση που μπορεί να συμφωνηθεί βάσει συμβάσεων εντός συγκεκριμένου έτους, ενώ οι «πληρωμές» αφορούν τα ποσά που καταβάλλονται πραγματικά. Το προτεινόμενο σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2019 ανέρχεται σε 166 δισ. EUR σε αναλήψεις υποχρεώσεων (+3 % σε σχέση με το 2018) και 149 δισ. EUR σε πληρωμές (+3 % σε σχέση με το 2018).

 Σε γενικές γραμμές, ο προϋπολογισμός της ΕΕ αποτελεί κατά κύριο λόγο επενδυτικό προϋπολογισμό. Ανέρχεται περίπου στο 1 % του ΑΕΠ της ΕΕ και αντιστοιχεί περίπου στο 2 % του συνόλου των δημόσιων δαπανών στην ΕΕ. Στόχος του είναι να συμπληρώσει τους εθνικούς προϋπολογισμούς και να υλοποιήσει προτεραιότητες για τις οποίες έχουν συμφωνήσει όλα τα μέλη της ΕΕ.

 Σύμφωνα με τα άρθρα του σχεδίου της συμφωνίας αποχώρησης που εγκρίθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο και τους διαπραγματευτές της Ένωσης και αφορούν τον δημοσιονομικό διακανονισμό, προβλέπεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να «συνεισφέρει και να συμμετέχει στην εκτέλεση των προϋπολογισμών της Ένωσης» σαν να ήταν πλήρες μέλος κατά τη μεταβατική περίοδο [1]. Ως εκ τούτου, το σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2019 παρουσιάζεται με βάση αυτήν την παραδοχή.

Η Επιτροπή εκδίδει την έκθεση σύγκλισης 2018: εξέταση της προόδου των κρατών μελών για την υιοθέτηση του ευρώ

Η έκθεση σύγκλισης 2018 αξιολογεί την πρόοδο των κρατών μελών όσον αφορά την προσχώρηση στη ζώνη του ευρώ.

Η έκθεση καλύπτει τα επτά κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ που έχουν νομική υποχρέωση να υιοθετήσουν το ευρώ: τη Βουλγαρία, την Τσεχική Δημοκρατία, την Κροατία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σουηδία. Διαπιστώνει ότι τα εν λόγω κράτη μέλη γενικά παρουσιάζουν σημαντική ονομαστική σύγκλιση, αλλά κανένα από αυτά δεν πληροί όλες τις τυπικές προϋποθέσεις για την ένταξη στη ζώνη του ευρώ. Δύο από αυτά τα κράτη μέλη, η Βουλγαρία και η Κροατία, πληρούν όλα τα κριτήρια σύγκλισης, με εξαίρεση το κριτήριο της συναλλαγματικής ισοτιμίας, δεδομένου ότι δεν είναι μέλη του μηχανισμού συναλλαγματικών ισοτιμιών (ΜΣΙ II).

Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για το ευρώ και τον κοινωνικό διάλογο, καθώς και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, δήλωσε τα εξής: «Το ευρώ δημιουργήθηκε ως το ενιαίο νόμισμα για ολόκληρη την ΕΕ. Ως εκ τούτου, η προσχώρηση στο ευρώ είναι ανοικτή για κάθε χώρα της ΕΕ που εργάζεται προς την κατεύθυνση αυτή. Είναι αληθές ότι η πορεία προς το ευρώ μπορεί να φαίνεται μακρά και ενίοτε δυσχερής. Η Επιτροπή είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη που έχουν δεσμευτεί να προετοιμαστούν για την επιτυχή συμμετοχή τους στη ζώνη του ευρώ, ενισχύοντας τα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά τους συστήματα. Για παράδειγμα, η έκθεσή μας για τη σύγκλιση δείχνει ότι η Βουλγαρία πληροί ήδη τα ονομαστικά κριτήρια του Μάαστριχτ σχετικά με τη σταθερότητα των τιμών, τα δημόσια οικονομικά και τη σύγκλιση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Επικροτούμε τις τρέχουσες προσπάθειες που καταβάλλουν οι βουλγαρικές αρχές για να συμμετάσχουν στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών (ΜΣΙ II), ώστε να πληρούν και το κριτήριο της σταθερότητας της συναλλαγματικής ισοτιμίας.»

Ο Πιερ Μοσκοβισί, επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Φορολογίας και Τελωνείων, δήλωσε τα εξής: «Η σημερινή έκθεση παρέχει συνοπτική εικόνα της προόδου ως προς την επίτευξη των κριτηρίων σύγκλισης, που αποτελούν τις εισαγωγικές εξετάσεις για την ένταξη στη ζώνη του ευρώ. Κανένα από τα επτά κράτη μέλη που έχουν αξιολογηθεί δεν πληροί επί του παρόντος όλες τις νόμιμες προϋποθέσεις για ένταξη. Ταυτόχρονα, ένα από τα βασικότερα διδάγματα των δύο τελευταίων δεκαετιών είναι ότι, για να μπορέσουν οι χώρες να ευημερήσουν εντός της ζώνης του ευρώ, η πραγματική οικονομική σύγκλιση είναι εξίσου σημαντική με την ονομαστική σύγκλιση. Γι' αυτό είναι σημαντικό οι χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στη ζώνη του ευρώ να καταβάλουν εντατικές προσπάθειες για να ενισχύσουν την παραγωγικότητά τους, να αυξήσουν τις επενδύσεις, να βελτιώσουν την κατάσταση της απασχόλησης και να αντιμετωπίσουν τις ανισότητες. Η Επιτροπή είναι διατεθειμένη να βοηθήσει, μεταξύ άλλων μέσω του νέου δημοσιονομικού μέσου που θα παρουσιάσουμε την επόμενη εβδομάδα.»

Η προσχώρηση στη ζώνη του ευρώ είναι μια ανοικτή διαδικασία που βασίζεται σε κανόνες. Η έκθεση βασίζεται στα κριτήρια σύγκλισης, γνωστά και ως τα «κριτήρια του Μάαστριχτ», που ορίζονται στο άρθρο 140 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Τα κριτήρια σύγκλισης περιλαμβάνουν τη σταθερότητα των τιμών, τα υγιή δημόσια οικονομικά, τη σταθερότητα των συναλλαγματικών ισοτιμιών και τη σύγκλιση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Αξιολογείται επίσης η συμβατότητα της εθνικής νομοθεσίας με τους κανόνες της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Η έκθεση καταλήγει στα ακόλουθα συμπεράσματα:

• Όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη πληρούν το κριτήριο των δημόσιων οικονομικών.
• Η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Κροατία, η Ουγγαρία και η Σουηδία πληρούν το κριτήριο των μακροπρόθεσμων επιτοκίων.
• Η Βουλγαρία, η Κροατία, η Πολωνία και η Σουηδία πληρούν το κριτήριο της σταθερότητας των τιμών.
• Κανένα κράτος μέλος δεν πληροί το κριτήριο της συναλλαγματικής ισοτιμίας, δεδομένου ότι κανένα από αυτά δεν είναι μέλος του μηχανισμού συναλλαγματικών ισοτιμιών (ΜΣΙ II): απαιτούνται τουλάχιστον δύο έτη συμμετοχής στον μηχανισμό χωρίς σοβαρές εντάσεις πριν από την ένταξη στη ζώνη του ευρώ.

Εκτός από την αξιολόγηση αυτών των τυπικών προϋποθέσεων για την ένταξη στη ζώνη του ευρώ, η έκθεση διαπιστώνει ότι η νομοθεσία δεν είναι πλήρως συμβατή με τους κανόνες της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης σε κανένα κράτος μέλος εκτός από την Κροατία.

Η Επιτροπή εξέτασε και άλλους παράγοντες που αναφέρονται στη Συνθήκη και οι οποίοι θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση της βιωσιμότητας της σύγκλισης, ενώ διαπίστωσε ότι τα κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ είναι σε γενικές γραμμές καλά ενσωματωμένα στην ΕΕ από οικονομική και χρηματοπιστωτική άποψη. Ωστόσο, ορισμένα από αυτά εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μακροοικονομικές ανισορροπίες και/ή προκλήσεις που σχετίζονται με το επιχειρηματικό περιβάλλον και το θεσμικό τους πλαίσιο, οι οποίες μπορεί να ενέχουν κινδύνους για τη βιωσιμότητα της διαδικασίας σύγκλισης.

Η επίτευξη σύγκλισης και η δημιουργία ισχυρών οικονομικών δομών είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία της ΕΕ συνολικά, καθώς και για την ομαλή λειτουργία του ευρώ. Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να στηρίξει τα κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ, ώστε να προετοιμαστούν για την ένταξή τους. Η Υπηρεσία Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων βοηθά στον σχεδιασμό και την υλοποίηση συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων, καθώς και στην ενίσχυση της συνολικής μεταρρυθμιστικής ικανότητας των κρατών μελών. Στο πλαίσιο των προτάσεών της για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, η Επιτροπή πρότεινε να συγκροτηθεί ειδικός άξονας εργασιών εντός του υφιστάμενου Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων για την παροχή τεχνικής στήριξης κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών στην πορεία τους προς την ένταξη στο ευρώ. Στην πρότασή της για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) για την περίοδο μετά το 2020, η Επιτροπή εξήγγειλε την πρόθεσή της να προτείνει ειδικό μηχανισμό σύγκλισης για τα κράτη μέλη εκτός της ζώνης ευρώ τα οποία επιθυμούν να ενταχθούν στη ζώνη του ευρώ. Αυτός ο μηχανισμός σύγκλισης θα είναι προαιρετικός και θα προσφέρει τόσο τεχνική όσο και χρηματοδοτική στήριξη.

Σύμφωνα με νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύθηκε σήμερα, η στήριξη για την ένταξη στο ευρώ στα κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ τα οποία καλύπτονται από την έκθεση σύγκλισης έχει αυξηθεί κατά 4 εκατοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τα περσινά στοιχεία και ανέρχεται στο 51 %. Προηγήθηκε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου τον Δεκέμβριο του 2017 από την οποία προέκυψε ότι η στήριξη του ευρώ μεταξύ των πολιτών της ζώνης του ευρώ βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2004.

 Ιστορικό

Η έκθεση σύγκλισης αποτελεί τη βάση για την απόφαση του Συμβουλίου της ΕΕ σχετικά με το κατά πόσον ένα κράτος μέλος πληροί τις προϋποθέσεις για ένταξη στη ζώνη του ευρώ.

Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σύγκλιση δημοσιεύεται παράλληλα με την έκθεση σύγκλισης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας(ΕΚΤ).

Οι εκθέσεις σύγκλισης εκδίδονται ανά διετία ή όταν υπάρχει συγκεκριμένο αίτημα κράτους μέλους για αξιολόγηση της ετοιμότητάς του για ένταξη στη ζώνη του ευρώ, π.χ. της Λετονίας το 2013.

Όλα τα κράτη μέλη, εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δανία, έχουν την υποχρέωση να ενταχθούν στη ζώνη του ευρώ. Επομένως, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Δανία δεν καλύπτονται από την έκθεση.

Η Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες ώστε η OLAF να αποτελεί στενό εταίρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

 Η σύσταση Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας φάσης στην καταπολέμηση της απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σήμερα να τροποποιηθεί ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF). Η τροποποίηση αποσκοπεί στο να διασφαλίσει ότι η OLAF διαθέτει τα κατάλληλα εφόδια ώστε να συνεργάζεται στενά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για τον εντοπισμό και τη διερεύνηση της απάτης σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι προτεινόμενες αλλαγές θα αποσαφηνίσουν επίσης τα εργαλεία της OLAF για τη διεξαγωγή διοικητικών ερευνών με σκοπό να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά τους. Αυτό αφορά ιδίως τους ελέγχους και τις επιθεωρήσεις, την πρόσβαση σε στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και τα κατάλληλα μέσα για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ.

«Ο προϋπολογισμός αφορά πραγματικά την προστιθέμενη αξία της ΕΕ. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι κάθε ευρώ δαπανάται προς όφελος των πολιτών μας. Αυτό σημαίνει ότι η καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς πρέπει να είναι πιο δραστική από ποτέ. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η OLAF είναι κατάλληλη για τον σκοπό που υπηρετεί και ότι συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία με ομαλό και αποτελεσματικό τρόπο. Πρέπει να διατηρήσουμε μια ισχυρή OLAF η οποία συμπληρώνει την προσέγγιση ποινικού δικαίου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας με τεκμηριωμένες διοικητικές έρευνες.» δήλωσε ο επίτροπος Προϋπολογισμού και Ανθρώπινων Πόρων, Günther H. Oettinger.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα είναι αρμόδια για τη διερεύνηση και τη δίωξη ποινικών υποθέσεων που αφορούν τον προϋπολογισμό της ΕΕ, όπως η διαφθορά ή η απάτη με πόρους της ΕΕ ή η διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ.

Η σημερινή πρόταση τροποποίησης του κανονισμού αριθ. 883/2013 αποσκοπεί στο να διασφαλίσει ότι η OLAF καθίσταται στενός και αξιόπιστος εταίρος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, και ότι συνεχίζει να διενεργεί διοικητικές έρευνες για να συμπληρώσει το έργο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Η OLAF θα συνεχίσει συνεπώς να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και η OLAF θα συνεργαστούν στενά για να διασφαλίσουν, μέσω των διακριτών αλλά συμπληρωματικών εντολών τους, ότι χρησιμοποιούνται όλα τα διαθέσιμα μέσα για την καταπολέμηση της απάτης και την προστασία των χρημάτων των φορολογουμένων. 

Στα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, οι έρευνες της OLAF θα εστιαστούν στη διευκόλυνση των διοικητικών διαδικασιών ανάκτησης και στην αποτροπή περαιτέρω ζημίας στα οικονομικά της ΕΕ μέσω διοικητικών μέτρων. Με τον τρόπο αυτό θα συμπληρωθεί η προσέγγιση ποινικού δικαίου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, όπου χρειαστεί, σε στενή διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Όταν η OLAF διαπιστώνει πιθανά ποινικά αδικήματα, θα τα αναφέρει αμελλητί στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, και θα στηρίζει τις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, κατόπιν αιτήματός της. 

Η OLAF θα συνεχίσει επίσης να διενεργεί έρευνες για μη δόλιες παρατυπίες (για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δεν θα είναι αρμόδια) σε όλα τα κράτη μέλη. Το 2016, οι τελευταίες αντιπροσώπευαν το 93 % του συνόλου των παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν, και ο δημοσιονομικός τους αντίκτυπος ανερχόταν περίπου σε 2,58 δισ. ευρώ [1]. Επιπλέον, η OLAF θα συνεχίσει τις έρευνές της σε υποθέσεις απάτης και διαφθοράς στα κράτη μέλη που δεν συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

 Για τον σκοπό αυτό, η πρόταση θεσπίζει τις αναγκαίες διατάξεις στο νομικό πλαίσιο της OLAF προκειμένου να διέπουν την ανταλλαγή πληροφοριών με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, να παρέχουν στήριξη στις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, να εξασφαλίζουν τη συμπληρωματικότητα της δράσης και την αποφυγή επικαλύψεων στο έργο της διερεύνησης. Επιπλέον, η τροποποίηση προβλέπει ορισμένες περιορισμένες αλλά σημαντικές διασαφηνίσεις που θα ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα των διοικητικών ερευνών της OLAF, με βάση την πρόσφατη αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή. Η έμφαση δίνεται σε συγκεκριμένους τομείς όπου, σήμερα, η έλλειψη σαφήνειας στον ισχύοντα κανονισμό δημιουργεί εμπόδια όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των ερευνών της OLAF. Η τροποποίηση περιλαμβάνει κανόνες για τη βελτίωση της διεξαγωγής επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, που αποτελούν το κεντρικό στοιχείο των εξουσιών της OLAF και είναι ζωτικής σημασίας για την αποκάλυψη αποδεικτικών στοιχείων που αποδεικνύουν ή διαψεύδουν εικαζόμενη παράνομη συμπεριφορά. Προβλέπει την παροχή στην OLAF πρόσβασης σε στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών προκειμένου να εντοπισθούν οι χρηματικές ροές σε όλο και πιο πολύπλοκες μορφές απάτης, και να παρασχεθούν στην OLAF τα απαραίτητα εργαλεία για να εκπληρώσει την εντολή της στον τομέα του ΦΠΑ.

 Ιστορικό

 Η σημερινή πρόταση αποτελεί ένα ακόμη βήμα στις προσπάθειες της Επιτροπής να ενισχύσει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, μετά την έκδοση δύο σημαντικών νομοθετικών πράξεων το 2017, του κανονισμού για την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) [2] και της οδηγίας σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης [3].