Μία από τις πιο θλιβερές επετείους της νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας είναι αυτή της κατάρρευσης του μικρασιατικού μετώπου που οδήγησε στην στρατιωτική ήττα και συντριβή αλλά και τον ξεριζωμό εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων από την μικρασιατική γη. Τα ιστορικά γεγονότα του Αυγούστου – Σεπτεμβρίου του 1922 έχουν καταγραφεί στο σύνολό τους με τον τίτλο « Μικρασιατική καταστροφή ». Η ήττα του 1922 μπορεί να συγκριθεί με αυτήν του 1453 και να θεωρηθεί ως μεγαλυτέρα γιατί μ’ αυτήν ξεριζώθηκε η από χιλιάδων ετών ελληνική παρουσία στην Ιωνική γη.

Η Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος καθιερώθηκε με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων στις 24 Σεπτεμβρίου 1998 και τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου. Την πρωτοβουλία είχαν τρεις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ με μικρασιατική καταγωγή, ο Γιάννης Καψής, ο Γιάννης Διαμαντίδης και ο Γιάννης Χαραλάμπους, οι οποίοι κατέθεσαν τη σχετική πρόταση νόμου στις 12 Μαΐου 1997. Στην εισηγητική έκθεση ανέφεραν, μεταξύ άλλων, ότι:

Η κατάρρευση των ελληνικών δυνάμεων το 1922 στη Μικρά Ασία, οι σφαγές, λεηλασίες και η προσφυγιά που ακολούθησαν, αποτελούν το αποκορύφωμα μιας συστηματικής προσπάθειας εξόντωσης του ελληνικού στοιχείου από τα χώματα της Μικρά Ασίας, που έβαλε τέρμα στην τρισχιλιετή παρουσία του στην πέραν του Αιγαίου Ελλάδα, μια περιοχή όπου αναπτύχθηκε η ωριμότερη φάση του ελληνικού πολιτισμού […] την τερατώδη αυτή γερμανική σύλληψη πρώτοι οι Νεότουρκοι ανέλαβαν να κάνουν πράξη. Και κοντά στις βάρβαρες ασιατικές μεθόδους του βίαιου εξισλαμισμού, του γενιτσαρισμού και των κατά τακτά διαστήματα φυλετικών εκκαθαρίσεων ήρθε να προστεθεί η τευτονική ψυχρή μεθοδικότητα με τη λειτουργία των περίφημων ταγμάτων εργασίας.

Η Μαρίνα Χρυσοβελώνη

«Μια θλιβερή σελίδα στην παγκόσμια ιστορία αποτελεί για όλους μας η γενοκτονία του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Η ιστορία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ιστορίας του Ελληνισμού που δεν παραγράφεται και δεν λησμονιέται. .  Η 14η Σεπτεμβρίου είναι ημέρα εθνικής μνήμης και πόνου και συγχρόνως ημέρα απόδοσης τιμής και χρέους στον Μικρασιατικό Ελληνισμό. Είναι ημέρα μνήμης για τη μεγάλη καταστροφή, ημέρα τιμής στους σφαγιασθέντες και τους εκδιωχθέντες Έλληνες, αλλά και ημέρα διδαχής για κάθε δύσκολη συγκυρία.

Θλιβερή σελίδα στην παγκόσμια ιστορία, αποτελεί η εγκληματική πράξη γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από την τουρκική βία και τη βαρβαρότητα. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας έπεσαν θύματα της τουρκικής αγριότητας και θηριωδίας. Η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας είναι χρέος εθνικό και ιστορικό.

Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας έζησαν ένα φρικτό διωγμό. Μας παραδειγμάτισαν, μας δίδαξαν και συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να μας διδάσκουν, να μας εμπνέουν, με αρχές, αξίες και ιδανικά».

 

Στη Νέα Ιωνία

Στη Νέα Ιωνία τιμήθηκε η Ημέρα Μνήμης για την Γενοκτονία του Μικρασιατικού Ελληνισμού και τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση , ενώ έγινε και κατάθεση στεφάνων.