Η χώρα γυρίζει σε επίπεδα… δραχμής. Μπορεί το Grexit να μη βρίσκεται πλέον στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας λόγω της πορείας που πήραν οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, ωστόσο, πολλά από τα βασικά οικονομικά μεγέθη έχουν ήδη επιστρέψει ή αναμένεται να επιστρέψουν το επόμενο διάστημα στο… 2001, τελευταίο έτος κατά το οποίο στη χώρα μας χρησιμοποιούσαμε το εθνικό μας νόμισμα.

Τα υπόλοιπα των τραπεζικών μας λογαριασμών έχουν βυθιστεί σε επίπεδα προ το 2002 ενώ -όπως προκύπτει από τους δείκτες της Τράπεζας της Ελλάδας- το ίδιο έχει συμβεί και με τις τιμές των ακινήτων. Η χρηματιστηριακή αξία της αγοράς, βρίσκεται πλέον σε χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι ήταν κατά τη χρονιά αλλαγής από τη δραχμή στο ευρώ παρά τον πακτωλό των δισεκατομμυρίων που εισέρρευσαν τα τελευταία χρόνια μέσω των αυξήσεων κεφαλαίου.

Το μεγαλύτερο… δυστύχημα είναι ότι σε επίπεδα προ του 2003 -και μάλιστα με προοπτική περαιτέρω πτώσης- έχουν επιστρέψει τα εισοδήματα, τουλάχιστον όπως αυτά αποτυπώνονται στις φορολογικές μας δηλώσεις (οι οποίες άλλωστε αποτελούν και τη μοναδική απογραφή εισοδημάτων που γίνεται στη χώρα). Τι δεν έχει γυρίσει στα επίπεδα της δραχμής; Τα χρέη μας προς το Δημόσιο και στις τράπεζες και φυσικά οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών.

Η στατιστική αποτυπώνει το μέγεθος της καταστροφής η οποία σε άλλες περιπτώσεις -π.χ. ακίνητα και μετοχές- είναι λογιστική και σε άλλες περιπτώσεις όμως (όπως στα εισοδήματα και στις καταθέσεις- είναι απολύτως πραγματική και μετρήσιμη.

• Τα δηλωθέντα εισοδήματα, όπως αποτυπώνονται στα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, δείχνουν και αυτά επιστροφή σε δραχμικά επίπεδα. Το 2013, έτος για τα οποία υπάρχουν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, τα δηλωθέντα εισοδήματα είχαν υποχωρήσει στα 71 δισ. ευρώ από το «υψηλό» των 100,3 δισεκατομμυρίων ευρώ που καταγράφηκε το 2009.

Το 2014 προβλέπεται ότι θα πέσουν αρκετά κάτω από τα 70 δισ. ευρώ, καθώς η πτώση ειδικά στον ιδιωτικό τομέα αλλά και στους ελεύθερους επαγγελματίες συνεχίστηκε. Εχουμε ήδη γυρίσει στο… 2003 (τότε τα εισοδήματα ήταν περίπου 67 δισ. ευρώ) και υποχωρούμε ακόμη πιο πίσω στον χρόνο. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η αντιπαραβολή με τα επίπεδα των τιμών. Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή, διαμορφώθηκε τον Ιούλιο (σ.σ. ο μέσος δείκτης δωδεκαμήνου) στις 105,97 μονάδες. Τον Ιούλιο του 2001, ο δείκτης βρισκόταν στις 77 μονάδες. Δηλαδή, παρά την πτώση των εισοδημάτων στα επίπεδα προ του 2003, οι τιμές είναι κατά 37% υψηλότερες σε σχέση με αυτές του 2001 και του 2002.

• Οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων, διαμορφώθηκε στα 122 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου, μήνα επιβολής των capital controls. Στο διάστημα Ιουνίου 2001- Ιουνίου 2002, κυμαίνονταν σε αντίστοιχα επίπεδα (από 116 έως 121 δισ. ευρώ που σημαίνει ότι οι καταθέσεις έχουν ήδη επιστρέψει στην εποχή της δραχμής. Αν μάλιστα απομονωθούν οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών, προκύπτει ότι τον Ιούνιο του 2015 ήταν 104 δισεκατομμύρια ευρώ και τον Δεκέμβριο του 2001 103,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Αν γίνει η ίδια σύγκριση για τα δάνεια, η διαφορά είναι χαώδης: το 2001 χρωστούσαμε στις τράπεζες (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) μόλις 67,7 δισεκατομμύρια ευρώ και τον Ιούνιο του 2015… 205 δισεκατομμύρια ευρώ.

• Η πορεία των τιμών των ακινήτων αποτυπώνεται στον δείκτη της Τράπεζας της Ελλάδας. Στο β΄ τρίμηνο του 2015, ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στις 154 μονάδες όταν το 2001 (εποχή δραχμής) ήταν 157,5 μονάδες. Με απλά λόγια: αγοράζουμε σήμερα ένα ακίνητο στις τιμές που το αγοράζαμε και το 2001. Ολη η «φούσκα» που κορυφώθηκε το 2007-2008 και προκλήθηκε κυρίως από τα χαμηλά επιτόκια του ευρώ, (ο σχετικός δείκτης είχε φτάσει μέχρι και τις 261 μονάδες) φαίνεται να έχει σπάσει πλέον πλήρως.

• Ακόμη και η συνολική κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. ήταν το 2002 μεγαλύτερη από ό,τι ήταν στις αρχές Αυγούστου. Το 2002, η χρηματιστηριακή αξία είχε διαμορφωθεί στα 66 δισ. ευρώ. Την Παρασκευή 7 Αυγούστου, η συνολική κεφαλαιοποίηση όλων των εισηγμένων εταιρειών, είχε φτάσει στα 40 δισ…

Μεγάλες απώλειες για τα νοικοκυριά

Μπορεί η συρρίκνωση των χρηματιστηριακών αποτιμήσεων και της αξίας των ακινήτων να αποτελούν «λογιστικές» μεταβολές, οι οποίες γίνονται πραγματικές μόνο όταν κάποιος υποχρεωθεί να πουλήσει. Η μείωση των εισοδημάτων, όμως, είναι πέρα για πέρα πραγματική. Στο σύνολό της, έρχεται στην επιφάνεια μέσα από τα συγκεντρωτικά στοιχεία για το δηλωθέν εισόδημα που εξασφάλισε η «Κ». Οπως προκύπτει, το ετήσιο δηλωθέν εισόδημα των φυσικών προσώπων περιορίστηκε το 2013 στα 71 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η φετινή διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων θα φέρει στο φως και νέα μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων καθώς από τα απολογιστικά στοιχεία του ΙΚΑ έχει προκύψει πτώση στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα κατά τουλάχιστον 3-4%. Μειώσεις είχαν πέρυσι και οι συνταξιούχοι, κάτι που σημαίνει ότι το αθροιστικό δηλωθέν εισόδημα περίπου 8,6 εκατομμυρίων φυσικών προσώπων θα υποχωρήσει φέτος για πρώτη φορά αρκετά κάτω από τα 70 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα 30 και πλέον δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν χαθεί από το ετήσιο εισόδημα των φορολογούμενων, εκτός από την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των άμεσα ενδιαφερομένων που υπέστησαν και τη μείωση, εξηγούν και την καθίζηση των φορολογικών εσόδων καθώς μόνο από τον φόρο εισοδήματος, τις ασφαλιστικές εισφορές και τον ΦΠΑ, που αντιστοιχεί σε αυτά τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ, οι απώλειες ξεπερνούν τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ.

Πηγή: kathimerini.gr