Αντιμέτωποι με τις εταιρείες διαχείρισης ή/και μεταβίβασης απαιτήσεων για τη ρύθμιση των δανείων τους και όχι με τις τράπεζες θα βρεθούν από την 1η Ιανουαρίου 2016 πολλοί δανειολήπτες, καθώς τίθεται σε εφαρμογή το νέο –για τα ελληνικά δεδομένα– πλαίσιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Τυπικά, βάσει των όσων προβλέπει ο νέος νόμος 4354/2015, η ρύθμιση των δανείων θα γίνεται από τις εν λόγω εταιρείες, σύμφωνα με τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες και περιλαμβάνονται στον Κώδικα Δεοντολογίας. Ωστόσο, στην περίπτωση των επιχειρηματικών δανείων, δεν αποκλείεται πλέον ακόμη και «κούρεμα», κάτι που οι διοικήσεις των τραπεζών δεν αποτολμούσαν για ευνόητους λόγους. Από την άλλη, η ρύθμιση των χρεών εκτιμάται ότι θα είναι λιγότερο α λα καρτ σε σύγκριση με σήμερα. Σήμερα, η «Κ» θα επιχειρήσει να αποσαφηνίσει το νέο πλαίσιο για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων.

• Ποια δάνεια θα μπορούν να διαχειρίζονται οι εταιρείες-μη πιστωτικά ιδρύματα και ποια θα μπορούν και να εξαγοράζουν;

Από την 1η Ιανουαρίου 2016 οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΕΔΑΜΕΔ) θα μπορούν, ύστερα από σχετική σύμβαση που θα υπογράφουν με τις τράπεζες, να διαχειρίζονται όλες τις κατηγορίες δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών. Μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου 2016 θα μπορούν να αγοράζουν μόνο επιχειρηματικά δάνεια που έχουν δοθεί σε επιχειρήσεις με πάνω από 250 εργαζόμενους και τζίρο άνω των 50 εκατ. ευρώ, καθώς και στεγαστικά δάνεια που δεν έχουν υποθήκη πρώτη κατοικία (π.χ. δάνεια για εξοχικές κατοικίες). Ο τρόπος πώλησης των στεγαστικών δανείων α΄ κατοικίας ή που έχουν υποθήκη α΄ κατοικία, των καταναλωτικών δανείων, των δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και των δανείων που έχουν χορηγηθεί με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου θα καθορισθεί μέχρι την προαναφερθείσα ημερομηνία.

• Θα μπορούν οι εταιρείες να αγοράζουν ή να διαχειρίζονται και δάνεια που εξυπηρετούνται;

Ναι, υπό την προϋπόθεση, όμως, να έχουν αγοράσει ή να διαχειρίζονται και μη εξυπηρετούμενα δάνεια του ιδίου οφειλέτη.

• Τι θα ισχύσει με οφειλές που έχουν υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη;

Δάνεια που έχουν ρυθμισθεί βάσει του νόμου Κατσέλη και εφόσον εξυπηρετούνται βάσει του σχεδίου διευθέτησης που έχει αποφασίσει το δικαστήριο δεν θεωρούνται πια «κόκκινα», οπότε καταρχάς δεν υπάγονται στις διατάξεις του εν λόγω πλαισίου. Ωστόσο, μπορεί να ανατεθεί σε εταιρεία η διαχείρισή τους, π.χ. η είσπραξη των δόσεων, εάν ο ίδιος οφειλέτης βαρύνεται και με μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Επίσης, οι εταιρείες μπορούν να αναλάβουν τη διαχείριση τέτοιων απαιτήσεων, όταν αυτές θεωρούνται ακόμη επίδικες.

• Τι σημαίνει πρακτικά για τον οφειλέτη η διαχείριση ή η μεταβίβαση των δανείων του σε μη τραπεζικά ιδρύματα;

Οι εταιρείες δεσμεύονται από τον Κώδικα Δεοντολογίας, ενώ στον νόμο αναφέρεται ότι δεν χειροτερεύει η ουσιαστική και δικονομική θέση του οφειλέτη και του εγγυητή. Οι εταιρείες δηλαδή θα πρέπει να αποστέλλουν στους δανειολήπτες τις ειδοποιήσεις που προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας, να τους καλούν για την αναζήτηση διακανονισμού των οφειλών, να προσλαμβάνουν εισπρακτικές εταιρείες, αλλά και να προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη έναντι των οφειλετών για τη διεκδίκηση των απαιτήσεων.

• Ποιος θα επιβαρύνεται με την αμοιβή των εταιρειών για τη διαχείριση των δανείων;

Οι πιστωτές και όχι οι οφειλέτες.

• Θα ειδοποιούνται οι δανειολήπτες όταν τα δάνειά τους μεταβιβάζονται από τις τράπεζες σε εταιρείες;

Ναι, διότι απαραίτητη προϋπόθεση για να πωληθούν τα δάνεια είναι, σε διάστημα 12 μηνών πριν από την πώληση, να έχει απευθύνει η τράπεζα εξωδικη πρόσκληση στους οφειλέτες για να ρυθμίσουν τα χρέη τους.

Η υποχρέωση όχλησης, ωστόσο, δεν ισχύει εάν ο δανειολήπτης έχει θεωρηθεί μη συνεργάσιμος ή εάν οι απαιτήσεις είναι επίδικες ή ήδη επιδικασθείσες. Εάν ο δανειολήπτης καταβάλλει τις απαιτήσεις πριν από την αναγγελία της σύμβασης πώλησης των δανείων του προς την εταιρεία, τότε πλέον δεν έχει κάποια υποχρέωση προς την εταιρεία.

• Οι εταιρείες μπορούν να χορηγούν νέα δάνεια;

Σε περίπτωση που έχουν αγοράσει απαιτήσεις, μπορούν να χορηγούν νέα δάνεια για την αναχρηματοδότηση των υφιστάμενων. Σε περίπτωση που απλώς διαχειρίζονται απαιτήσεις, μπορούν να χορηγήσουν νέα δάνεια μόνο με τη σύμφωνή γνώμη των πιστωτών. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να λάβουν σχετική άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος για αυτή τη δραστηριότητα.

• Πώς θα γνωρίζουν οι δανειολήπτες ότι οι εταιρείες που τους καλούν λειτουργούν νόμιμα;

Ολες οι εταιρείες που θα αδειοδοτηθούν από την ΤτΕ θα καταχωριστούν στην ιστοσελίδα της ΤτΕ.

• Σε τι έκπτωση θα αγοράσουν οι εταιρείες τα δάνεια από τις τράπεζες;

Αυτό δεν καθορίζεται από το πλαίσιο και θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο πλευρών. Οι εταιρείες, επίσης, θα κρίνουν εάν θα προχωρήσουν σε «κούρεμα» δανείων που έχουν αγοράσει.