Πρόστιμο ύψους 17,7 εκατ. ευρώ, το οποίο θα προσαυξάνεται καθημερινά μέχρι την εξεύρεση λύσης για τη διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων, προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιβληθεί στην Ελλάδα.

Η υπόθεση εισήχθη στις 24 Μαρτίου στο Ευρωδικαστήριο και πλέον ξεκινά η διαδικασία που θα οδηγήσει, σε ένα με δύο έτη από σήμερα, στην επιβολή χρηματικής ποινής. Στη χώρα μας παράγονται περίπου 287.000 τόνοι επικίνδυνων αποβλήτων ετησίως, εκ των οποίων το 40-60% εξάγεται και το ένα τρίτο αποθηκεύεται «προσωρινά»… για πάντα, με αποτέλεσμα να έχουν μέχρι σήμερα ταφεί τουλάχιστον 16,8 εκατ. τόνοι.

Η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2009 από το Ευρωδικαστήριο, καθώς ο σχεδιασμός της διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων και η μέθοδος διάθεσης του μεγαλύτερου μέρους της παραγόμενης στην Ελλάδα ποσότητας δεν ανταποκρίνονταν στις απαιτήσεις της οδηγίας του 1999. Η Επιτροπή παρέπεμψε εκ νέου την Ελλάδα το 2014, ζητώντας τη (δεύτερη) καταδίκη της και την επιβολή προστίμου. Πιο συγκεκριμένα, η Επιτροπή προτείνει:

– Την καταβολή 8.096 ευρώ ανά ημέρα από την καταδικαστική απόφαση του 2009 ώς τη συμμόρφωση της χώρας (στα 6 χρόνια «μετρά» ήδη 17,7 εκατ. ευρώ).

– Την καταβολή 72.864 ευρώ ανά ημέρα, από την έκδοση της δεύτερης απόφασης ώς τη συμμόρφωση της χώρας.

Τα βασικά προβλήματα στη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων είναι τέσσερα:

Κατ' αρχήν, η απουσία μιας πλήρους καταγραφής των ποσοτήτων που παράγονται.

Κατά δεύτερον, περίπου το ένα τρίτο των παραγόμενων επικίνδυνων αποβλήτων αποθηκεύεται «προσωρινά» (συνήθως στους χώρους των βιομηχανιών) για άγνωστο χρονικό διάστημα. Έτσι σήμερα 16,8 εκατομμύρια τόνοι βρίσκονται επισήμως θαμμένοι (άγνωστος ο αριθμός των «ανεπίσημων» ταφών), αποτελώντας  μια  υγειονομική  και περιβαλλοντική βόμβα.

Κατά τρίτον, η χώρα εξακολουθεί να υπολείπεται βασικών υποδομών, όπως χώρων υγειονομικής ταφής επικίνδυνων αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ), εγκαταστάσεων επεξεργασίας κ.λπ.

Κατά τέταρτον, οι έλεγχοι είναι λιγοστοί. Όχι μόνο στις βιομηχανίες, αλλά και στις εταιρείες που έχουν αδειοδοτηθεί για να διαχειρίζονται επικίνδυνα απόβλητα (και στην πραγματικότητα συνήθως ελέγχονται μόνο ύστερα από κάποια καταγγελία).

Το 37% των επικίνδυνων αποβλήτων παράγεται στην Αττική και ακολουθούν οι Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας και Κεντρικής Μακεδονίας με 17%.