Η εκπαίδευση “όπλο” για την αναπτυξιακή πολιτική
«Για να επιτύχει τους στόχους της η αναπτυξιακή πολιτική χρειάζεται ένα εκπαιδευτικό σύστημα (ως μηχανισμό παραγωγής δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, δηλαδή του κυριότερου παραγωγικού πόρου της οικονομίας) το οποίο προάγει την κριτική σκέψη, την αναζήτηση, τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα, παράγει επιστήμονες υψηλής στάθμης σε τομείς όπου η χώρα και η κάθε περιφέρεια έχει ή μπορεί να αναπτύξει συγκριτικά πλεονεκτήματα στην οικονομία και το οποίο συνεργάζεται στενά τόσο με το δημόσιο, όσο και τον ιδιωτικό τομέα προκειμένου να συμβάλει με την έρευνα και τη νέα γνώση στην ενίσχυση του παραγωγικού ιστού και στην ενίσχυση της ποιοτικής απασχόλησης στη χώρα.»
Αυτά επισήμανε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Γ. Πετράκος, μιλώντας το απόγευμα στο αμφιθέατρο του Τμήματος Γεωπονίας σε μεταπτυχιακούς φοιτητές της Σχολής.
Μιλώντας για την επανεκκίνηση του ιδιωτικού τομέα τόνισε ότι απαιτείται:
• Να ξεφύγουμε από τα οικονομικά της ανάγκης
• Περιορισμός των εσωστρεφών δραστηριοτήτων (καφέ, τυροπιτάδικα)
• Στροφή προς τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις ευκαιρίες κάθε περιοχής
• Στροφή προς τις αγορές του εξωτερικού (πως;)
• Αναδυόμενες αγορές (Ρωσία, Κίνα, Ινδία)
• Ο ρόλος της Διασποράς (10 εκ Έλληνες 1ης – 3ης γενιάς, ~100 χιλιάδες φοιτητές)
• Στροφή προς τα προσόντα που έχουν αξία: γνώση, ικανότητα, ιδέες, συνέπεια, εργατικότητα, ορθή κρίση
• Συνέργειες και δίκτυα για την αντιμετώπιση των αδυναμιών της μικρής κλίμακας
• Η ανάδειξη της συνεταιριστικής επιχείρησης (ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ)
Σε άλλο σημείο αναφέρθηκε στον εκσυγχρονισμό του Κράτους, οοποίος για να επιτευχθεί χρειάζεται:
• Επανασχεδιασμό του κράτους ώστε να διευκολύνει και να υποστηρίζει τις αναπτυξιακές διαδικασίες στον ιδιωτικό τομέα. Κεντρικές παρεμβάσεις προς αυτή την κατεύθυνση αποτελούν:
• η επιτελική λειτουργία και ο περιορισμός της κεντρικής διοίκησης
• η αποκέντρωση σημαντικού μέρους των εκτελεστικών και ελεγκτικών λειτουργιών στις περιφέρειες
• η αντιμετώπιση της πολυνομίας και γραφειοκρατικής υπερ-ρύθμισης της οικονομίας
• η αντιμετώπιση του κατακερματισμού στη λήψη αποφάσεων και συναρμοδιοτήτων των Υπουργείων
• η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου
• η διαμόρφωση σύγχρονων Χωροταξικών Σχεδίων και Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων τα οποία κατευθύνουν και διευκολύνουν την επιχειρηματική δραστηριότητα
• η ταχύτητα στην έκδοση πάσης φύσεως αδειών και η άρση φραγμών στην δημιουργία και λειτουργία επιχειρήσεων
• η ταχύτητα στην απονομή δικαιοσύνης
• η ψηφιοποίηση όλων των λειτουργιών, η δια-λειτουργικότηττα των συστημάτων και η απάλειψη της ανάγκης για προσωπική επαφή
• νέο σύστημα διοίκησης βασισμένο σε στόχους και αποτελέσματα ανά υπηρεσία και υπάλληλο
• αξιολόγηση των υπαλλήλων με βάση κριτήρια απόδοσης έργου
• Η στελέχωση όλων των υπηρεσιών με προκήρυξη των θέσεων ευθύνης, διαδικασίες επιλογής ΑΣΕΠ, ανοικτές σε όλο το δημόσιο τομέα
• Εισαγωγή του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στις δράσεις του ΠΔΕ με στόχους και κριτήρια επιλογής έργων.
Στις στρατηγικές επιλογές , σύμφωνα με τον Πρύτανη του Π.Θ. περιλαμβάνονται:
• Μακροοικονομικό πλαίσιο και χρέος
• Τραπεζικό σύστημα και ρευστότητα
• Δημόσιες επενδύσεις
• Το παραγωγικό σύστημα
• Περιφερειακή πολιτική
• Αναδιανομή
• Το πολιτικό σύστημα
• Το κράτος και η διοίκηση
• Η Ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική
• Το ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας: παραγωγή και αξιοποίηση
• Αναπτυξιακή ενίσχυση (επιχορήγηση Επενδυτικού Νόμου και προγράμματα ΜΜΕ ΕΣΠΑ) σε Tradable ή non-tradable sectors;
• Εισοδήματα ή πρόσοδοι; Earning income (wage, profit) or rent-seeking
• Το έλλειμμα χρηματοδότησης της οικονομίας: νέα κρατική τράπεζα ή επιστροφή των κεφαλαίων που έφυγαν (από το εξωτερικό, από τα ‘σεντούκια'), εξαγορά τραπεζών από ξένες, ή κάτι άλλο;
• Αναδιανομή των ωφελειών, το αίσθημα δικαίου και το μέτωπο της ανάπτυξης
• Απασχόληση: λείπουν 1 εκ θέσεις εργασίας. Που και πως θα δημιουργηθούν? Σε υφιστάμενες ή νέες επιχειρήσεις; Στη γεωργία, τη βιομηχανία, τον τουρισμό ή την κοινωνική οικονομία;
• Ιδιωτικοποιήσεις ή αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας: τα οφέλη και τα όρια
• Έρευνα και εκπαίδευση: απόλυτη ανάγκη να στηρίξουν την αναπτυξιακή στρατηγική. Αμφίδρομη σχέση μεταξύ αναπτυξιακής και εκπαιδευτικής στρατηγικής και όρια.
Τέλος ο κ. Πετράκος αναφέρθηκε στον μύθο της εύκολης ανάπτυξης, επιχείρησε μια αποτίμηση της κατάστασης, μιλώντας για τις πολιτικές ευθύνες , καθώς και για ευθύνες του κρατικού μηχανισμού , για μια χώρα πολλαπλών ελλειμμάτων, για την διάρθρωση της οικονομίας και το παραγωγικό μοντέλο, καθώς και για την ευρωπαϊκή στρατηγική.